Rojat.com

18- سُورَةُ الْكَهْفِ

سُورَةُ الْكَهْفِالمكية110بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖیمِٱَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذٖیٓ اَنْزَلَ عَلٰی عَبْدِهِ الْكِتاٰبَ وَلَمْ یَجْعَلْ لَهُۥ عِوَجًاࣝ١قَیِّمًا لِیُنْذِرَ بَأْسًا شَدٖیدًا مِنْ لَدُنْهُ وَیُبَشِّرَ الْمُؤْمِنٖینَ الَّذٖینَ یَعْمَلُونَ الصّاٰلِحاٰتِ اَنَّ لَهُمْ اَجْرًا حَسَنًا٢ماٰكِثٖینَ فٖیهِ اَبَدًا٣وَیُنْذِرَ الَّذٖینَ قاٰلُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًا٤ماٰ لَهُمْ بِهٖ مِنْ عِلْمٍ وَلاٰ لِءاٰبآٰئِهِمْۚ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ اَفْواٰهِهِمْۚ اِنْ یَقُولُونَ اِلّاٰ كَذِبًا٥فَلَعَلَّكَ باٰخِعٌ نَفْسَكَ عَلٰٓی ءاٰثاٰرِهِمْ اِنْ لَمْ یُؤْمِنُوا بِهٰذَا الْحَدٖیثِ اَسَفًا٦اِنّاٰ جَعَلْناٰ ماٰ عَلَی الْاَرْضِ زٖینَةً لَهاٰ لِنَبْلُوَهُمْ اَیُّهُمْ اَحْسَنُ عَمَلًا٧وَاِنّاٰ لَجاٰعِلُونَ ماٰ عَلَیْهاٰ صَعٖیدًا جُرُزًا٨اَمْ حَسِبْتَ اَنَّ اَصْحاٰبَ الْكَهْفِ وَالرَّقٖیمِ كاٰنُوا مِنْ ءاٰیاٰتِناٰ عَجَبًا٩اِذْ اَوَی الْفِتْیَةُ اِلَی الْكَهْفِ فَقاٰلُوا رَبَّنآٰ ءاٰتِناٰ مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَهَیِّیْٔ لَناٰ مِنْ اَمْرِناٰ رَشَدًا١٠فَضَرَبْناٰ عَلٰٓی ءاٰذاٰنِهِمْ فِی الْكَهْفِ سِنٖینَ عَدَدًا١١ثُمَّ بَعَثْناٰهُمْ لِنَعْلَمَ اَیُّ الْحِزْبَیْنِ اَحْصٰی لِماٰ لَبِثُوٓا اَمَدًا١٢نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْكَ نَبَاَهُمْ بِالْحَقِّۚ اِنَّهُمْ فِتْیَةٌ ءاٰمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْناٰهُمْ هُدًی١٣وَرَبَطْناٰ عَلٰی قُلُوبِهِمْ اِذْ قاٰمُوا فَقاٰلُوا رَبُّناٰ رَبُّ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِ لَنْ نَدْعُوَا مِنْ دُونِهٖٓ اِلٰهًاۖ لَقَدْ قُلْنآٰ اِذًا شَطَطًا١٤هٰٓؤُلآٰءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهٖٓ ءاٰلِهَةًۖ لَوْلاٰ یَأْتُونَ عَلَیْهِمْ بِسُلْطاٰنٍ بَیِّنٍۖ فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرٰی عَلَی اللّٰهِ كَذِبًا١٥وَاِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَماٰ یَعْبُدُونَ اِلَّا اللّٰهَ فَأْوُۥٓا اِلَی الْكَهْفِ یَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ رَحْمَتِهٖ وَیُهَیِّیْٔ لَكُمْ مِنْ اَمْرِكُمْ مِرْفَقًا١٦وَتَرَی الشَّمْسَ اِذاٰ طَلَعَتْ تَزاٰوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذاٰتَ الْیَمٖینِ وَاِذاٰ غَرَبَتْ تَقْرِضُهُمْ ذاٰتَ الشِّماٰلِ وَهُمْ فٖی فَجْوَةٍ مِنْهُۚ ذٰلِكَ مِنْ ءاٰیاٰتِ اللّٰهِۗ مَنْ یَهْدِ اللّٰهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِۖ وَمَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُۥ وَلِیًّا مُرْشِدًا١٧وَتَحْسَبُهُمْ اَیْقاٰظًا وَهُمْ رُقُودٌۚ وَنُقَلِّبُهُمْ ذاٰتَ الْیَمٖینِ وَذاٰتَ الشِّماٰلِۖ وَكَلْبُهُمْ باٰسِطٌ ذِراٰعَیْهِ بِالْوَصٖیدِۚ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَیْهِمْ لَوَلَّیْتَ مِنْهُمْ فِراٰرًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا١٨وَكَذٰلِكَ بَعَثْناٰهُمْ لِیَتَسآٰءَلُوا بَیْنَهُمْۚ قاٰلَ قآٰئِلٌ مِنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْۖ قاٰلُوا لَبِثْناٰ یَوْمًا اَوْ بَعْضَ یَوْمٍۚ قاٰلُوا رَبُّكُمْ اَعْلَمُ بِماٰ لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوٓا اَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هٰذِهٖٓ اِلَی الْمَدٖینَةِ فَلْیَنْظُرْ اَیُّهآٰ اَزْكٰی طَعاٰمًا فَلْیَأْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَلْیَتَلَطَّفْ وَلاٰ یُشْعِرَنَّ بِكُمْ اَحَدًا١٩اِنَّهُمْ اِنْ یَظْهَرُوا عَلَیْكُمْ یَرْجُمُوكُمْ اَوْ یُعٖیدُوكُمْ فٖی مِلَّتِهِمْ وَلَنْ تُفْلِحُوٓا اِذًا اَبَدًا٢٠وَكَذٰلِكَ اَعْثَرْناٰ عَلَیْهِمْ لِیَعْلَمُوٓا اَنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَاَنَّ السّاٰعَةَ لاٰ رَیْبَ فٖیهآٰ اِذْ یَتَناٰزَعُونَ بَیْنَهُمْ اَمْرَهُمْۖ فَقاٰلُوا ابْنُوا عَلَیْهِمْ بُنْیاٰنًاۖ رَبُّهُمْ اَعْلَمُ بِهِمْۚ قاٰلَ الَّذٖینَ غَلَبُوا عَلٰٓی اَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِمْ مَسْجِدًا٢١سَیَقُولُونَ ثَلاٰثَةٌ راٰبِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَیَقُولُونَ خَمْسَةٌ ساٰدِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَیْبِۖ وَیَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثاٰمِنُهُمْ كَلْبُهُمْۚ قُلْ رَبّٖیٓ اَعْلَمُ بِعِدَّتِهِمْ ماٰ یَعْلَمُهُمْ اِلّاٰ قَلٖیلٌۗ فَلاٰ تُماٰرِ فٖیهِمْ اِلّاٰ مِرآٰءً ظاٰهِرًا وَلاٰ تَسْتَفْتِ فٖیهِمْ مِنْهُمْ اَحَدًا٢٢وَلاٰ تَقُولَنَّ لِشَایْءٍ اِنّٖی فاٰعِلٌ ذٰلِكَ غَدًا٢٣اِلّآٰ اَنْ یَشآٰءَ اللّٰهُۚ وَاذْكُرْ رَبَّكَ اِذاٰ نَسٖیتَ وَقُلْ عَسٰٓی اَنْ یَهْدِیَنِ رَبّٖی لِاَقْرَبَ مِنْ هٰذاٰ رَشَدًا٢٤وَلَبِثُوا فٖی كَهْفِهِمْ ثَلاٰثَ مِائَةٍ سِنٖینَ وَازْداٰدُوا تِسْعًا٢٥قُلِ اللّٰهُ اَعْلَمُ بِماٰ لَبِثُواۖ لَهُۥ غَیْبُ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِۖ اَبْصِرْ بِهٖ وَاَسْمِعْۚ ماٰ لَهُمْ مِنْ دُونِهٖ مِنْ وَلِیٍّ وَلاٰ یُشْرِكُ فٖی حُكْمِهٖٓ اَحَدًا٢٦وَاتْلُ مآٰ اُوحِیَ اِلَیْكَ مِنْ كِتاٰبِ رَبِّكَۖ لاٰ مُبَدِّلَ لِكَلِماٰتِهٖ وَلَنْ تَجِدَ مِنْ دُونِهٖ مُلْتَحَدًا٢٧وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذٖینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدٰوةِ وَالْعَشِیِّ یُرٖیدُونَ وَجْهَهُۥۖ وَلاٰ تَعْدُ عَیْناٰكَ عَنْهُمْ تُرٖیدُ زٖینَةَ الْحَیٰوةِ الدُّنْیاٰۖ وَلاٰ تُطِعْ مَنْ اَغْفَلْناٰ قَلْبَهُۥ عَنْ ذِكْرِناٰ وَاتَّبَعَ هَوٰىهُ وَكاٰنَ اَمْرُهُۥ فُرُطًا٢٨وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْۖ فَمَنْ شآٰءَ فَلْیُؤْمِنْ وَمَنْ شآٰءَ فَلْیَكْفُرْۚ اِنّآٰ اَعْتَدْناٰ لِلظّاٰلِمٖینَ ناٰرًا اَحاٰطَ بِهِمْ سُراٰدِقُهاٰۚ وَاِنْ یَسْتَغٖیثُوا یُغاٰثُوا بِمآٰءٍ كَالْمُهْلِ یَشْوِی الْوُجُوهَۚ بِئْسَ الشَّراٰبُ وَسآٰءَتْ مُرْتَفَقًا٢٩اِنَّ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصّاٰلِحاٰتِ اِنّاٰ لاٰ نُضٖیعُ اَجْرَ مَنْ اَحْسَنَ عَمَلًا٣٠اُولٰٓئِكَ لَهُمْ جَنّاٰتُ عَدْنٍ تَجْرٖی مِنْ تَحْتِهِمُ الْاَنْهاٰرُ یُحَلَّوْنَ فٖیهاٰ مِنْ اَساٰوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَیَلْبَسُونَ ثِیاٰبًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَاِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئٖینَ فٖیهاٰ عَلَی الْاَرآٰئِكِۚ نِعْمَ الثَّواٰبُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا٣١وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا رَجُلَیْنِ جَعَلْناٰ لِاَحَدِهِماٰ جَنَّتَیْنِ مِنْ اَعْناٰبٍ وَحَفَفْناٰهُماٰ بِنَخْلٍ وَجَعَلْناٰ بَیْنَهُماٰ زَرْعًا٣٢كِلْتَا الْجَنَّتَیْنِ ءاٰتَتْ اُكُلَهاٰ وَلَمْ تَظْلِمْ مِنْهُ شَیْئًاۚ وَفَجَّرْناٰ خِلاٰلَهُماٰ نَهَرًا٣٣وَكاٰنَ لَهُۥ ثَمَرٌ فَقاٰلَ لِصاٰحِبِهٖ وَهُوَ یُحاٰوِرُهُۥٓ اَنَا اَكْثَرُ مِنْكَ ماٰلًا وَاَعَزُّ نَفَرًا٣٤وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظاٰلِمٌ لِنَفْسِهٖ قاٰلَ مآٰ اَظُنُّ اَنْ تَبٖیدَ هٰذِهٖٓ اَبَدًا٣٥وَمآٰ اَظُنُّ السّاٰعَةَ قآٰئِمَةً وَلَئِنْ رُدِدْتُ اِلٰی رَبّٖی لَاَجِدَنَّ خَیْرًا مِنْهاٰ مُنْقَلَبًا٣٦قاٰلَ لَهُۥ صاٰحِبُهُۥ وَهُوَ یُحاٰوِرُهُۥٓ اَكَفَرْتَ بِالَّذٖی خَلَقَكَ مِنْ تُراٰبٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوّٰىكَ رَجُلًا٣٧لٰكِنَّا هُوَ اللّٰهُ رَبّٖی وَلآٰ اُشْرِكُ بِرَبّٖیٓ اَحَدًا٣٨وَلَوْلآٰ اِذْ دَخَلْتَ جَنَّتَكَ قُلْتَ ماٰ شآٰءَ اللّٰهُ لاٰ قُوَّةَ اِلّاٰ بِاللّٰهِۚ اِنْ تَرَنِ اَنَا اَقَلَّ مِنْكَ ماٰلًا وَوَلَدًا٣٩فَعَسٰی رَبّٖیٓ اَنْ یُؤْتِیَنِ خَیْرًا مِنْ جَنَّتِكَ وَیُرْسِلَ عَلَیْهاٰ حُسْباٰنًا مِنَ السَّمآٰءِ فَتُصْبِحَ صَعٖیدًا زَلَقًا٤٠اَوْ یُصْبِحَ مآٰؤُهاٰ غَوْرًا فَلَنْ تَسْتَطٖیعَ لَهُۥ طَلَبًا٤١وَاُحٖیطَ بِثَمَرِهٖ فَاَصْبَحَ یُقَلِّبُ كَفَّیْهِ عَلٰی مآٰ اَنْفَقَ فٖیهاٰ وَهِیَ خاٰوِیَةٌ عَلٰی عُرُوشِهاٰ وَیَقُولُ یاٰ لَیْتَنٖی لَمْ اُشْرِكْ بِرَبّٖیٓ اَحَدًا٤٢وَلَمْ تَكُنْ لَهُۥ فِئَةٌ یَنْصُرُونَهُۥ مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَماٰ كاٰنَ مُنْتَصِرًا٤٣هُناٰلِكَ الْوَلاٰیَةُ لِلّٰهِ الْحَقِّۚ هُوَ خَیْرٌ ثَواٰبًا وَخَیْرٌ عُقْبًا٤٤وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلَ الْحَیٰوةِ الدُّنْیاٰ كَمآٰءٍ اَنْزَلْناٰهُ مِنَ السَّمآٰءِ فَاخْتَلَطَ بِهٖ نَباٰتُ الْاَرْضِ فَاَصْبَحَ هَشٖیمًا تَذْرُوهُ الرِّیاٰحُۗ وَكاٰنَ اللّٰهُ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ مُقْتَدِرًا٤٥ٱَلْماٰلُ وَالْبَنُونَ زٖینَةُ الْحَیٰوةِ الدُّنْیاٰۖ وَالْباٰقِیاٰتُ الصّاٰلِحاٰتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَواٰبًا وَخَیْرٌ اَمَلًا٤٦وَیَوْمَ نُسَیِّرُ الْجِباٰلَ وَتَرَی الْاَرْضَ باٰرِزَةً وَحَشَرْناٰهُمْ فَلَمْ نُغاٰدِرْ مِنْهُمْ اَحَدًا٤٧وَعُرِضُوا عَلٰی رَبِّكَ صَفًّا لَقَدْ جِئْتُمُوناٰ كَماٰ خَلَقْناٰكُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍۚ بَلْ زَعَمْتُمْ اَلَّنْ نَجْعَلَ لَكُمْ مَوْعِدًا٤٨وَوُضِعَ الْكِتاٰبُ فَتَرَی الْمُجْرِمٖینَ مُشْفِقٖینَ مِمّاٰ فٖیهِ وَیَقُولُونَ یاٰ وَیْلَتَناٰ ماٰلِ هٰذَا الْكِتاٰبِ لاٰ یُغاٰدِرُ صَغٖیرَةً وَلاٰ كَبٖیرَةً اِلّآٰ اَحْصٰىهاٰۚ وَوَجَدُوا ماٰ عَمِلُوا حاٰضِرًاۗ وَلاٰ یَظْلِمُ رَبُّكَ اَحَدًا٤٩وَاِذْ قُلْناٰ لِلْمَلآٰئِكَةِ اسْجُدُوا لِءاٰدَمَ فَسَجَدُوٓا اِلّآٰ اِبْلٖیسَ كاٰنَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ اَمْرِ رَبِّهٖٓۗ اَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّیَّتَهُۥٓ اَوْلِیآٰءَ مِنْ دُونٖی وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّۚ بِئْسَ لِلظّاٰلِمٖینَ بَدَلًا٥٠مآٰ اَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِ وَلاٰ خَلْقَ اَنْفُسِهِمْ وَماٰ كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلّٖینَ عَضُدًا٥١وَیَوْمَ یَقُولُ ناٰدُوا شُرَكآٰئِیَ الَّذٖینَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ یَسْتَجٖیبُوا لَهُمْ وَجَعَلْناٰ بَیْنَهُمْ مَوْبِقًا٥٢وَرَءَا الْمُجْرِمُونَ النّاٰرَ فَظَنُّوٓا اَنَّهُمْ مُواٰقِعُوهاٰ وَلَمْ یَجِدُوا عَنْهاٰ مَصْرِفًا٥٣وَلَقَدْ صَرَّفْناٰ فٖی هٰذَا الْقُرْءاٰنِ لِلنّاٰسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍۚ وَكاٰنَ الْاِنْساٰنُ اَكْثَرَ شَیْءٍ جَدَلًا٥٤وَماٰ مَنَعَ النّاٰسَ اَنْ یُؤْمِنُوٓا اِذْ جآٰءَهُمُ الْهُدٰی وَیَسْتَغْفِرُوا رَبَّهُمْ اِلّآٰ اَنْ تَأْتِیَهُمْ سُنَّةُ الْاَوَّلٖینَ اَوْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذاٰبُ قُبُلًا٥٥وَماٰ نُرْسِلُ الْمُرْسَلٖینَ اِلّاٰ مُبَشِّرٖینَ وَمُنْذِرٖینَۚ وَیُجاٰدِلُ الَّذٖینَ كَفَرُوا بِالْباٰطِلِ لِیُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّۖ وَاتَّخَذُوٓا ءاٰیاٰتٖی وَمآٰ اُنْذِرُوا هُزُوًا٥٦وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِأٰیاٰتِ رَبِّهٖ فَاَعْرَضَ عَنْهاٰ وَنَسِیَ ماٰ قَدَّمَتْ یَداٰهُۚ اِنّاٰ جَعَلْناٰ عَلٰی قُلُوبِهِمْ اَكِنَّةً اَنْ یَفْقَهُوهُ وَفٖیٓ ءاٰذاٰنِهِمْ وَقْرًاۖ وَاِنْ تَدْعُهُمْ اِلَی الْهُدٰی فَلَنْ یَهْتَدُوٓا اِذًا اَبَدًا٥٧وَرَبُّكَ الْغَفُورُ ذُو الرَّحْمَةِۖ لَوْ یُؤاٰخِذُهُمْ بِماٰ كَسَبُوا لَعَجَّلَ لَهُمُ الْعَذاٰبَۚ بَلْ لَهُمْ مَوْعِدٌ لَنْ یَجِدُوا مِنْ دُونِهٖ مَوْئِلًا٥٨وَتِلْكَ الْقُرٰٓی اَهْلَكْناٰهُمْ لَمّاٰ ظَلَمُوا وَجَعَلْناٰ لِمَهْلِكِهِمْ مَوْعِدًا٥٩وَاِذْ قاٰلَ مُوسٰی لِفَتٰىهُ لآٰ اَبْرَحُ حَتّٰٓی اَبْلُغَ مَجْمَعَ الْبَحْرَیْنِ اَوْ اَمْضِیَ حُقُبًا٦٠فَلَمّاٰ بَلَغاٰ مَجْمَعَ بَیْنِهِماٰ نَسِیاٰ حُوتَهُماٰ فَاتَّخَذَ سَبٖیلَهُۥ فِی الْبَحْرِ سَرَبًا٦١فَلَمّاٰ جاٰوَزاٰ قاٰلَ لِفَتٰىهُ ءاٰتِناٰ غَدآٰءَناٰ لَقَدْ لَقٖیناٰ مِنْ سَفَرِناٰ هٰذاٰ نَصَبًا٦٢قاٰلَ اَرَاَیْتَ اِذْ اَوَیْنآٰ اِلَی الصَّخْرَةِ فَاِنّٖی نَسٖیتُ الْحُوتَ وَمآٰ اَنْساٰنٖیهُ اِلَّا الشَّیْطاٰنُ اَنْ اَذْكُرَهُۥۚ وَاتَّخَذَ سَبٖیلَهُۥ فِی الْبَحْرِ عَجَبًا٦٣قاٰلَ ذٰلِكَ ماٰ كُنّاٰ نَبْغِۚ فَارْتَدّاٰ عَلٰٓی ءاٰثاٰرِهِماٰ قَصَصًا٦٤فَوَجَداٰ عَبْدًا مِنْ عِباٰدِنآٰ ءاٰتَیْناٰهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِناٰ وَعَلَّمْناٰهُ مِنْ لَدُنّاٰ عِلْمًا٦٥قاٰلَ لَهُۥ مُوسٰی هَلْ اَتَّبِعُكَ عَلٰٓی اَنْ تُعَلِّمَنِ مِمّاٰ عُلِّمْتَ رُشْدًا٦٦قاٰلَ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَطٖیعَ مَعِیَ صَبْرًا٦٧وَكَیْفَ تَصْبِرُ عَلٰی ماٰ لَمْ تُحِطْ بِهٖ خُبْرًا٦٨قاٰلَ سَتَجِدُنٖیٓ اِنْ شآٰءَ اللّٰهُ صاٰبِرًا وَلآٰ اَعْصٖی لَكَ اَمْرًا٦٩قاٰلَ فَاِنِ اتَّبَعْتَنٖی فَلاٰ تَسْئَلْنٖی عَنْ شَیْءٍ حَتّٰٓی اُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا٧٠فَانْطَلَقاٰ حَتّٰٓی اِذاٰ رَكِباٰ فِی السَّفٖینَةِ خَرَقَهاٰۖ قاٰلَ اَخَرَقْتَهاٰ لِتُغْرِقَ اَهْلَهاٰ لَقَدْ جِئْتَ شَیْئًا اِمْرًا٧١قاٰلَ اَلَمْ اَقُلْ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَطٖیعَ مَعِیَ صَبْرًا٧٢قاٰلَ لاٰ تُؤاٰخِذْنٖی بِماٰ نَسٖیتُ وَلاٰ تُرْهِقْنٖی مِنْ اَمْرٖی عُسْرًا٧٣فَانْطَلَقاٰ حَتّٰٓی اِذاٰ لَقِیاٰ غُلاٰمًا فَقَتَلَهُۥ قاٰلَ اَقَتَلْتَ نَفْسًا زَكِیَّةً بِغَیْرِ نَفْسٍ لَقَدْ جِئْتَ شَیْئًا نُكْرًا٧٤ قاٰلَ اَلَمْ اَقُلْ لَكَ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَطٖیعَ مَعِیَ صَبْرًا٧٥قاٰلَ اِنْ سَاَلْتُكَ عَنْ شَیْءٍ بَعْدَهاٰ فَلاٰ تُصاٰحِبْنٖیۖ قَدْ بَلَغْتَ مِنْ لَدُنّٖی عُذْرًا٧٦فَانْطَلَقاٰ حَتّٰٓی اِذآٰ اَتَیآٰ اَهْلَ قَرْیَةٍ اسْتَطْعَمآٰ اَهْلَهاٰ فَاَبَوْا اَنْ یُضَیِّفُوهُماٰ فَوَجَداٰ فٖیهاٰ جِداٰرًا یُرٖیدُ اَنْ یَنْقَضَّ فَاَقاٰمَهُۥۖ قاٰلَ لَوْ شِئْتَ لَتَّخَذْتَ عَلَیْهِ اَجْرًا٧٧قاٰلَ هٰذاٰ فِراٰقُ بَیْنٖی وَبَیْنِكَۚ سَاُنَبِّئُكَ بِتَأْوٖیلِ ماٰ لَمْ تَسْتَطِعْ عَلَیْهِ صَبْرًا٧٨اَمَّا السَّفٖینَةُ فَكاٰنَتْ لِمَساٰكٖینَ یَعْمَلُونَ فِی الْبَحْرِ فَاَرَدْتُ اَنْ اَعٖیبَهاٰ وَكاٰنَ وَرآٰءَهُمْ مَلِكٌ یَأْخُذُ كُلَّ سَفٖینَةٍ غَصْبًا٧٩وَاَمَّا الْغُلاٰمُ فَكاٰنَ اَبَواٰهُ مُؤْمِنَیْنِ فَخَشٖینآٰ اَنْ یُرْهِقَهُماٰ طُغْیاٰنًا وَكُفْرًا٨٠فَاَرَدْنآٰ اَنْ یُبْدِلَهُماٰ رَبُّهُماٰ خَیْرًا مِنْهُ زَكٰوةً وَاَقْرَبَ رُحْمًا٨١وَاَمَّا الْجِداٰرُ فَكاٰنَ لِغُلاٰمَیْنِ یَتٖیمَیْنِ فِی الْمَدٖینَةِ وَكاٰنَ تَحْتَهُۥ كَنْزٌ لَهُماٰ وَكاٰنَ اَبُوهُماٰ صاٰلِحًا فَاَراٰدَ رَبُّكَ اَنْ یَبْلُغآٰ اَشُدَّهُماٰ وَیَسْتَخْرِجاٰ كَنْزَهُماٰ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَۚ وَماٰ فَعَلْتُهُۥ عَنْ اَمْرٖیۚ ذٰلِكَ تَأْوٖیلُ ماٰ لَمْ تَسْطِعْ عَلَیْهِ صَبْرًا٨٢وَیَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِی الْقَرْنَیْنِۖ قُلْ سَاَتْلُوا عَلَیْكُمْ مِنْهُ ذِكْرًا٨٣اِنّاٰ مَكَّنّاٰ لَهُۥ فِی الْاَرْضِ وَءاٰتَیْناٰهُ مِنْ كُلِّ شَیْءٍ سَبَبًا٨٤فَاَتْبَعَ سَبَبًا٨٥حَتّٰٓی اِذاٰ بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَهاٰ تَغْرُبُ فٖی عَیْنٍ حَمِئَةٍ وَوَجَدَ عِنْدَهاٰ قَوْمًاۖ قُلْناٰ یاٰ ذَا الْقَرْنَیْنِ اِمّآٰ اَنْ تُعَذِّبَ وَاِمّآٰ اَنْ تَتَّخِذَ فٖیهِمْ حُسْنًا٨٦قاٰلَ اَمّاٰ مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُۥ ثُمَّ یُرَدُّ اِلٰی رَبِّهٖ فَیُعَذِّبُهُۥ عَذاٰبًا نُكْرًا٨٧وَاَمّاٰ مَنْ ءاٰمَنَ وَعَمِلَ صاٰلِحًا فَلَهُۥ جَزآٰءً الْحُسْنٰیۖ وَسَنَقُولُ لَهُۥ مِنْ اَمْرِناٰ یُسْرًا٨٨ثُمَّ اَتْبَعَ سَبَبًا٨٩حَتّٰٓی اِذاٰ بَلَغَ مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَجَدَهاٰ تَطْلُعُ عَلٰی قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهاٰ سِتْرًا٩٠كَذٰلِكَۖ وَقَدْ اَحَطْناٰ بِماٰ لَدَیْهِ خُبْرًا٩١ثُمَّ اَتْبَعَ سَبَبًا٩٢حَتّٰٓی اِذاٰ بَلَغَ بَیْنَ السَّدَّیْنِ وَجَدَ مِنْ دُونِهِماٰ قَوْمًا لاٰ یَكاٰدُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلًا٩٣قاٰلُوا یاٰ ذَا الْقَرْنَیْنِ اِنَّ یَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِی الْاَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلٰٓی اَنْ تَجْعَلَ بَیْنَناٰ وَبَیْنَهُمْ سَدًّا٩٤قاٰلَ ماٰ مَكَّنّٖی فٖیهِ رَبّٖی خَیْرٌ فَاَعٖینُونٖی بِقُوَّةٍ اَجْعَلْ بَیْنَكُمْ وَبَیْنَهُمْ رَدْمًا٩٥ءاٰتُونٖی زُبَرَ الْحَدٖیدِۖ حَتّٰٓی اِذاٰ ساٰوٰی بَیْنَ الصَّدَفَیْنِ قاٰلَ انْفُخُواۖ حَتّٰٓی اِذاٰ جَعَلَهُۥ ناٰرًا قاٰلَ ءاٰتُونٖیٓ اُفْرِغْ عَلَیْهِ قِطْرًا٩٦فَمَا اسْطاٰعُوٓا اَنْ یَظْهَرُوهُ وَمَا اسْتَطاٰعُوا لَهُۥ نَقْبًا٩٧قاٰلَ هٰذاٰ رَحْمَةٌ مِنْ رَبّٖیۖ فَاِذاٰ جآٰءَ وَعْدُ رَبّٖی جَعَلَهُۥ دَكّآٰءَۖ وَكاٰنَ وَعْدُ رَبّٖی حَقًّا٩٨وَتَرَكْناٰ بَعْضَهُمْ یَوْمَئِذٍ یَمُوجُ فٖی بَعْضٍۖ وَنُفِخَ فِی الصُّورِ فَجَمَعْناٰهُمْ جَمْعًا٩٩وَعَرَضْناٰ جَهَنَّمَ یَوْمَئِذٍ لِلْكاٰفِرٖینَ عَرْضًا١٠٠ٱَلَّذٖینَ كاٰنَتْ اَعْیُنُهُمْ فٖی غِطآٰءٍ عَنْ ذِكْرٖی وَكاٰنُوا لاٰ یَسْتَطٖیعُونَ سَمْعًا١٠١اَفَحَسِبَ الَّذٖینَ كَفَرُوٓا اَنْ یَتَّخِذُوا عِباٰدٖی مِنْ دُونٖیٓ اَوْلِیآٰءَۚ اِنّآٰ اَعْتَدْناٰ جَهَنَّمَ لِلْكاٰفِرٖینَ نُزُلًا١٠٢قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْاَخْسَرٖینَ اَعْماٰلًا١٠٣ٱَلَّذٖینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیاٰ وَهُمْ یَحْسَبُونَ اَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا١٠٤اُولٰٓئِكَ الَّذٖینَ كَفَرُوا بِأٰیاٰتِ رَبِّهِمْ وَلِقآٰئِهٖ فَحَبِطَتْ اَعْماٰلُهُمْ فَلاٰ نُقٖیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیاٰمَةِ وَزْنًا١٠٥ذٰلِكَ جَزآٰؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِماٰ كَفَرُوا وَاتَّخَذُوٓا ءاٰیاٰتٖی وَرُسُلٖی هُزُوًا١٠٦اِنَّ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصّاٰلِحاٰتِ كاٰنَتْ لَهُمْ جَنّاٰتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا١٠٧خاٰلِدٖینَ فٖیهاٰ لاٰ یَبْغُونَ عَنْهاٰ حِوَلًا١٠٨قُلْ لَوْ كاٰنَ الْبَحْرُ مِداٰدًا لِكَلِماٰتِ رَبّٖی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ اَنْ تَنْفَدَ كَلِماٰتُ رَبّٖی وَلَوْ جِئْناٰ بِمِثْلِهٖ مَدَدًا١٠٩قُلْ اِنَّمآٰ اَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ یُوحٰٓی اِلَیَّ اَنَّمآٰ اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ واٰحِدٌۖ فَمَنْ كاٰنَ یَرْجُوا لِقآٰءَ رَبِّهٖ فَلْیَعْمَلْ عَمَلًا صاٰلِحًا وَلاٰ یُشْرِكْ بِعِباٰدَةِ رَبِّهٖٓ اَحَدًا١١٠

سوره كهفمکی110به نام خداوند بخشنده بخشایشگرحمد مخصوص خدایی است که این کتاب (آسمانی) را بر بنده (برگزیده) اش نازل کرد، و هیچ گونه کژی در آن قرار نداد... 1در حالی که ثابت و مستقیم و نگاهبان کتابهای (آسمانی) دیگر است؛ تا (بدکاران را) از عذاب شدید او بترساند؛ و مؤمنانی را که کارهای شایسته انجام می‌دهند، بشارت دهد که پاداش نیکویی برای آنهاست... 2(همان بهشت برین) که جاودانه در آن خواهند ماند! 3و (نیز) آنها را که گفتند: «خداوند، فرزندی (برای خود) انتخاب کرده است»، انذار کند. 4نه آنها (هرگز) به این سخن یقین دارند، و نه پدرانشان! سخن بزرگی از دهانشان خارج می‌شود! آنها فقط دروغ می‌گویند! 5] گویی می‌خواهی بخاطر اعمال آنان، خود را از غم و اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند! 6ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می‌کنند! 7(ولی) این زرق و برقها پایدار نیست، و ما (سرانجام) قشر روی زمین را خاک بی گیاهی قرار می‌دهیم! 8آیا گمان کردی اصحاب کهف و رقیم از آیات عجیب ما بودند؟! 9زمانی را به خاطر بیاور که آن جوانان به غار پناه بردند، و گفتند: «پروردگارا! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن، و راه نجاتی برای ما فراهم ساز!» 10ما (پرده خواب را) در غار بر گوششان زدیم، و سالها در خواب فرو رفتند. 11سپس آنان را برانگیختیم تا بدانیم (و این امر آشکار گردد که) کدام یک از آن دو گروه، مدّت خواب خود را بهتر حساب کرده‌اند. 12ما داستان آنان را بحق برای تو بازگو می‌کنیم؛ آنها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند، و ما بر هدایتشان افزودیم. 13و دلهایشان را محکم ساختیم در آن موقع که قیام کردند و گفتند: «پروردگار ما، پروردگار آسمانها و زمین است؛ هرگز غیر او معبودی را نمی‌خوانیم؛ که اگر چنین کنیم، سخنی بگزاف گفته‌ایم. 14این قوم ما هستند که معبودهایی جز خدا انتخاب کرده‌اند؛ چرا دلیل آشکاری (بر این کار) نمی‌آورند؟! و چه کسی ظالمتر است از آن کس که بر خدا دروغ ببندد؟!» 15و (به آنها گفتیم:) هنگامی که از آنان و آنچه جز خدا می‌پرستند کناره‌گیری کردید، به غار پناه برید؛ که پروردگارتان (سایه) رحمتش را بر شما می‌گستراند؛ و در این امر، آرامشی برای شما فراهم می‌سازد! 16و (اگر در آنجا بودی) خورشید را می‌دیدی که به هنگام طلوع، به سمت راست غارشان متمایل می‌گردد؛ و به هنگام غروب، به سمت چپ؛ و آنها در محل وسیعی از آن (غار) قرار داشتند؛ این از آیات خداست! هر کس را خدا هدایت کند، هدایت یافته واقعی اوست؛ و هر کس را گمراه نماید، هرگز ولیّ و راهنمایی برای او نخواهی یافت! 17و (اگر به آنها نگاه می‌کردی) می‌پنداشتی بیدارند؛ در حالی که در خواب فرو رفته بودند! و ما آنها را به سمت راست و چپ میگرداندیم (تا بدنشان سالم بماند). و سگ آنها دستهای خود را بر دهانه غار گشوده بود (و نگهبانی می‌کرد). اگر نگاهشان می‌کردی، از آنان می‌گریختی؛ و سر تا پای تو از ترس و وحشت پر می‌شد! 18این‌گونه آنها را (از خواب) برانگیختیم تا از یکدیگر سؤال کنند؛ یکی از آنها گفت: «چه مدّت خوابیدید؟!» گفتند: «یک روز، یا بخشی از یک روز!» (و چون نتوانستند مدّت خوابشان را دقیقاً بدانند) گفتند: «پروردگارتان از مدّت خوابتان آگاهتر است! اکنون یک نفر از خودتان را با این سکّه‌ای که دارید به شهر بفرستید، تا بنگرد کدام یک از آنها غذای پاکیزه‌تری دارند، و مقداری از آن برای روزی شما بیاورد. امّا باید دقّت کند، و هیچ کس را از وضع شما آگاه نسازد... 19چرا که اگر آنان از وضع شما آگاه شوند، سنگسارتان می‌کنند؛ یا شما را به آیین خویش بازمی‌گردانند؛ و در آن صورت، هرگز روی رستگاری را نخواهید دید!» 20و اینچنین مردم را متوّجه حال آنها کردیم، تا بدانند که وعده خداوند (در مورد رستاخیز) حقّ است؛ و در پایان جهان و قیام قیامت شکّی نیست! در آن هنگام که میان خود درباره کار خویش نزاع داشتند، گروهی می‌گفتند: «بنایی بر آنان بسازید (تا برای همیشه از نظر پنهان شوند! و از آنها سخن نگویید که) پروردگارشان از وضع آنها آگاهتر است!» ولی آنها که از رازشان آگاهی یافتند (و آن را دلیلی بر رستاخیز دیدند) گفتند: «ما مسجدی در کنار (مدفن) آنها می‌سازیم (تا خاطره آنان فراموش نشود.)» 21گروهی خواهند گفت: «آنها سه نفر بودند، که چهارمین آنها سگشان بود!» و گروهی می‌گویند: «پنچ نفر بودند، که ششمین آنها سگشان بود.» -همه اینها سخنانی بی‌دلیل است- و گروهی می‌گویند: «آنها هفت نفر بودند، و هشتمین آنها سگشان بود.» بگو: «پروردگار من از تعدادشان آگاهتر است!» جز گروه کمی، تعداد آنها را نمی‌دانند. پس درباره آنان جز با دلیل سخن مگو؛ و از هیچ کس درباره آنها سؤال مکن! 22و هرگز در مورد کاری نگو: «من فردا آن را انجام می‌دهم»... 23مگر اینکه خدا بخواهد! و هرگاه فراموش کردی، (جبران کن) و پروردگارت را به خاطر بیاور؛ و بگو: «امیدوارم که پروردگارم مرا به راهی روشنتر از این هدایت کند!» 24آنها در غارشان سیصد سال درنگ کردند، و نه سال (نیز) بر آن افزودند. 25بگو: «خداوند از مدّت توقفشان آگاهتر است؛ غیب آسمانها و زمین از آن اوست! راستی چه بینا و شنواست! آنها هیچ ولیّ و سرپرستی جز او ندارند! و او هیچ کس را در حکم خود شرکت نمی‌دهد!» 26آنچه را از کتاب پروردگارت به تو وحی شده تلاوت کن! هیچ چیز سخنان او را دگرگون نمی‌سازد؛ و هرگز پناهگاهی جز او نمی‌یابی! 27با کسانی باش که پروردگار خود را صبح و عصر می‌خوانند، و تنها رضای او را می‌طلبند! و هرگز بخاطر زیورهای دنیا، چشمان خود را از آنها برمگیر! و از کسانی که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم اطاعت مکن! همانها که از هوای نفس پیروی کردند، و کارهایشان افراطی است. 28بگو: «این حقّ است از سوی پروردگارتان! هر کس می‌خواهد ایمان بیاورد (و این حقیقت را پذیرا شود)، و هر کس میخواهد کافر گردد!» ما برای ستمگران آتشی آماده کردیم که سراپرده‌اش آنان را از هر سو احاطه کرده است! و اگر تقاضای آب کنند، آبی برای آنان میاورند که همچون فلز گداخته صورتها را بریان می‌کند! چه بد نوشیدنی، و چه بد محل اجتماعی است! 29مسلّماً کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، ما پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهیم کرد! 30آنها کسانی هستند که بهشت جاودان برای آنان است؛ باغهایی از بهشت که نهرها از زیر درختان و قصرهایش جاری است؛ در آنجا با دستبندهایی از طلا آراسته می‌شوند؛ و لباسهایی (فاخر) به رنگ سبز، از حریر نازک و ضخیم، دربر می‌کنند؛ در حالی که بر تختها تکیه کرده‌اند. چه پاداش خوبی، و چه جمع نیکویی! 31 (ای پیامبر!) برای آنان مثالی بزن: آن دو مرد، که برای یکی از آنها دو باغ از انواع انگورها قرار دادیم؛ و گرداگرد آن دو (باغ) را با درختان نخل پوشاندیم؛ و در میانشان زراعت پر برکتی قراردادیم. 32هر دو باغ، میوه آورده بود، (میوه‌های فراوان،) و چیزی فروگذار نکرده بود؛ و میان آن دو، نهر بزرگی جاری ساخته بودیم. 33صاحب این باغ، درآمد فراوانی داشت؛ به همین جهت، به دوستش -در حالی که با او گفتگو می‌کرد- چنین گفت: «من از نظر ثروت از تو برتر، و از نظر نفرات نیرومندترم!» 34و در حالی که نسبت به خود ستمکار بود، در باغ خویش گام نهاد، و گفت: «من گمان نمی‌کنم هرگز این باغ نابود شود! 35و باور نمی‌کنم قیامت برپا گردد! و اگر به سوی پروردگارم بازگردانده شوم (و قیامتی در کار باشد)، جایگاهی بهتر از این جا خواهم یافت!» 36دوست (با ایمان) وی -در حالی که با او گفتگو می‌کرد- گفت: «آیا به خدایی که تو را از خاک، و سپس از نطفه آفرید، و پس از آن تو را مرد کاملی قرار داد، کافر شدی؟! 37ولی من کسی هستم که «اللّه» پروردگار من است؛ و هیچ کس را شریک پروردگارم قرارنمی‌دهم! 38چرا هنگامی که وارد باغت شدی، نگفتی این نعمتی است که خدا خواسته است؟! قوّت (و نیرویی) جز از ناحیه خدا نیست! و اگر می‌بینی من از نظر مال و فرزند از تو کمترم (مطلب مهمّی نیست)! 39شاید پروردگارم بهتر از باغ تو به من بدهد؛ و مجازات حساب شده‌ای از آسمان بر باغ تو فروفرستد، بگونه‌ای که آن را به زمین بی‌گیاه لغزنده‌ای مبدّل کند! 40و یا آب آن در اعمال زمین فرو رود، آن گونه که هرگز نتوانی آن را به دست آوری!» 41(به هر حال عذاب الهی فرا رسید،) و تمام میوه‌های آن نابود شد؛ و او بخاطر هزینه هایی که در آن صرف کرده بود، پیوسته دستهای خود را به هم می‌مالید -در حالی که تمام باغ بر داربستهایش فرو ریخته بود- و می‌گفت: «ای کاش کسی را همتای پروردگارم قرار نداده بودم!» 42و گروهی نداشت که او را در برابر (عذاب) خداوند یاری دهند؛ و از خودش (نیز) نمی‌توانست یاری گیرد. 43در آنجا ثابت شد که ولایت (و قدرت) از آن خداوند بر حق است! اوست که برترین ثواب، و بهترین عاقبت را (برای مطیعان) دارد! 44(ای پیامبر!) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می‌فرستیم؛ و بوسیله آن، گیاهان زمین (سرسبز می‌شود و) در هم فرومیرود. امّا بعد از مدتی می‌خشکد؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می‌کند؛ و خداوند بر همه چیز تواناست! 45مال و فرزند، زینت زندگی دنیاست؛ و باقیات صالحات [= ارزشهای پایدار و شایسته‌] ثوابش نزد پروردگارت بهتر و امیدبخش‌تر است! 46و روزی را به خاطر بیاور که کوه‌ها را به حرکت درآوریم؛ و زمین را آشکار (و مسطح) می‌بینی؛ و همه آنان [= انسانها] را برمی‌انگیزیم، و احدی از ایشان را فروگذار نخواهیم کرد! 47آنها همه در یک صف به (پیشگاه) پروردگارت عرضه می‌شوند؛ (و به آنان گفته می‌شود:) همگی نزد ما آمدید، همان گونه که نخستین بار شما را آفریدیم! اما شما گمان می‌کردید ما هرگز موعدی برایتان قرار نخواهیم داد! 48و کتاب [= کتابی که نامه اعمال همه انسانهاست‌] در آن جا گذارده می‌شود، پس گنهکاران را می‌بینی که از آنچه در آن است، ترسان و هراسانند؛ و می‌گویند: «ای وای بر ما! این چه کتابی است که هیچ عمل کوچک و بزرگی را فرونگذاشته مگر اینکه آن را به شمار آورده است؟! و (این در حالی است که) همه اعمال خود را حاضر می‌بینند؛ و پروردگارت به هیچ کس ستم نمی‌کند. 49به یاد آرید زمانی را که به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده کنید!» آنها همگی سجده کردند جز ابلیس -که از جن بود- و از فرمان پروردگارش بیرون شد آیا (با این حال،) او و فرزندانش را به جای من اولیای خود انتخاب می‌کنید، در حالی که آنها دشمن شما هستند؟! (فرمانبرداری از شیطان و فرزندانش به جای اطاعت خدا،) چه جایگزینی بدی است برای ستمکاران! 50من هرگز آنها [= ابلیس و فرزندانش‌] را به هنگام آفرینش آسمانها و زمین، و نه به هنگام آفرینش خودشان، حاضر نساختم! و من هیچ گاه گمراه‌کنندگان را دستیار خود قرار نمی‌دهم! 51به خاطر بیاورید روزی را که (خداوند) می‌گوید: «همتایانی را که برای من می‌پنداشتید، بخوانید (تا به کمک شما بشتابند!)» ولی هر چه آنها را می‌خوانند، جوابشان نمی‌دهند؛ و در میان این دو گروه، کانون هلاکتی قرارداده‌ایم! 52و گنهکاران، آتش (دوزخ) را می‌بینند؛ و یقین می‌کنند که با آن درمی‌آمیزند، و هیچ گونه راه گریزی از آن نخواهند یافت. 53و در این قرآن، از هر گونه مثلی برای مردم بیان کرده‌ایم؛ ولی انسان بیش از هر چیز، به مجادله می‌پردازد! 54و چیزی مردم را بازنداشت از اینکه -وقتی هدایت به سراغشان آمد- ایمان بیاورند و از پروردگارشان طلب آمرزش کنند، جز اینکه (خیره‌سری کردند؛ گویی می‌خواستند) سرنوشت پیشینیان برای آنان بیاید، یا عذاب (الهی) در برابرشان قرار گیرد! 55ما پیامبران را، جز بعنوان بشارت دهنده و انذار کننده، نمی‌فرستیم؛ اما کافران همواره مجادله به باطل می‌کنند، تا (به گمان خود،) حق را بوسیله آن از میان بردارند! و آیات ما، و مجازاتهایی را که به آنان وعده داده شده است، به باد مسخره گرفتند! 56چه کسی ستمکارتر است از آن کس که آیات پروردگارش به او تذکّر داده شده، و از آن روی گرداند، و آنچه را با دستهای خود پیش فرستاد فراموش کرد؟! ما بر دلهای اینها پرده‌هایی افکنده‌ایم تا نفهمند؛ و در گوشهایشان سنگینی قرار داده‌ایم (تا صدای حق را نشنوند)! و از این رو اگر آنها را به سوی هدایت بخوانی، هرگز هدایت نمی‌شوند! 57و پروردگارت، آمرزنده و صاحب رحمت است؛ اگر می‌خواست آنان را به خاطر اعمالشان مجازات کند، عذاب را هر چه زودتر برای آنها می‌فرستاد؛ ولی برای آنان موعدی است که هرگز از آن راه فراری نخواهند داشت! 58این شهرها و آبادیهایی است که ما آنها را هنگامی که ستم کردند هلاک نمودیم؛ و برای هلاکتشان موعدی قرار دادیم! (آنها ویرانه‌هایش را با چشم می‌بینند، و عبرت نمی‌گیرند!) 59به خاطر بیاور هنگامی را که موسی به دوست خود گفت: دست از جستجو برنمی‌دارم تا به محل تلاقی دو دریا برسم؛ هر چند مدت طولانی به راه خود ادامه دهم! 60(ولی) هنگامی که به محل تلاقی آن دو دریا رسیدند، ماهی خود را (که برای تغذیه همراه داشتند) فراموش کردند؛ و ماهی راه خود را در دریا پیش گرفت (و روان شد). 61هنگامی که از آن جا گذشتند، (موسی) به یار همسفرش گفت: «غذای ما را بیاور، که سخت از این سفر خسته شده‌ایم!» 62گفت: «به خاطر داری هنگامی که ما (برای استراحت) به کنار آن صخره پناه بردیم، من (در آن جا) فراموش کردم جریان ماهی را بازگو کنم -و فقط شیطان بود که آن را از خاطر من برد- و ماهی بطرز شگفت‌آوری راه خود را در دریا پیش گرفت!» 63(موسی) گفت: «آن همان بود که ما می‌خواستیم!» سپس از همان راه بازگشتند، در حالی که پی‌جویی می‌کردند. 64(در آن جا) بنده‌ای از بندگان ما را یافتند که رحمت (و موهبت عظیمی) از سوی خود به او داده، و علم فراوانی از نزد خود به او آموخته بودیم. 65موسی به او گفت: «آیا از تو پیروی کنم تا از آنچه به تو تعلیم داده شده و مایه رشد و صلاح است، به من بیاموزی؟» 66گفت: «تو هرگز نمی‌توانی با من شکیبایی کنی! 67و چگونه می‌توانی در برابر چیزی که از رموزش آگاه نیستی شکیبا باشی؟! 68(موسی) گفت: «به خواست خدا مرا شکیبا خواهی یافت؛ و در هیچ کاری مخالفت فرمان تو نخواهم کرد!» 69(خضر) گفت: «پس اگر می‌خواهی بدنبال من بیایی، از هیچ چیز مپرس تا خودم (به موقع) آن را برای تو بازگو کنم.» 70آن دو به راه افتادند؛ تا آن که سوار کشتی شدند، (خضر) کشتی را سوراخ کرد. (موسی) گفت: «آیا آن را سوراخ کردی که اهلش را غرق کنی؟! راستی که چه کار بدی انجام دادی!» 71گفت: «آیا نگفتم تو هرگز نمی‌توانی با من شکیبایی کنی؟!» 72(موسی) گفت: «مرا بخاطر این فراموشکاریم مؤاخذه مکن و از این کارم بر من سخت مگیر!» 73باز به راه خود ادامه دادند، تا اینکه نوجوانی را دیدند؛ و او آن نوجوان را کشت. (موسی) گفت: «آیا انسان پاکی را، بی آنکه قتلی کرده باشد، کشتی؟! براستی کار زشتی انجام دادی!» 74  (باز آن مرد عالم) گفت: «آیا به تو نگفتم که تو هرگز نمی‌توانی با من صبر کنی؟!» 75(موسی) گفت: «بعد از این اگر درباره چیزی از تو سؤال کردم، دیگر با من همراهی نکن؛ (زیرا) از سوی من معذور خواهی بود!» 76باز به راه خود ادامه دادند تا به مردم قریه‌ای رسیدند؛ از آنان خواستند که به ایشان غذا دهند؛ ولی آنان از مهمان کردنشان خودداری نمودند؛ (با این حال) در آن جا دیواری یافتند که می‌خواست فروریزد؛ و (آن مرد عالم) آن را برپا داشت. (موسی) گفت: «(لااقل) می‌خواستی در مقابل این کار مزدی بگیری!» 