Rojat.com

برای تمام مسلمانان و کسانی که بدنبال حقیقت هستند
انتخاب کشوریا
شهر خود را اضافه کنید
Request from all person
Help save the children, women and men of Yemeni and Palestine.
Please help by publishing your photos and writings in any way to break the siege and help the oppressed people of these two countries.

قرآن کریم (با فونت خوانا) > سُورَةُ الْبَقَرَةِ

جهت ادامه قرائت از محل علامت گذاری شده بر روی اینجا کلیک نمایید.
00:0000:00
تنظیمات

2- سُورَةُ الْبَقَرَةِ

سُورَةُ الْبَقَرَةِالمدنية286بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖیمِالٓمٓ١ذٰلِكَ الْكِتاٰبُ لاٰ رَیْبَۛ فٖیهِۛ هُدًی لِلْمُتَّقٖینَ٢ٱَلَّذٖینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقٖیمُونَ الصَّلٰوةَ وَمِمّاٰ رَزَقْناٰهُمْ یُنْفِقُونَ٣وَالَّذٖینَ یُؤْمِنُونَ بِمآٰ اُنْزِلَ اِلَیْكَ وَمآٰ اُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالْءاٰخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ٤اُولٰٓئِكَ عَلٰی هُدًی مِنْ رَبِّهِمْۖ وَاُولٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ٥اِنَّ الَّذٖینَ كَفَرُوا سَوآٰءٌ عَلَیْهِمْ ءَاَنْذَرْتَهُمْ اَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لاٰ یُؤْمِنُونَ٦خَتَمَ اللّٰهُ عَلٰی قُلُوبِهِمْ وَعَلٰی سَمْعِهِمْۖ وَعَلٰٓی اَبْصاٰرِهِمْ غِشاٰوَةٌۖ وَلَهُمْ عَذاٰبٌ عَظٖیمٌ٧وَمِنَ النّاٰسِ مَنْ یَقُولُ ءاٰمَنّاٰ بِاللّٰهِ وَبِالْیَوْمِ الْءاٰخِرِ وَماٰ هُمْ بِمُؤْمِنٖینَ٨یُخاٰدِعُونَ اللّٰهَ وَالَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَماٰ یَخْدَعُونَ اِلّآٰ اَنْفُسَهُمْ وَماٰ یَشْعُرُونَ٩فٖی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزاٰدَهُمُ اللّٰهُ مَرَضًاۖ وَلَهُمْ عَذاٰبٌ اَلٖیمٌ بِماٰ كاٰنُوا یَكْذِبُونَ١٠وَاِذاٰ قٖیلَ لَهُمْ لاٰ تُفْسِدُوا فِی الْاَرْضِ قاٰلُوٓا اِنَّماٰ نَحْنُ مُصْلِحُونَ١١اَلآٰ اِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلٰكِنْ لاٰ یَشْعُرُونَ١٢وَاِذاٰ قٖیلَ لَهُمْ ءاٰمِنُوا كَمآٰ ءاٰمَنَ النّاٰسُ قاٰلُوٓا اَنُؤْمِنُ كَمآٰ ءاٰمَنَ السُّفَهآٰءُۗ اَلآٰ اِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهآٰءُ وَلٰكِنْ لاٰ یَعْلَمُونَ١٣وَاِذاٰ لَقُوا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا قاٰلُوٓا ءاٰمَنّاٰ وَاِذاٰ خَلَوْا اِلٰی شَیاٰطٖینِهِمْ قاٰلُوٓا اِنّاٰ مَعَكُمْ اِنَّماٰ نَحْنُ مُسْتَهْزِءُونَ١٤ٱَللّٰهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَیَمُدُّهُمْ فٖی طُغْیاٰنِهِمْ یَعْمَهُونَ١٥اُولٰٓئِكَ الَّذٖینَ اشْتَرَوُا الضَّلاٰلَةَ بِالْهُدٰا فَماٰ رَبِحَتْ تِجاٰرَتُهُمْ وَماٰ كاٰنُوا مُهْتَدٖینَ١٦مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِی اسْتَوْقَدَ ناٰرًا فَلَمّآٰ اَضآٰءَتْ ماٰ حَوْلَهُۥ ذَهَبَ اللّٰهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فٖی ظُلُماٰتٍ لاٰ یُبْصِرُونَ١٧صُمٌّ بُكْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لاٰ یَرْجِعُونَ١٨اَوْ كَصَیِّبٍ مِنَ السَّمآٰءِ فٖیهِ ظُلُماٰتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ یَجْعَلُونَ اَصاٰبِعَهُمْ فٖیٓ ءاٰذاٰنِهِمْ مِنَ الصَّواٰعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِۚ وَاللّٰهُ مُحٖیطٌ بِالْكاٰفِرٖینَ١٩یَكاٰدُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ اَبْصاٰرَهُمْۖ كُلَّمآٰ اَضآٰءَ لَهُمْ مَشَوْا فٖیهِ وَاِذآٰ اَظْلَمَ عَلَیْهِمْ قاٰمُواۚ وَلَوْ شآٰءَ اللّٰهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَاَبْصاٰرِهِمْۚ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدٖیرٌ٢٠یآٰ اَیُّهَا النّاٰسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذٖی خَلَقَكُمْ وَالَّذٖینَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ٢١ٱَلَّذٖی جَعَلَ لَكُمُ الْاَرْضَ فِراٰشًا وَالسَّمآٰءَ بِنآٰءً وَاَنْزَلَ مِنَ السَّمآٰءِ مآٰءً فَاَخْرَجَ بِهٖ مِنَ الثَّمَراٰتِ رِزْقًا لَكُمْۖ فَلاٰ تَجْعَلُوا لِلّٰهِ اَنْداٰدًا وَاَنْتُمْ تَعْلَمُونَ٢٢وَاِنْ كُنْتُمْ فٖی رَیْبٍ مِمّاٰ نَزَّلْناٰ عَلٰی عَبْدِناٰ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهٖ وَادْعُوا شُهَدآٰءَكُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ صاٰدِقٖینَ٢٣فَاِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النّاٰرَ الَّتٖی وَقُودُهَا النّاٰسُ وَالْحِجاٰرَةُۖ اُعِدَّتْ لِلْكاٰفِرٖینَ٢٤وَبَشِّرِ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصّاٰلِحاٰتِ اَنَّ لَهُمْ جَنّاٰتٍ تَجْرٖی مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهاٰرُۖ كُلَّماٰ رُزِقُوا مِنْهاٰ مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا قاٰلُوا هٰذَا الَّذٖی رُزِقْناٰ مِنْ قَبْلُۖ وَاُتُوا بِهٖ مُتَشاٰبِهًاۖ وَلَهُمْ فٖیهآٰ اَزْواٰجٌ مُطَهَّرَةٌۖ وَهُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٢٥اِنَّ اللّٰهَ لاٰ یَسْتَحْیٖیٓ اَنْ یَضْرِبَ مَثَلًا ماٰ بَعُوضَةً فَماٰ فَوْقَهاٰۚ فَاَمَّا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا فَیَعْلَمُونَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْۖ وَاَمَّا الَّذٖینَ كَفَرُوا فَیَقُولُونَ ماٰذآٰ اَراٰدَ اللّٰهُ بِهٰذاٰ مَثَلًاۘ یُضِلُّ بِهٖ كَثٖیرًا وَیَهْدٖی بِهٖ كَثٖیرًاۚ وَماٰ یُضِلُّ بِهٖٓ اِلَّا الْفاٰسِقٖینَ٢٦ٱَلَّذٖینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ مٖیثاٰقِهٖ وَیَقْطَعُونَ مآٰ اَمَرَ اللّٰهُ بِهٖٓ اَنْ یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِی الْاَرْضِۚ اُولٰٓئِكَ هُمُ الْخاٰسِرُونَ٢٧كَیْفَ تَكْفُرُونَ بِاللّٰهِ وَكُنْتُمْ اَمْواٰتًا فَاَحْیاٰكُمْۖ ثُمَّ یُمٖیتُكُمْ ثُمَّ یُحْیٖیكُمْ ثُمَّ اِلَیْهِ تُرْجَعُونَ٢٨هُوَ الَّذٖی خَلَقَ لَكُمْ ماٰ فِی الْاَرْضِ جَمٖیعًا ثُمَّ اسْتَوٰٓی اِلَی السَّمآٰءِ فَسَوّٰىهُنَّ سَبْعَ سَمٰواٰتٍۚ وَهُوَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلٖیمٌ٢٩وَاِذْ قاٰلَ رَبُّكَ لِلْمَلآٰئِكَةِ اِنّٖی جاٰعِلٌ فِی الْاَرْضِ خَلٖیفَةًۖ قاٰلُوٓا اَتَجْعَلُ فٖیهاٰ مَنْ یُفْسِدُ فٖیهاٰ وَیَسْفِكُ الدِّمآٰءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَۖ قاٰلَ اِنّٖیٓ اَعْلَمُ ماٰ لاٰ تَعْلَمُونَ٣٠وَعَلَّمَ ءاٰدَمَ الْاَسْمآٰءَ كُلَّهاٰ ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَی الْمَلآٰئِكَةِ فَقاٰلَ اَنْبِئُونٖی بِاَسْمآٰءِ هٰٓؤُلآٰءِ اِنْ كُنْتُمْ صاٰدِقٖینَ٣١قاٰلُوا سُبْحاٰنَكَ لاٰ عِلْمَ لَنآٰ اِلّاٰ ماٰ عَلَّمْتَنآٰۖ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلٖیمُ الْحَكٖیمُ٣٢قاٰلَ یآٰ ءاٰدَمُ اَنْبِئْهُمْ بِاَسْمآٰئِهِمْۖ فَلَمّآٰ اَنْبَاَهُمْ بِاَسْمآٰئِهِمْ قاٰلَ اَلَمْ اَقُلْ لَكُمْ اِنّٖیٓ اَعْلَمُ غَیْبَ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِ وَاَعْلَمُ ماٰ تُبْدُونَ وَماٰ كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ٣٣وَاِذْ قُلْناٰ لِلْمَلآٰئِكَةِ اسْجُدُوا لِءاٰدَمَ فَسَجَدُوٓا اِلّآٰ اِبْلٖیسَ اَبٰی وَاسْتَكْبَرَ وَكاٰنَ مِنَ الْكاٰفِرٖینَ٣٤وَقُلْناٰ یآٰءاٰدَمُ اسْكُنْ اَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلاٰ مِنْهاٰ رَغَدًا حَیْثُ شِئْتُماٰ وَلاٰ تَقْرَباٰ هٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُوناٰ مِنَ الظّاٰلِمٖینَ٣٥فَاَزَلَّهُمَا الشَّیْطاٰنُ عَنْهاٰ فَاَخْرَجَهُماٰ مِمّاٰ كاٰناٰ فٖیهِۖ وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّۖ وَلَكُمْ فِی الْاَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتاٰعٌ اِلٰی حٖینٍ٣٦فَتَلَقّٰٓی ءاٰدَمُ مِنْ رَبِّهٖ كَلِماٰتٍ فَتاٰبَ عَلَیْهِۚ اِنَّهُۥ هُوَ التَّوّاٰبُ الرَّحٖیمُ٣٧قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهاٰ جَمٖیعًاۖ فَاِمّاٰ یَأْتِیَنَّكُمْ مِنّٖی هُدًی فَمَنْ تَبِعَ هُداٰیَ فَلاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ٣٨وَالَّذٖینَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِأٰیاٰتِنآٰ اُولٰٓئِكَ اَصْحاٰبُ النّاٰرِۖ هُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٣٩یاٰ بَنٖیٓ اِسْرآٰئٖیلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتٖیٓ اَنْعَمْتُ عَلَیْكُمْ وَاَوْفُوا بِعَهْدٖیٓ اُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَاِیّاٰیَ فَارْهَبُونِ٤٠وَءاٰمِنُوا بِمآٰ اَنْزَلْتُ مُصَدِّقًا لِماٰ مَعَكُمْ وَلاٰ تَكُونُوٓا اَوَّلَ كاٰفِرٍ بِهٖۖ وَلاٰ تَشْتَرُوا بِأٰیاٰتٖی ثَمَنًا قَلٖیلًا وَاِیّاٰیَ فَاتَّقُونِ٤١وَلاٰ تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباٰطِلِ وَتَكْتُمُوا الْحَقَّ وَاَنْتُمْ تَعْلَمُونَ٤٢وَاَقٖیمُوا الصَّلٰوةَ وَءاٰتُوا الزَّكٰوةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرّاٰكِعٖینَ٤٣اَتَأْمُرُونَ النّاٰسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ اَنْفُسَكُمْ وَاَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتاٰبَۚ اَفَلاٰ تَعْقِلُونَ٤٤وَاسْتَعٖینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلٰوةِۚ وَاِنَّهاٰ لَكَبٖیرَةٌ اِلّاٰ عَلَی الْخاٰشِعٖینَ٤٥ٱَلَّذٖینَ یَظُنُّونَ اَنَّهُمْ مُلاٰقُوا رَبِّهِمْ وَاَنَّهُمْ اِلَیْهِ راٰجِعُونَ٤٦یاٰ بَنٖیٓ اِسْرآٰئٖیلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتٖیٓ اَنْعَمْتُ عَلَیْكُمْ وَاَنّٖی فَضَّلْتُكُمْ عَلَی الْعاٰلَمٖینَ٤٧وَاتَّقُوا یَوْمًا لاٰ تَجْزٖی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئًا وَلاٰ یُقْبَلُ مِنْهاٰ شَفاٰعَةٌ وَلاٰ یُؤْخَذُ مِنْهاٰ عَدْلٌ وَلاٰ هُمْ یُنْصَرُونَ٤٨وَاِذْ نَجَّیْناٰكُمْ مِنْ ءاٰلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَكُمْ سُوٓءَ الْعَذاٰبِ یُذَبِّحُونَ اَبْنآٰءَكُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِسآٰءَكُمْۚ وَفٖی ذٰلِكُمْ بَلآٰءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظٖیمٌ٤٩وَاِذْ فَرَقْناٰ بِكُمُ الْبَحْرَ فَاَنْجَیْناٰكُمْ وَاَغْرَقْنآٰ ءاٰلَ فِرْعَوْنَ وَاَنْتُمْ تَنْظُرُونَ٥٠وَاِذْ واٰعَدْناٰ مُوسٰٓی اَرْبَعٖینَ لَیْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهٖ وَاَنْتُمْ ظاٰلِمُونَ٥١ثُمَّ عَفَوْناٰ عَنْكُمْ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ٥٢وَاِذْ ءاٰتَیْناٰ مُوسَی الْكِتاٰبَ وَالْفُرْقاٰنَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ٥٣وَاِذْ قاٰلَ مُوسٰی لِقَوْمِهٖ یاٰ قَوْمِ اِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ اَنْفُسَكُمْ بِاتِّخاٰذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوٓا اِلٰی باٰرِئِكُمْ فَاقْتُلُوٓا اَنْفُسَكُمْ ذٰلِكُمْ خَیْرٌ لَكُمْ عِنْدَ باٰرِئِكُمْ فَتاٰبَ عَلَیْكُمْۚ اِنَّهُۥ هُوَ التَّوّاٰبُ الرَّحٖیمُ٥٤وَاِذْ قُلْتُمْ یاٰ مُوسٰی لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتّٰی نَرَی اللّٰهَ جَهْرَةً فَاَخَذَتْكُمُ الصّاٰعِقَةُ وَاَنْتُمْ تَنْظُرُونَ٥٥ثُمَّ بَعَثْناٰكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ٥٦وَظَلَّلْناٰ عَلَیْكُمُ الْغَماٰمَ وَاَنْزَلْناٰ عَلَیْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوٰیۖ كُلُوا مِنْ طَیِّباٰتِ ماٰ رَزَقْناٰكُمْۚ وَماٰ ظَلَمُوناٰ وَلٰكِنْ كاٰنُوٓا اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ٥٧وَاِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هٰذِهِ الْقَرْیَةَ فَكُلُوا مِنْهاٰ حَیْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا وَادْخُلُوا الْباٰبَ سُجَّدًا وَقُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَكُمْ خَطاٰیاٰكُمْۚ وَسَنَزٖیدُ الْمُحْسِنٖینَ٥٨فَبَدَّلَ الَّذٖینَ ظَلَمُوا قَوْلًا غَیْرَ الَّذٖی قٖیلَ لَهُمْ فَاَنْزَلْناٰ عَلَی الَّذٖینَ ظَلَمُوا رِجْزًا مِنَ السَّمآٰءِ بِماٰ كاٰنُوا یَفْسُقُونَ٥٩وَاِذِ اسْتَسْقٰی مُوسٰی لِقَوْمِهٖ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصاٰكَ الْحَجَرَۖ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتاٰ عَشْرَةَ عَیْنًاۖ قَدْ عَلِمَ كُلُّ اُناٰسٍ مَشْرَبَهُمْۖ كُلُوا وَاشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللّٰهِ وَلاٰ تَعْثَوْا فِی الْاَرْضِ مُفْسِدٖینَ٦٠وَاِذْ قُلْتُمْ یاٰ مُوسٰی لَنْ نَصْبِرَ عَلٰی طَعاٰمٍ واٰحِدٍ فَادْعُ لَناٰ رَبَّكَ یُخْرِجْ لَناٰ مِمّاٰ تُنْبِتُ الْاَرْضُ مِنْ بَقْلِهاٰ وَقِثّآٰئِهاٰ وَفُومِهاٰ وَعَدَسِهاٰ وَبَصَلِهاٰۖ قاٰلَ اَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذٖی هُوَ اَدْنٰی بِالَّذٖی هُوَ خَیْرٌۚ ٱِهْبِطُوا مِصْرًا فَاِنَّ لَكُمْ ماٰ سَاَلْتُمْۗ وَضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ وَبآٰءُوا بِغَضَبٍ مِنَ اللّٰهِۗ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ كاٰنُوا یَكْفُرُونَ بِأٰیاٰتِ اللّٰهِ وَیَقْتُلُونَ النَّبِیّٖینَ بِغَیْرِ الْحَقِّۗ ذٰلِكَ بِماٰ عَصَوْا وَكاٰنُوا یَعْتَدُونَ٦١اِنَّ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَالَّذٖینَ هاٰدُوا وَالنَّصاٰرٰی وَالصّاٰبِئٖینَ مَنْ ءاٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْءاٰخِرِ وَعَمِلَ صاٰلِحًا فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ٦٢وَاِذْ اَخَذْناٰ مٖیثاٰقَكُمْ وَرَفَعْناٰ فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مآٰ ءاٰتَیْناٰكُمْ بِقُوَّةٍ وَاذْكُرُوا ماٰ فٖیهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ٦٣ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَۖ فَلَوْلاٰ فَضْلُ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ وَرَحْمَتُهُۥ لَكُنْتُمْ مِنَ الْخاٰسِرٖینَ٦٤وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذٖینَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِی السَّبْتِ فَقُلْناٰ لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاٰسِئٖینَ٦٥فَجَعَلْناٰهاٰ نَكاٰلًا لِماٰ بَیْنَ یَدَیْهاٰ وَماٰ خَلْفَهاٰ وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقٖینَ٦٦وَاِذْ قاٰلَ مُوسٰی لِقَوْمِهٖٓ اِنَّ اللّٰهَ یَأْمُرُكُمْ اَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَةًۖ قاٰلُوٓا اَتَتَّخِذُناٰ هُزُوًاۖ قاٰلَ اَعُوذُ بِاللّٰهِ اَنْ اَكُونَ مِنَ الْجاٰهِلٖینَ٦٧قاٰلُوا ادْعُ لَناٰ رَبَّكَ یُبَیِّنْ لَناٰ ماٰ هِیَۚ قاٰلَ اِنَّهُۥ یَقُولُ اِنَّهاٰ بَقَرَةٌ لاٰ فاٰرِضٌ وَلاٰ بِكْرٌ عَواٰنٌ بَیْنَ ذٰلِكَۖ فَافْعَلُوا ماٰ تُؤْمَرُونَ٦٨قاٰلُوا ادْعُ لَناٰ رَبَّكَ یُبَیِّنْ لَناٰ ماٰ لَوْنُهاٰۚ قاٰلَ اِنَّهُۥ یَقُولُ اِنَّهاٰ بَقَرَةٌ صَفْرآٰءُ فاٰقِعٌ لَوْنُهاٰ تَسُرُّ النّاٰظِرٖینَ٦٩قاٰلُوا ادْعُ لَناٰ رَبَّكَ یُبَیِّنْ لَناٰ ماٰ هِیَ اِنَّ الْبَقَرَ تَشاٰبَهَ عَلَیْناٰ وَاِنّآٰ اِنْ شآٰءَ اللّٰهُ لَمُهْتَدُونَ٧٠قاٰلَ اِنَّهُۥ یَقُولُ اِنَّهاٰ بَقَرَةٌ لاٰ ذَلُولٌ تُثٖیرُ الْاَرْضَ وَلاٰ تَسْقِی الْحَرْثَ مُسَلَّمَةٌ لاٰ شِیَةَ فٖیهاٰۚ قاٰلُوا الْءاٰنَ جِئْتَ بِالْحَقِّۚ فَذَبَحُوهاٰ وَماٰ كاٰدُوا یَفْعَلُونَ٧١وَاِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادّاٰرَأْتُمْ فٖیهاٰۖ وَاللّٰهُ مُخْرِجٌ ماٰ كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ٧٢فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهاٰۚ كَذٰلِكَ یُحْیِی اللّٰهُ الْمَوْتٰی وَیُرٖیكُمْ ءاٰیاٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ٧٣ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ فَهِیَ كَالْحِجاٰرَةِ اَوْ اَشَدُّ قَسْوَةًۚ وَاِنَّ مِنَ الْحِجاٰرَةِ لَماٰ یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْاَنْهاٰرُۚ وَاِنَّ مِنْهاٰ لَماٰ یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْمآٰءُۚ وَاِنَّ مِنْهاٰ لَماٰ یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَةِ اللّٰهِۗ وَمَا اللّٰهُ بِغاٰفِلٍ عَمّاٰ تَعْمَلُونَ٧٤اَفَتَطْمَعُونَ اَنْ یُؤْمِنُوا لَكُمْ وَقَدْ كاٰنَ فَرٖیقٌ مِنْهُمْ یَسْمَعُونَ كَلاٰمَ اللّٰهِ ثُمَّ یُحَرِّفُونَهُۥ مِنْ بَعْدِ ماٰ عَقَلُوهُ وَهُمْ یَعْلَمُونَ٧٥وَاِذاٰ لَقُوا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا قاٰلُوٓا ءاٰمَنّاٰ وَاِذاٰ خَلاٰ بَعْضُهُمْ اِلٰی بَعْضٍ قاٰلُوٓا اَتُحَدِّثُونَهُمْ بِماٰ فَتَحَ اللّٰهُ عَلَیْكُمْ لِیُحآٰجُّوكُمْ بِهٖ عِنْدَ رَبِّكُمْۚ اَفَلاٰ تَعْقِلُونَ٧٦اَوَ لاٰ یَعْلَمُونَ اَنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ ماٰ یُسِرُّونَ وَماٰ یُعْلِنُونَ٧٧وَمِنْهُمْ اُمِّیُّونَ لاٰ یَعْلَمُونَ الْكِتاٰبَ اِلّآٰ اَماٰنِیَّ وَاِنْ هُمْ اِلّاٰ یَظُنُّونَ٧٨فَوَیْلٌ لِلَّذٖینَ یَكْتُبُونَ الْكِتاٰبَ بِاَیْدٖیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هٰذاٰ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ لِیَشْتَرُوا بِهٖ ثَمَنًا قَلٖیلًاۖ فَوَیْلٌ لَهُمْ مِمّاٰ كَتَبَتْ اَیْدٖیهِمْ وَوَیْلٌ لَهُمْ مِمّاٰ یَكْسِبُونَ٧٩وَقاٰلُوا لَنْ تَمَسَّنَا النّاٰرُ اِلّآٰ اَیّاٰمًا مَعْدُودَةًۚ قُلْ اَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللّٰهِ عَهْدًا فَلَنْ یُخْلِفَ اللّٰهُ عَهْدَهُۥٓۖ اَمْ تَقُولُونَ عَلَی اللّٰهِ ماٰ لاٰ تَعْلَمُونَ٨٠بَلٰیۚ مَنْ كَسَبَ سَیِّئَةً وَاَحاٰطَتْ بِهٖ خَطٖیٓئَتُهُۥ فَاُولٰٓئِكَ اَصْحاٰبُ النّاٰرِۖ هُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٨١وَالَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصّاٰلِحاٰتِ اُولٰٓئِكَ اَصْحاٰبُ الْجَنَّةِۖ هُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٨٢وَاِذْ اَخَذْناٰ مٖیثاٰقَ بَنٖیٓ اِسْرآٰئٖیلَ لاٰ تَعْبُدُونَ اِلّا اللّٰهَ وَبِالْواٰلِدَیْنِ اِحْساٰنًا وَذِی الْقُرْبٰی وَالْیَتاٰمٰی وَالْمَساٰكٖینِ وَقُولُوا لِلنّاٰسِ حُسْنًا وَاَقٖیمُوا الصَّلٰوةَ وَءاٰتُوا الزَّكٰوةَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ اِلّاٰ قَلٖیلًا مِنْكُمْ وَاَنْتُمْ مُعْرِضُونَ٨٣وَاِذْ اَخَذْناٰ مٖیثاٰقَكُمْ لاٰ تَسْفِكُونَ دِمآٰءَكُمْ وَلاٰ تُخْرِجُونَ اَنْفُسَكُمْ مِنْ دِیاٰرِكُمْ ثُمَّ اَقْرَرْتُمْ وَاَنْتُمْ تَشْهَدُونَ٨٤ثُمَّ اَنْتُمْ هٰٓؤُلآٰءِ تَقْتُلُونَ اَنْفُسَكُمْ وَتُخْرِجُونَ فَرٖیقًا مِنْكُمْ مِنْ دِیاٰرِهِمْ تَظاٰهَرُونَ عَلَیْهِمْ بِالْاِثْمِ وَالْعُدْواٰنِ وَاِنْ یَأْتُوكُمْ اُساٰرٰی تُفاٰدُوهُمْ وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَیْكُمْ اِخْراٰجُهُمْۚ اَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتاٰبِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍۚ فَماٰ جَزآٰءُ مَنْ یَفْعَلُ ذٰلِكَ مِنْكُمْ اِلّاٰ خِزْیٌ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیاٰۖ وَیَوْمَ الْقِیاٰمَةِ یُرَدُّونَ اِلٰٓی اَشَدِّ الْعَذاٰبِۗ وَمَا اللّٰهُ بِغاٰفِلٍ عَمّاٰ تَعْمَلُونَ٨٥اُولٰٓئِكَ الَّذٖینَ اشْتَرَوُا الْحَیٰوةَ الدُّنْیاٰ بِالْءاٰخِرَةِۖ فَلاٰ یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذاٰبُ وَلاٰ هُمْ یُنْصَرُونَ٨٦وَلَقَدْ ءاٰتَیْناٰ مُوسَى الْكِتاٰبَ وَقَفَّیْناٰ مِنْ بَعْدِهٖ بِالرُّسُلِۖ وَءاٰتَیْناٰ عٖیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناٰتِ وَاَیَّدْناٰهُ بِرُوحِ الْقُدُسِۗ اَفَكُلَّماٰ جآٰءَكُمْ رَسُولٌ بِماٰ لاٰ تَهْوٰٓی اَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرٖیقًا كَذَّبْتُمْ وَفَرٖیقًا تَقْتُلُونَ٨٧وَقاٰلُوا قُلُوبُناٰ غُلْفٌۚ بَلْ لَعَنَهُمُ اللّٰهُ بِكُفْرِهِمْ فَقَلٖیلًا ماٰ یُؤْمِنُونَ٨٨وَلَمّاٰ جآٰءَهُمْ كِتاٰبٌ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ مُصَدِّقٌ لِماٰ مَعَهُمْ وَكاٰنُوا مِنْ قَبْلُ یَسْتَفْتِحُونَ عَلَی الَّذٖینَ كَفَرُوا فَلَمّاٰ جآٰءَهُمْ ماٰ عَرَفُوا كَفَرُوا بِهٖۚ فَلَعْنَةُ اللّٰهِ عَلَی الْكاٰفِرٖینَ٨٩بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهٖٓ اَنْفُسَهُمْ اَنْ یَكْفُرُوا بِمآٰ اَنْزَلَ اللّٰهُ بَغْیًا اَنْ یُنَزِّلَ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهٖ عَلٰی مَنْ یَشآٰءُ مِنْ عِباٰدِهٖۖ فَبآٰءُو بِغَضَبٍ عَلٰی غَضَبٍۚ وَلِلْكاٰفِرٖینَ عَذاٰبٌ مُهٖینٌ٩٠وَاِذاٰ قٖیلَ لَهُمْ ءاٰمِنُوا بِمآٰ اَنْزَلَ اللّٰهُ قاٰلُوا نُؤْمِنُ بِمآٰ اُنْزِلَ عَلَیْناٰ وَیَكْفُرُونَ بِماٰ وَرآٰءَهُۥ وَهُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقًا لِماٰ مَعَهُمْۗ قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ اَنْبِیآٰءَ اللّٰهِ مِنْ قَبْلُ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنٖینَ٩١وَلَقَدْ جآٰءَكُمْ مُوسٰی بِالْبَیِّناٰتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهٖ وَاَنْتُمْ ظاٰلِمُونَ٩٢وَاِذْ اَخَذْناٰ مٖیثاٰقَكُمْ وَرَفَعْناٰ فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مآٰ ءاٰتَیْناٰكُمْ بِقُوَّةٍ وَاسْمَعُواۖ قاٰلُوا سَمِعْناٰ وَعَصَیْناٰ وَاُشْرِبُوا فٖی قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِهِمْۚ قُلْ بِئْسَ ماٰ یَأْمُرُكُمْ بِهٖٓ اٖیماٰنُكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنٖینَ٩٣قُلْ اِنْ كاٰنَتْ لَكُمُ الدّاٰرُ الْءاٰخِرَةُ عِنْدَ اللّٰهِ خاٰلِصَةً مِنْ دُونِ النّاٰسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ اِنْ كُنْتُمْ صاٰدِقٖینَ٩٤وَلَنْ یَتَمَنَّوْهُ اَبَدًا بِماٰ قَدَّمَتْ اَیْدٖیهِمْۚ وَاللّٰهُ عَلٖیمٌ بِالظّاٰلِمٖینَ٩٥وَلَتَجِدَنَّهُمْ اَحْرَصَ النّاٰسِ عَلٰی حَیٰوةٍ وَمِنَ الَّذٖینَ اَشْرَكُواۚ یَوَدُّ اَحَدُهُمْ لَوْ یُعَمَّرُ اَلْفَ سَنَةٍ وَماٰ هُوَ بِمُزَحْزِحِهٖ مِنَ الْعَذاٰبِ اَنْ یُعَمَّرَۗ وَاللّٰهُ بَصٖیرٌ بِماٰ یَعْمَلُونَ٩٦قُلْ مَنْ كاٰنَ عَدُوًّا لِجِبْرٖیلَ فَاِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلٰی قَلْبِكَ بِاِذْنِ اللّٰهِ مُصَدِّقًا لِماٰ بَیْنَ یَدَیْهِ وَهُدًی وَبُشْرٰی لِلْمُؤْمِنٖینَ٩٧مَنْ كاٰنَ عَدُوًّا لِلّٰهِ وَمَلآٰئِكَتِهٖ وَرُسُلِهٖ وَجِبْرٖیلَ وَمٖیكاٰلَ فَاِنَّ اللّٰهَ عَدُوٌّ لِلْكاٰفِرٖینَ٩٨وَلَقَدْ اَنْزَلْنآٰ اِلَیْكَ ءاٰیاٰتٍ بَیِّناٰتٍۖ وَماٰ یَكْفُرُ بِهآٰ اِلَّا الْفاٰسِقُونَ٩٩اَوَ كُلَّماٰ عاٰهَدُوا عَهْدًا نَبَذَهُۥ فَرٖیقٌ مِنْهُمْۚ بَلْ اَكْثَرُهُمْ لاٰ یُؤْمِنُونَ١٠٠وَلَمّاٰ جآٰءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ مُصَدِّقٌ لِماٰ مَعَهُمْ نَبَذَ فَرٖیقٌ مِنَ الَّذٖینَ اُوتُوا الْكِتاٰبَ كِتاٰبَ اللّٰهِ وَرآٰءَ ظُهُورِهِمْ كَاَنَّهُمْ لاٰ یَعْلَمُونَ١٠١وَاتَّبَعُوا ماٰ تَتْلُوا الشَّیاٰطٖینُ عَلٰی مُلْكِ سُلَیْماٰنَۖ وَماٰ كَفَرَ سُلَیْماٰنُ وَلٰكِنَّ الشَّیاٰطٖینَ كَفَرُوا یُعَلِّمُونَ النّاٰسَ السِّحْرَ وَمآٰ اُنْزِلَ عَلَی الْمَلَكَیْنِ بِباٰبِلَ هاٰرُوتَ وَماٰرُوتَۚ وَماٰ یُعَلِّماٰنِ مِنْ اَحَدٍ حَتّٰی یَقُولآٰ اِنَّماٰ نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلاٰ تَكْفُرْۖ فَیَتَعَلَّمُونَ مِنْهُماٰ ماٰ یُفَرِّقُونَ بِهٖ بَیْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهٖۚ وَماٰ هُمْ بِضآٰرّٖینَ بِهٖ مِنْ اَحَدٍ اِلّاٰ بِاِذْنِ اللّٰهِۚ وَیَتَعَلَّمُونَ ماٰ یَضُرُّهُمْ وَلاٰ یَنْفَعُهُمْۚ وَلَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَرٰىهُ ماٰ لَهُۥ فِی الْءاٰخِرَةِ مِنْ خَلاٰقٍۚ وَلَبِئْسَ ماٰ شَرَوْا بِهٖٓ اَنْفُسَهُمْۚ لَوْ كاٰنُوا یَعْلَمُونَ١٠٢وَلَوْ اَنَّهُمْ ءاٰمَنُوا وَاتَّقَوْا لَمَثُوبَةٌ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ خَیْرٌۚ لَوْ كاٰنُوا یَعْلَمُونَ١٠٣یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا لاٰ تَقُولُوا راٰعِناٰ وَقُولُوا انْظُرْناٰ وَاسْمَعُواۗ وَلِلْكاٰفِرٖینَ عَذاٰبٌ اَلٖیمٌ١٠٤ماٰ یَوَدُّ الَّذٖینَ كَفَرُوا مِنْ اَهْلِ الْكِتاٰبِ وَلَا الْمُشْرِكٖینَ اَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْكُمْ مِنْ خَیْرٍ مِنْ رَبِّكُمْۗ وَاللّٰهُ یَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهٖ مَنْ یَشآٰءُۚ وَاللّٰهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظٖیمِ١٠٥ماٰ نَنْسَخْ مِنْ ءاٰیَةٍ اَوْ نُنْسِهاٰ نَأْتِ بِخَیْرٍ مِنْهآٰ اَوْ مِثْلِهآٰۗ اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدٖیرٌ١٠٦اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ لَهُۥ مُلْكُ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِۗ وَماٰ لَكُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلاٰ نَصٖیرٍ١٠٧اَمْ تُرٖیدُونَ اَنْ تَسْئَلُوا رَسُولَكُمْ كَماٰ سُئِلَ مُوسٰی مِنْ قَبْلُۗ وَمَنْ یَتَبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالْاٖیماٰنِ فَقَدْ ضَلَّ سَوآٰءَ السَّبٖیلِ١٠٨وَدَّ كَثٖیرٌ مِنْ اَهْلِ الْكِتاٰبِ لَوْ یَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ اٖیماٰنِكُمْ كُفّاٰرًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ اَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ ماٰ تَبَیَّنَ لَهُمُ الْحَقُّۖ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتّٰی یَأْتِیَ اللّٰهُ بِاَمْرِهٖٓۗ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدٖیرٌ١٠٩وَاَقٖیمُوا الصَّلٰوةَ وَءاٰتُوا الزَّكٰوةَۚ وَماٰ تُقَدِّمُوا لِاَنْفُسِكُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللّٰهِۗ اِنَّ اللّٰهَ بِماٰ تَعْمَلُونَ بَصٖیرٌ١١٠وَقاٰلُوا لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّةَ اِلّاٰ مَنْ كاٰنَ هُودًا اَوْ نَصاٰرٰیۗ تِلْكَ اَماٰنِیُّهُمْۗ قُلْ هاٰتُوا بُرْهاٰنَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صاٰدِقٖینَ١١١بَلٰیۚ مَنْ اَسْلَمَ وَجْهَهُۥ لِلّٰهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُۥٓ اَجْرُهُۥ عِنْدَ رَبِّهٖ وَلاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ١١٢وَقاٰلَتِ الْیَهُودُ لَیْسَتِ النَّصاٰرٰی عَلٰی شَیْءٍ وَقاٰلَتِ النَّصاٰرٰی لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلٰی شَیْءٍ وَهُمْ یَتْلُونَ الْكِتاٰبَۗ كَذٰلِكَ قاٰلَ الَّذٖینَ لاٰ یَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْۚ فَاللّٰهُ یَحْكُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیاٰمَةِ فٖیماٰ كاٰنُوا فٖیهِ یَخْتَلِفُونَ١١٣وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساٰجِدَ اللّٰهِ اَنْ یُذْكَرَ فٖیهَا اسْمُهُۥ وَسَعٰی فٖی خَراٰبِهآٰۚ اُولٰٓئِكَ ماٰ كاٰنَ لَهُمْ اَنْ یَدْخُلُوهآٰ اِلّاٰ خآٰئِفٖینَۚ لَهُمْ فِی الدُّنْیاٰ خِزْیٌ وَلَهُمْ فِی الْءاٰخِرَةِ عَذاٰبٌ عَظٖیمٌ١١٤وَلِلّٰهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُۚ فَاَیْنَماٰ تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّٰهِۚ اِنَّ اللّٰهَ واٰسِعٌ عَلٖیمٌ١١٥وَقاٰلُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًاۗ سُبْحاٰنَهُۥۖ بَلْ لَهُۥ ماٰ فِی السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِۖ كُلٌّ لَهُۥ قاٰنِتُونَ١١٦بَدٖیعُ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِۖ وَاِذاٰ قَضٰٓی اَمْرًا فَاِنَّماٰ یَقُولُ لَهُۥ كُنْ فَیَكُونُ١١٧وَقاٰلَ الَّذٖینَ لاٰ یَعْلَمُونَ لَوْلاٰ یُكَلِّمُنَا اللّٰهُ اَوْ تَأْتٖینآٰ ءاٰیَةٌۗ كَذٰلِكَ قاٰلَ الَّذٖینَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِثْلَ قَوْلِهِمْۘ تَشاٰبَهَتْ قُلُوبُهُمْۗ قَدْ بَیَّنَّا الْءاٰیاٰتِ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ١١٨اِنّآٰ اَرْسَلْناٰكَ بِالْحَقِّ بَشٖیرًا وَنَذٖیرًاۖ وَلاٰ تُسْئَلُ عَنْ اَصْحاٰبِ الْجَحٖیمِ١١٩وَلَنْ تَرْضٰی عَنْكَ الْیَهُودُ وَلَا النَّصاٰرٰی حَتّٰی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْۗ قُلْ اِنَّ هُدَی اللّٰهِ هُوَ الْهُدٰیۗ وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ اَهْوآٰءَهُمْ بَعْدَ الَّذٖی جآٰءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ماٰ لَكَ مِنَ اللّٰهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلاٰ نَصٖیرٍ١٢٠ٱَلَّذٖینَ ءاٰتَیْناٰهُمُ الْكِتاٰبَ یَتْلُونَهُۥ حَقَّ تِلاٰوَتِهٖٓ اُولٰٓئِكَ یُؤْمِنُونَ بِهٖۗ وَمَنْ یَكْفُرْ بِهٖ فَاُولٰٓئِكَ هُمُ الْخاٰسِرُونَ١٢١یاٰ بَنٖیٓ اِسْرآٰئٖیلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتٖیٓ اَنْعَمْتُ عَلَیْكُمْ وَاَنّٖی فَضَّلْتُكُمْ عَلَی الْعاٰلَمٖینَ١٢٢وَاتَّقُوا یَوْمًا لاٰ تَجْزٖی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئًا وَلاٰ یُقْبَلُ مِنْهاٰ عَدْلٌ وَلاٰ تَنْفَعُهاٰ شَفاٰعَةٌ وَلاٰ هُمْ یُنْصَرُونَ١٢٣وَاِذِ ابْتَلٰٓی اِبْراٰهٖیمَ رَبُّهُۥ بِكَلِماٰتٍ فَاَتَمَّهُنَّۖ قاٰلَ اِنّٖی جاٰعِلُكَ لِلنّاٰسِ اِماٰمًاۖ قاٰلَ وَمِنْ ذُرِّیَّتٖیۖ قاٰلَ لاٰ یَناٰلُ عَهْدِی الظّاٰلِمٖینَ١٢٤وَاِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثاٰبَةً لِلنّاٰسِ وَاَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقاٰمِ اِبْراٰهٖیمَ مُصَلًّیۖ وَعَهِدْنآٰ اِلٰٓی اِبْراٰهٖیمَ وَاِسْماٰعٖیلَ اَنْ طَهِّراٰ بَیْتِیَ لِلطّآٰئِفٖینَ وَالْعاٰكِفٖینَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ١٢٥وَاِذْ قاٰلَ اِبْراٰهٖیمُ رَبِّ اجْعَلْ هٰذاٰ بَلَدًا ءاٰمِنًا وَارْزُقْ اَهْلَهُۥ مِنَ الثَّمَراٰتِ مَنْ ءاٰمَنَ مِنْهُمْ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْءاٰخِرِۚ قاٰلَ وَمَنْ كَفَرَ فَاُمَتِّعُهُۥ قَلٖیلًا ثُمَّ اَضْطَرُّهُۥٓ اِلٰی عَذاٰبِ النّاٰرِۖ وَبِئْسَ الْمَصٖیرُ١٢٦وَاِذْ یَرْفَعُ اِبْراٰهٖیمُ الْقَواٰعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَاِسْماٰعٖیلُ رَبَّناٰ تَقَبَّلْ مِنّآٰۖ اِنَّكَ اَنْتَ السَّمٖیعُ الْعَلٖیمُ١٢٧رَبَّناٰ وَاجْعَلْناٰ مُسْلِمَیْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِنآٰ اُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَاَرِناٰ مَناٰسِكَناٰ وَتُبْ عَلَیْنآٰۖ اِنَّكَ اَنْتَ التَّوّاٰبُ الرَّحٖیمُ١٢٨رَبَّناٰ وَابْعَثْ فٖیهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ ءاٰیاٰتِكَ وَیُعَلِّمُهُمُ الْكِتاٰبَ وَالْحِكْمَةَ وَیُزَكّٖیهِمْۖ اِنَّكَ اَنْتَ الْعَزٖیزُ الْحَكٖیمُ١٢٩وَمَنْ یَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ اِبْراٰهٖیمَ اِلّاٰ مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُۥۚ وَلَقَدِ اصْطَفَیْناٰهُ فِی الدُّنْیاٰۖ وَاِنَّهُۥ فِی الْءاٰخِرَةِ لَمِنَ الصّاٰلِحٖینَ١٣٠اِذْ قاٰلَ لَهُۥ رَبُّهُۥٓ اَسْلِمْۖ قاٰلَ اَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعاٰلَمٖینَ١٣١وَوَصّٰی بِهآٰ اِبْراٰهٖیمُ بَنٖیهِ وَیَعْقُوبُ یاٰ بَنِیَّ اِنَّ اللّٰهَ اصْطَفٰی لَكُمُ الدّٖینَ فَلاٰ تَمُوتُنَّ اِلّاٰ وَاَنْتُمْ مُسْلِمُونَ١٣٢اَمْ كُنْتُمْ شُهَدآٰءَ اِذْ حَضَرَ یَعْقُوبَ الْمَوْتُ اِذْ قاٰلَ لِبَنٖیهِ ماٰ تَعْبُدُونَ مِنْ بَعْدٖیۖ قاٰلُوا نَعْبُدُ اِلٰهَكَ وَاِلٰهَ ءاٰبآٰئِكَ اِبْراٰهٖیمَ وَاِسْماٰعٖیلَ وَاِسْحاٰقَ اِلٰهًا واٰحِدًا وَنَحْنُ لَهُۥ مُسْلِمُونَ١٣٣تِلْكَ اُمَّةٌ قَدْ خَلَتْۖ لَهاٰ ماٰ كَسَبَتْ وَلَكُمْ ماٰ كَسَبْتُمْۖ وَلاٰ تُسْئَلُونَ عَمّاٰ كاٰنُوا یَعْمَلُونَ١٣٤وَقاٰلُوا كُونُوا هُودًا اَوْ نَصاٰرٰی تَهْتَدُواۗ قُلْ بَلْ مِلَّةَ اِبْراٰهٖیمَ حَنٖیفًاۖ وَماٰ كاٰنَ مِنَ الْمُشْرِكٖینَ١٣٥قُولُوٓا ءاٰمَنّاٰ بِاللّٰهِ وَمآٰ اُنْزِلَ اِلَیْناٰ وَمآٰ اُنْزِلَ اِلٰٓی اِبْراٰهٖیمَ وَاِسْماٰعٖیلَ وَاِسْحاٰقَ وَیَعْقُوبَ وَالْاَسْباٰطِ وَمآٰ اُوتِیَ مُوسٰی وَعٖیسٰی وَمآٰ اُوتِیَ النَّبِیُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لاٰ نُفَرِّقُ بَیْنَ اَحَدٍ مِنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُۥ مُسْلِمُونَ١٣٦فَاِنْ ءاٰمَنُوا بِمِثْلِ مآٰ ءاٰمَنْتُمْ بِهٖ فَقَدِ اهْتَدَوْاۖ وَاِنْ تَوَلَّوْا فَاِنَّماٰ هُمْ فٖی شِقاٰقٍۖ فَسَیَكْفٖیكَهُمُ اللّٰهُۚ وَهُوَ السَّمٖیعُ الْعَلٖیمُ١٣٧صِبْغَةَ اللّٰهِۖ وَمَنْ اَحْسَنُ مِنَ اللّٰهِ صِبْغَةًۖ وَنَحْنُ لَهُۥ عاٰبِدُونَ١٣٨قُلْ اَتُحآٰجُّونَناٰ فِی اللّٰهِ وَهُوَ رَبُّناٰ وَرَبُّكُمْ وَلَنآٰ اَعْماٰلُناٰ وَلَكُمْ اَعْماٰلُكُمْ وَنَحْنُ لَهُۥ مُخْلِصُونَ١٣٩اَمْ تَقُولُونَ اِنَّ اِبْراٰهٖیمَ وَاِسْماٰعٖیلَ وَاِسْحاٰقَ وَیَعْقُوبَ وَالْاَسْباٰطَ كاٰنُوا هُودًا اَوْ نَصاٰرٰیۗ قُلْ ءَاَنْتُمْ اَعْلَمُ اَمِ اللّٰهُۗ وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهاٰدَةً عِنْدَهُۥ مِنَ اللّٰهِۗ وَمَا اللّٰهُ بِغاٰفِلٍ عَمّاٰ تَعْمَلُونَ١٤٠تِلْكَ اُمَّةٌ قَدْ خَلَتْۖ لَهاٰ ماٰ كَسَبَتْ وَلَكُمْ ماٰ كَسَبْتُمْۖ وَلاٰ تُسْئَلُونَ عَمّاٰ كاٰنُوا یَعْمَلُونَ١٤١ سَیَقُولُ السُّفَهآٰءُ مِنَ النّاٰسِ ماٰ وَلّٰىهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتٖی كاٰنُوا عَلَیْهاٰۚ قُلْ لِلّٰهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُۚ یَهْدٖی مَنْ یَشآٰءُ اِلٰی صِراٰطٍ مُسْتَقٖیمٍ١٤٢وَكَذٰلِكَ جَعَلْناٰكُمْ اُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدآٰءَ عَلَی النّاٰسِ وَیَكُونَ الرَّسُولُ عَلَیْكُمْ شَهٖیدًاۗ وَماٰ جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتٖی كُنْتَ عَلَیْهآٰ اِلّاٰ لِنَعْلَمَ مَنْ یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ یَنْقَلِبُ عَلٰی عَقِبَیْهِۚ وَاِنْ كاٰنَتْ لَكَبٖیرَةً اِلّاٰ عَلَی الَّذٖینَ هَدَی اللّٰهُۗ وَماٰ كاٰنَ اللّٰهُ لِیُضٖیعَ اٖیماٰنَكُمْۚ اِنَّ اللّٰهَ بِالنّاٰسِ لَرَءُوفٌ رَحٖیمٌ١٤٣قَدْ نَرٰی تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِی السَّمآٰءِۖ فَلَنُوَلِّیَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضٰىهاٰۚ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَراٰمِۚ وَحَیْثُ ماٰ كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُۥۗ وَاِنَّ الَّذٖینَ اُوتُوا الْكِتاٰبَ لَیَعْلَمُونَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْۗ وَمَا اللّٰهُ بِغاٰفِلٍ عَمّاٰ یَعْمَلُونَ١٤٤وَلَئِنْ اَتَیْتَ الَّذٖینَ اُوتُوا الْكِتاٰبَ بِكُلِّ ءاٰیَةٍ ماٰ تَبِعُوا قِبْلَتَكَۚ وَمآٰ اَنْتَ بِتاٰبِعٍ قِبْلَتَهُمْۚ وَماٰ بَعْضُهُمْ بِتاٰبِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍۚ وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ اَهْوآٰءَهُمْ مِنْ بَعْدِ ماٰ جآٰءَكَ مِنَ الْعِلْمِ اِنَّكَ اِذًا لَمِنَ الظّاٰلِمٖینَ١٤٥ٱَلَّذٖینَ ءاٰتَیْناٰهُمُ الْكِتاٰبَ یَعْرِفُونَهُۥ كَماٰ یَعْرِفُونَ اَبْنآٰءَهُمْۖ وَاِنَّ فَرٖیقًا مِنْهُمْ لَیَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ یَعْلَمُونَ١٤٦ٱَلْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلاٰ تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرٖینَ١٤٧وَلِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلّٖیهاٰۖ فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراٰتِۚ اَیْنَ ماٰ تَكُونُوا یَأْتِ بِكُمُ اللّٰهُ جَمٖیعًاۚ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدٖیرٌ١٤٨وَمِنْ حَیْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَراٰمِۖ وَاِنَّهُۥ لَلْحَقُّ مِنْ رَبِّكَۗ وَمَا اللّٰهُ بِغاٰفِلٍ عَمّاٰ تَعْمَلُونَ١٤٩وَمِنْ حَیْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَراٰمِۚ وَحَیْثُ ماٰ كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُۥ لِئَلّاٰ یَكُونَ لِلنّاٰسِ عَلَیْكُمْ حُجَّةٌ اِلّا الَّذٖینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلاٰ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنٖی وَلِاُتِمَّ نِعْمَتٖی عَلَیْكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ١٥٠كَمآٰ اَرْسَلْناٰ فٖیكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ یَتْلُوا عَلَیْكُمْ ءاٰیاٰتِناٰ وَیُزَكّٖیكُمْ وَیُعَلِّمُكُمُ الْكِتاٰبَ وَالْحِكْمَةَ وَیُعَلِّمُكُمْ ماٰ لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ١٥١فَاذْكُرُونٖیٓ اَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لٖی وَلاٰ تَكْفُرُونِ١٥٢یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا اسْتَعٖینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلٰوةِۚ اِنَّ اللّٰهَ مَعَ الصّاٰبِرٖینَ١٥٣وَلاٰ تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ اَمْواٰتٌۚ بَلْ اَحْیآٰءٌ وَلٰكِنْ لاٰ تَشْعُرُونَ١٥٤وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْاَمْواٰلِ وَالْاَنْفُسِ وَالثَّمَراٰتِۗ وَبَشِّرِ الصّاٰبِرٖینَ١٥٥ٱَلَّذٖینَ اِذآٰ اَصاٰبَتْهُمْ مُصٖیبَةٌ قاٰلُوٓا اِنّاٰ لِلّٰهِ وَاِنّآٰ اِلَیْهِ راٰجِعُونَ١٥٦اُولٰٓئِكَ عَلَیْهِمْ صَلَواٰتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌۖ وَاُولٰٓئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ١٥٧اِنَّ الصَّفاٰ وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعآٰئِرِ اللّٰهِۖ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ اَوِ اعْتَمَرَ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْهِ اَنْ یَطَّوَّفَ بِهِماٰۚ وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْرًا فَاِنَّ اللّٰهَ شاٰكِرٌ عَلٖیمٌ١٥٨اِنَّ الَّذٖینَ یَكْتُمُونَ مآٰ اَنْزَلْناٰ مِنَ الْبَیِّناٰتِ وَالْهُدٰی مِنْ بَعْدِ ماٰ بَیَّنّاٰهُ لِلنّاٰسِ فِی الْكِتاٰبِ اُولٰٓئِكَ یَلْعَنُهُمُ اللّٰهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللّاٰعِنُونَ١٥٩اِلَّا الَّذٖینَ تاٰبُوا وَاَصْلَحُوا وَبَیَّنُوا فَاُولٰٓئِكَ اَتُوبُ عَلَیْهِمْۚ وَاَنَا التَّوّاٰبُ الرَّحٖیمُ١٦٠اِنَّ الَّذٖینَ كَفَرُوا وَماٰتُوا وَهُمْ كُفّاٰرٌ اُولٰٓئِكَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللّٰهِ وَالْمَلآٰئِكَةِ وَالنّاٰسِ اَجْمَعٖینَ١٦١خاٰلِدٖینَ فٖیهاٰ لاٰ یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذاٰبُ وَلاٰ هُمْ یُنْظَرُونَ١٦٢وَاِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ واٰحِدٌۖ لآٰ اِلٰهَ اِلّاٰ هُوَ الرَّحْمٰنُ الرَّحٖیمُ١٦٣اِنَّ فٖی خَلْقِ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضِ وَاخْتِلاٰفِ الَّیْلِ وَالنَّهاٰرِ وَالْفُلْكِ الَّتٖی تَجْرٖی فِی الْبَحْرِ بِماٰ یَنْفَعُ النّاٰسَ وَمآٰ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنَ السَّمآٰءِ مِنْ مآٰءٍ فَاَحْیاٰ بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهاٰ وَبَثَّ فٖیهاٰ مِنْ كُلِّ دآٰبَّةٍ وَتَصْرٖیفِ الرِّیاٰحِ وَالسَّحاٰبِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّمآٰءِ وَالْاَرْضِ لَءاٰیاٰتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ١٦٤وَمِنَ النّاٰسِ مَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللّٰهِ اَنْداٰدًا یُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللّٰهِۖ وَالَّذٖینَ ءاٰمَنُوٓا اَشَدُّ حُبًّا لِلّٰهِۗ وَلَوْ یَرَی الَّذٖینَ ظَلَمُوٓا اِذْ یَرَوْنَ الْعَذاٰبَ اَنَّ الْقُوَّةَ لِلّٰهِ جَمٖیعًا وَاَنَّ اللّٰهَ شَدٖیدُ الْعَذاٰبِ١٦٥اِذْ تَبَرَّاَ الَّذٖینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذٖینَ اتَّبَعُوا وَرَاَوُا الْعَذاٰبَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْاَسْباٰبُ١٦٦وَقاٰلَ الَّذٖینَ اتَّبَعُوا لَوْ اَنَّ لَناٰ كَرَّةً فَنَتَبَرَّاَ مِنْهُمْ كَماٰ تَبَرَّءُوا مِنّاٰۗ كَذٰلِكَ یُرٖیهِمُ اللّٰهُ اَعْماٰلَهُمْ حَسَراٰتٍ عَلَیْهِمْۖ وَماٰ هُمْ بِخاٰرِجٖینَ مِنَ النّاٰرِ١٦٧یآٰ اَیُّهَا النّاٰسُ كُلُوا مِمّاٰ فِی الْاَرْضِ حَلاٰلًا طَیِّبًا وَلاٰ تَتَّبِعُوا خُطُواٰتِ الشَّیْطاٰنِۚ اِنَّهُۥ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبٖینٌ١٦٨اِنَّماٰ یَأْمُرُكُمْ بِالسُّوٓءِ وَالْفَحْشآٰءِ وَاَنْ تَقُولُوا عَلَی اللّٰهِ ماٰ لاٰ تَعْلَمُونَ١٦٩وَاِذاٰ قٖیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مآٰ اَنْزَلَ اللّٰهُ قاٰلُوا بَلْ نَتَّبِعُ مآٰ اَلْفَیْناٰ عَلَیْهِ ءاٰبآٰءَنآٰۚ اَوَلَوْ كاٰنَ ءاٰبآٰؤُهُمْ لاٰ یَعْقِلُونَ شَیْئًا وَلاٰ یَهْتَدُونَ١٧٠وَمَثَلُ الَّذٖینَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذٖی یَنْعِقُ بِماٰ لاٰ یَسْمَعُ اِلّاٰ دُعآٰءً وَنِدآٰءًۚ صُمٌّ بُكْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لاٰ یَعْقِلُونَ١٧١یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا كُلُوا مِنْ طَیِّباٰتِ ماٰ رَزَقْناٰكُمْ وَاشْكُرُوا لِلّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ اِیّاٰهُ تَعْبُدُونَ١٧٢اِنَّماٰ حَرَّمَ عَلَیْكُمُ الْمَیْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزٖیرِ وَمآٰ اُهِلَّ بِهٖ لِغَیْرِ اللّٰهِۖ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ باٰغٍ وَلاٰ عاٰدٍ فَلآٰ اِثْمَ عَلَیْهِۚ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحٖیمٌ١٧٣اِنَّ الَّذٖینَ یَكْتُمُونَ مآٰ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنَ الْكِتاٰبِ وَیَشْتَرُونَ بِهٖ ثَمَنًا قَلٖیلًا اُولٰٓئِكَ ماٰ یَأْكُلُونَ فٖی بُطُونِهِمْ اِلَّا النّاٰرَ وَلاٰ یُكَلِّمُهُمُ اللّٰهُ یَوْمَ الْقِیاٰمَةِ وَلاٰ یُزَكّٖیهِمْ وَلَهُمْ عَذاٰبٌ اَلٖیمٌ١٧٤اُولٰٓئِكَ الَّذٖینَ اشْتَرَوُا الضَّلاٰلَةَ بِالْهُدٰی وَالْعَذاٰبَ بِالْمَغْفِرَةِۚ فَمآٰ اَصْبَرَهُمْ عَلَی النّاٰرِ١٧٥ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ نَزَّلَ الْكِتاٰبَ بِالْحَقِّۗ وَاِنَّ الَّذٖینَ اخْتَلَفُوا فِی الْكِتاٰبِ لَفٖی شِقاٰقٍ بَعٖیدٍ١٧٦لَیْسَ الْبِرَّ اَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ ءاٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْءاٰخِرِ وَالْمَلآٰئِكَةِ وَالْكِتاٰبِ وَالنَّبِیّٖینَ وَءاٰتَی الْماٰلَ عَلٰی حُبِّهٖ ذَوِی الْقُرْبٰی وَالْیَتاٰمٰی وَالْمَساٰكٖینَ وَابْنَ السَّبٖیلِ وَالسّآٰئِلٖینَ وَفِی الرِّقاٰبِ وَاَقاٰمَ الصَّلٰوةَ وَءاٰتَی الزَّكٰوةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ اِذاٰ عاٰهَدُواۖ وَالصّاٰبِرٖینَ فِی الْبَأْسآٰءِ وَالضَّرّآٰءِ وَحٖینَ الْبَأْسِۗ اُولٰٓئِكَ الَّذٖینَ صَدَقُواۖ وَاُولٰٓئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ١٧٧یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا كُتِبَ عَلَیْكُمُ الْقِصاٰصُ فِی الْقَتْلٰیۖ ٱَلْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالْاُنْثٰی بِالْاُنْثٰیۚ فَمَنْ عُفِیَ لَهُۥ مِنْ اَخٖیهِ شَیْءٌ فَاتِّباٰعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَاَدآٰءٌ اِلَیْهِ بِاِحْساٰنٍۗ ذٰلِكَ تَخْفٖیفٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَرَحْمَةٌۗ فَمَنِ اعْتَدٰی بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهُۥ عَذاٰبٌ اَلٖیمٌ١٧٨وَلَكُمْ فِی الْقِصاٰصِ حَیٰوةٌ یآٰ اُولِی الْاَلْباٰبِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ١٧٩كُتِبَ عَلَیْكُمْ اِذاٰ حَضَرَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ اِنْ تَرَكَ خَیْرًا الْوَصِیَّةُ لِلْواٰلِدَیْنِ وَالْاَقْرَبٖینَ بِالْمَعْرُوفِۖ حَقًّا عَلَی الْمُتَّقٖینَ١٨٠فَمَنْ بَدَّلَهُۥ بَعْدَ ماٰ سَمِعَهُۥ فَاِنَّمآٰ اِثْمُهُۥ عَلَی الَّذٖینَ یُبَدِّلُونَهُۥٓۚ اِنَّ اللّٰهَ سَمٖیعٌ عَلٖیمٌ١٨١فَمَنْ خاٰفَ مِنْ مُوصٍ جَنَفًا اَوْ اِثْمًا فَاَصْلَحَ بَیْنَهُمْ فَلآٰ اِثْمَ عَلَیْهِۚ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحٖیمٌ١٨٢یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا كُتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیاٰمُ كَماٰ كُتِبَ عَلَی الَّذٖینَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ١٨٣اَیّاٰمًا مَعْدُوداٰتٍۚ فَمَنْ كاٰنَ مِنْكُمْ مَرٖیضًا اَوْ عَلٰی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ اَیّاٰمٍ اُخَرَۚ وَعَلَی الَّذٖینَ یُطٖیقُونَهُۥ فِدْیَةٌ طَعاٰمُ مِسْكٖینٍۖ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَهُۥۚ وَاَنْ تَصُومُوا خَیْرٌ لَكُمْۖ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ١٨٤شَهْرُ رَمَضاٰنَ الَّذٖیٓ اُنْزِلَ فٖیهِ الْقُرْءاٰنُ هُدًی لِلنّاٰسِ وَبَیِّناٰتٍ مِنَ الْهُدٰی وَالْفُرْقاٰنِۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُۖ وَمَنْ كاٰنَ مَرٖیضًا اَوْ عَلٰی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ اَیّاٰمٍ اُخَرَۗ یُرٖیدُ اللّٰهُ بِكُمُ الْیُسْرَ وَلاٰ یُرٖیدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ عَلٰی ماٰ هَدٰىكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ١٨٥وَاِذاٰ سَاَلَكَ عِباٰدٖی عَنّٖی فَاِنّٖی قَرٖیبٌۖ اُجٖیبُ دَعْوَةَ الدّاٰعِ اِذاٰ دَعاٰنِۖ فَلْیَسْتَجٖیبُوا لٖی وَلْیُؤْمِنُوا بٖی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ١٨٦اُحِلَّ لَكُمْ لَیْلَةَ الصِّیاٰمِ الرَّفَثُ اِلٰی نِسآٰئِكُمْۚ هُنَّ لِباٰسٌ لَكُمْ وَاَنْتُمْ لِباٰسٌ لَهُنَّۗ عَلِمَ اللّٰهُ اَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتاٰنُونَ اَنْفُسَكُمْ فَتاٰبَ عَلَیْكُمْ وَعَفاٰ عَنْكُمْۖ فَالْءاٰنَ باٰشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا ماٰ كَتَبَ اللّٰهُ لَكُمْۚ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتّٰی یَتَبَیَّنَ لَكُمُ الْخَیْطُ الْاَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْاَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِۖ ثُمَّ اَتِمُّوا الصِّیاٰمَ اِلَی الَّیْلِۚ وَلاٰ تُباٰشِرُوهُنَّ وَاَنْتُمْ عاٰكِفُونَ فِی الْمَساٰجِدِۗ تِلْكَ حُدُودُ اللّٰهِ فَلاٰ تَقْرَبُوهاٰۗ كَذٰلِكَ یُبَیِّنُ اللّٰهُ ءاٰیاٰتِهٖ لِلنّاٰسِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ١٨٧وَلاٰ تَأْكُلُوٓا اَمْواٰلَكُمْ بَیْنَكُمْ بِالْباٰطِلِ وَتُدْلُوا بِهآٰ اِلَی الْحُكّاٰمِ لِتَأْكُلُوا فَرٖیقًا مِنْ اَمْواٰلِ النّاٰسِ بِالْاِثْمِ وَاَنْتُمْ تَعْلَمُونَ١٨٨یَسْئَلُونَكَ عَنِ الْاَهِلَّةِۖ قُلْ هِیَ مَواٰقٖیتُ لِلنّاٰسِ وَالْحَجِّۗ وَلَیْسَ الْبِرُّ بِاَنْ تَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ ظُهُورِهاٰ وَلٰكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقٰیۗ وَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ اَبْواٰبِهاٰۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ١٨٩وَقاٰتِلُوا فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ الَّذٖینَ یُقاٰتِلُونَكُمْ وَلاٰ تَعْتَدُوٓاۚ اِنَّ اللّٰهَ لاٰ یُحِبُّ الْمُعْتَدٖینَ١٩٠وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَاَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَیْثُ اَخْرَجُوكُمْۚ وَالْفِتْنَةُ اَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِۚ وَلاٰ تُقاٰتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَراٰمِ حَتّٰی یُقاٰتِلُوكُمْ فٖیهِۖ فَاِنْ قاٰتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْۗ كَذٰلِكَ جَزآٰءُ الْكاٰفِرٖینَ١٩١فَاِنِ انْتَهَوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحٖیمٌ١٩٢وَقاٰتِلُوهُمْ حَتّٰی لاٰ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَیَكُونَ الدّٖینُ لِلّٰهِۖ فَاِنِ انْتَهَوْا فَلاٰ عُدْواٰنَ اِلّاٰ عَلَی الظّاٰلِمٖینَ١٩٣ٱَلشَّهْرُ الْحَراٰمُ بِالشَّهْرِ الْحَراٰمِ وَالْحُرُماٰتُ قِصاٰصٌۚ فَمَنِ اعْتَدٰی عَلَیْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدٰی عَلَیْكُمْۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّقٖینَ١٩٤وَاَنْفِقُوا فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ وَلاٰ تُلْقُوا بِاَیْدٖیكُمْ اِلَی التَّهْلُكَةِ وَاَحْسِنُوٓاۚ اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنٖینَ١٩٥وَاَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّٰهِۚ فَاِنْ اُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِۖ وَلاٰ تَحْلِقُوا رُءُوسَكُمْ حَتّٰی یَبْلُغَ الْهَدْیُ مَحِلَّهُۥۚ فَمَنْ كاٰنَ مِنْكُمْ مَرٖیضًا اَوْ بِهٖٓ اَذًی مِنْ رَأْسِهٖ فَفِدْیَةٌ مِنْ صِیاٰمٍ اَوْ صَدَقَةٍ اَوْ نُسُكٍۚ فَاِذآٰ اَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ اِلَی الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِۚ فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیاٰمُ ثَلاٰثَةِ اَیّاٰمٍ فِی الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ اِذاٰ رَجَعْتُمْۗ تِلْكَ عَشَرَةٌ كاٰمِلَةٌۗ ذٰلِكَ لِمَنْ لَمْ یَكُنْ اَهْلُهُۥ حاٰضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَراٰمِۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ شَدٖیدُ الْعِقاٰبِ١٩٦ٱَلْحَجُّ اَشْهُرٌ مَعْلُوماٰتٌۚ فَمَنْ فَرَضَ فٖیهِنَّ الْحَجَّ فَلاٰ رَفَثَ وَلاٰ فُسُوقَ وَلاٰ جِداٰلَ فِی الْحَجِّۗ وَماٰ تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ یَعْلَمْهُ اللّٰهُۗ وَتَزَوَّدُوا فَاِنَّ خَیْرَ الزّاٰدِ التَّقْوٰیۖ وَاتَّقُونِ یآٰ اُولِی الْاَلْباٰبِ١٩٧لَیْسَ عَلَیْكُمْ جُناٰحٌ اَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْۚ فَاِذآٰ اَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفاٰتٍ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَراٰمِۖ وَاذْكُرُوهُ كَماٰ هَدٰىكُمْ وَاِنْ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهٖ لَمِنَ الضّآٰلّٖینَ١٩٨ثُمَّ اَفٖیضُوا مِنْ حَیْثُ اَفاٰضَ النّاٰسُ وَاسْتَغْفِرُوا اللّٰهَۚ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحٖیمٌ١٩٩فَاِذاٰ قَضَیْتُمْ مَناٰسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ كَذِكْرِكُمْ ءاٰبآٰءَكُمْ اَوْ اَشَدَّ ذِكْرًاۗ فَمِنَ النّاٰسِ مَنْ یَقُولُ رَبَّنآٰ ءاٰتِناٰ فِی الدُّنْیاٰ وَماٰ لَهُۥ فِی الْءاٰخِرَةِ مِنْ خَلاٰقٍ٢٠٠وَمِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ رَبَّنآٰ ءاٰتِناٰ فِی الدُّنْیاٰ حَسَنَةً وَفِی الْءاٰخِرَةِ حَسَنَةً وَقِناٰ عَذاٰبَ النّاٰرِ٢٠١اُولٰٓئِكَ لَهُمْ نَصٖیبٌ مِمّاٰ كَسَبُواۚ وَاللّٰهُ سَرٖیعُ الْحِساٰبِ٢٠٢وَاذْكُرُوا اللّٰهَ فٖیٓ اَیّاٰمٍ مَعْدُوداٰتٍۚ فَمَنْ تَعَجَّلَ فٖی یَوْمَیْنِ فَلآٰ اِثْمَ عَلَیْهِ وَمَنْ تَاَخَّرَ فَلآٰ اِثْمَ عَلَیْهِۖ لِمَنِ اتَّقٰیۗ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوٓا اَنَّكُمْ اِلَیْهِ تُحْشَرُونَ٢٠٣وَمِنَ النّاٰسِ مَنْ یُعْجِبُكَ قَوْلُهُۥ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیاٰ وَیُشْهِدُ اللّٰهَ عَلٰی ماٰ فٖی قَلْبِهٖ وَهُوَ اَلَدُّ الْخِصاٰمِ٢٠٤وَاِذاٰ تَوَلّٰی سَعٰی فِی الْاَرْضِ لِیُفْسِدَ فٖیهاٰ وَیُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَۗ وَاللّٰهُ لاٰ یُحِبُّ الْفَساٰدَ٢٠٥وَاِذاٰ قٖیلَ لَهُ اتَّقِ اللّٰهَ اَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْاِثْمِۚ فَحَسْبُهُۥ جَهَنَّمُۚ وَلَبِئْسَ الْمِهاٰدُ٢٠٦وَمِنَ النّاٰسِ مَنْ یَشْرٖی نَفْسَهُ ابْتِغآٰءَ مَرْضاٰتِ اللّٰهِۗ وَاللّٰهُ رَءُوفٌ بِالْعِباٰدِ٢٠٧یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ كآٰفَّةً وَلاٰ تَتَّبِعُوا خُطُواٰتِ الشَّیْطاٰنِۚ اِنَّهُۥ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبٖینٌ٢٠٨فَاِنْ زَلَلْتُمْ مِنْ بَعْدِ ماٰ جآٰءَتْكُمُ الْبَیِّناٰتُ فَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ عَزٖیزٌ حَكٖیمٌ٢٠٩هَلْ یَنْظُرُونَ اِلّآٰ اَنْ یَأْتِیَهُمُ اللّٰهُ فٖی ظُلَلٍ مِنَ الْغَماٰمِ وَالْمَلآٰئِكَةُ وَقُضِیَ الْاَمْرُۚ وَاِلَی اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُورُ٢١٠سَلْ بَنٖیٓ اِسْرآٰئٖیلَ كَمْ ءاٰتَیْناٰهُمْ مِنْ ءاٰیَةٍ بَیِّنَةٍۗ وَمَنْ یُبَدِّلْ نِعْمَةَ اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ ماٰ جآٰءَتْهُ فَاِنَّ اللّٰهَ شَدٖیدُ الْعِقاٰبِ٢١١زُیِّنَ لِلَّذٖینَ كَفَرُوا الْحَیٰوةُ الدُّنْیاٰ وَیَسْخَرُونَ مِنَ الَّذٖینَ ءاٰمَنُواۘ وَالَّذٖینَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ یَوْمَ الْقِیاٰمَةِۗ وَاللّٰهُ یَرْزُقُ مَنْ یَشآٰءُ بِغَیْرِ حِساٰبٍ٢١٢كاٰنَ النّاٰسُ اُمَّةً واٰحِدَةً فَبَعَثَ اللّٰهُ النَّبِیّٖینَ مُبَشِّرٖینَ وَمُنْذِرٖینَ وَاَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتاٰبَ بِالْحَقِّ لِیَحْكُمَ بَیْنَ النّاٰسِ فٖیمَا اخْتَلَفُوا فٖیهِۚ وَمَا اخْتَلَفَ فٖیهِ اِلَّا الَّذٖینَ اُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ ماٰ جآٰءَتْهُمُ الْبَیِّناٰتُ بَغْیًا بَیْنَهُمْۖ فَهَدَی اللّٰهُ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا فٖیهِ مِنَ الْحَقِّ بِاِذْنِهٖۗ وَاللّٰهُ یَهْدٖی مَنْ یَشآٰءُ اِلٰی صِراٰطٍ مُسْتَقٖیمٍ٢١٣اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمّاٰ یَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذٖینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْۖ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسآٰءُ وَالضَّرّآٰءُ وَزُلْزِلُوا حَتّٰی یَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذٖینَ ءاٰمَنُوا مَعَهُۥ مَتٰی نَصْرُ اللّٰهِۗ اَلآٰ اِنَّ نَصْرَ اللّٰهِ قَرٖیبٌ٢١٤یَسْئَلُونَكَ