77او گفت: «اینک زمان جدایی من و تو فرا رسیده؛ اما بزودی راز آنچه را که نتوانستی در برابر آن صبر کنی، به تو خبر می‌دهم. 78اما آن کشتی مال گروهی از مستمندان بود که با آن در دریا کار می‌کردند؛ و من خواستم آن را معیوب کنم؛ (چرا که) پشت سرشان پادشاهی (ستمگر) بود که هر کشتی (سالمی) را بزور میگرفت! 79و اما آن نوجوان، پدر و مادرش با ایمان بودند؛ و بیم داشتیم که آنان را به طغیان و کفر وادارد! 80از این رو، خواستیم که پروردگارشان به جای او، فرزندی پاکتر و با محبت‌تر به آن دو بدهد! 81و اما آن دیوار، از آن دو نوجوان یتیم در آن شهر بود؛ و زیر آن، گنجی متعلق به آن دو وجود داشت؛ و پدرشان مرد صالحی بود؛ و پروردگار تو می‌خواست آنها به حد بلوغ برسند و گنجشان را استخراج کنند؛ این رحمتی از پروردگارت بود؛ و من آن (کارها) را خودسرانه انجام ندادم؛ این بود راز کارهایی که نتوانستی در برابر آنها شکیبایی به خرج دهی!» 82و از تو درباره «ذو القرنین» می‌پرسند؛ بگو: «بزودی بخشی از سرگذشت او را برای شما بازگو خواهم کرد.» 83ما به او در روی زمین، قدرت و حکومت دادیم؛ و اسباب هر چیز را در اختیارش گذاشتیم. 84او از این اسباب، (پیروی و استفاده) کرد... 85تا به غروبگاه آفتاب رسید؛ (در آن جا) احساس کرد (و در نظرش مجسّم شد) که خورشید در چشمه تیره و گل‌آلودی فرو می‌رود؛ و در آن جا قومی را یافت؛ گفتیم: «ای ذو القرنین! آیا می‌خواهی (آنان) را مجازات کنی، و یا روش نیکویی در مورد آنها انتخاب نمایی؟» 86گفت: «اما کسی را که ستم کرده است، مجازات خواهیم کرد؛ سپس به سوی پروردگارش بازمی‌گردد، و خدا او را مجازات شدیدی خواهد کرد! 87و اما کسی که ایمان آورد و عمل صالح انجام دهد، پاداشی نیکوتر خواهد داشت؛ و ما دستور آسانی به او خواهیم داد.» 88سپس (بار دیگر) از اسبابی (که در اختیار داشت) بهره گرفت... 89تا به خاستگاه خورشید رسید؛ (در آن جا) دید خورشید بر جمعیّتی طلوع می‌کند که در برابر (تابش) آفتاب، پوششی برای آنها قرار نداده بودیم (و هیچ گونه سایبانی نداشتند). 90(آری) اینچنین بود (کار ذو القرنین)! و ما بخوبی از امکاناتی که نزد او بود آگاه بودیم! 91(باز) از اسباب مهمّی (که در اختیار داشت) استفاده کرد... 92(و همچنان به راه خود ادامه داد) تا به میان دو کوه رسید؛ و در کنار آن دو (کوه) قومی را یافت که هیچ سخنی را نمی‌فهمیدند (و زبانشان مخصوص خودشان بود)! 93(آن گروه به او) گفتند: «ای ذو القرنین یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد می‌کنند؛ آیا ممکن است ما هزینه‌ای برای تو قرار دهیم، که میان ما و آنها سدّی ایجاد کنی؟!» 94(ذو القرنین) گفت: «آنچه پروردگارم در اختیار من گذارده، بهتر است (از آنچه شما پیشنهاد می‌کنید)! مرا با نیرویی یاری دهید، تا میان شما و آنها سدّ محکمی قرار دهم! 95قطعات بزرگ آهن برایم بیاورید (و آنها را روی هم بچینید)!» تا وقتی که کاملاً میان دو کوه را پوشانید، گفت: «(در اطراف آن آتش بیفروزید، و) در آن بدمید!» (آنها دمیدند) تا قطعات آهن را سرخ و گداخته کرد، و گفت: «(اکنون) مس مذاب برایم بیاورید تا بر روی آن بریزم!» 96(سرانجام چنان سدّ نیرومندی ساخت) که آنها [= طایفه یأجوج و مأجوج‌] قادر نبودند از آن بالا روند؛ و نمی‌توانستند نقبی در آن ایجاد کنند. 97(آنگاه) گفت: «این از رحمت پروردگار من است! امّا هنگامی که وعده پروردگارم فرا رسد، آن را در هم می‌کوبد؛ و وعده پروردگارم حق است!» 98و در آن روز (که جهان پایان می‌گیرد)، ما آنان را چنان رها می‌کنیم که درهم موج می‌زنند؛ و در صور [= شیپور] دمیده می‌شود؛ و ما همه را جمع می‌کنیم! 99در آن روز، جهنم را بر کافران عرضه می‌داریم! 100همانها که پرده‌ای چشمانشان را از یاد من پوشانده بود، و قدرت شنوایی نداشتند! 101آیا کافران پنداشتند می‌توانند بندگانم را به جای من اولیای خود انتخاب کنند؟! ما جهنم را برای پذیرایی کافران آماده کرده‌ایم! 102بگو: «آیا به شما خبر دهیم که زیانکارترین (مردم) در کارها، چه کسانی هستند؟ 103آنها که تلاشهایشان در زندگی دنیا گم (و نابود) شده؛ با این حال، می‌پندارند کار نیک انجام می‌دهند!» 104آنها کسانی هستند که به آیات پروردگارشان و لقای او کافر شدند؛ به همین جهت، اعمالشان حبط و نابود شد! از این رو روز قیامت، میزانی برای آنها برپا نخواهیم کرد! 105(آری،) این گونه است! کیفرشان دوزخ است، بخاطر آنکه کافر شدند، و آیات من و پیامبرانم را به سخریه گرفتند! 106امّا کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، باغهای بهشت برین محل پذیرایی آنان خواهد بود. 107آنها جاودانه در آن خواهند ماند؛ و هرگز تقاضای نقل مکان از آن جا نمی‌کنند! 108بگو: «اگر دریاها برای (نوشتن) کلمات پروردگارم مرکّب شود، دریاها پایان می‌گیرد. پیش از آنکه کلمات پروردگارم پایان یابد؛ هر چند همانند آن (دریاها) را کمک آن قرار دهیم!» 109بگو: «من فقط بشری هستم مثل شما؛ (امتیازم این است که) به من وحی می‌شود که تنها معبودتان معبود یگانه است؛ پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نکند! 110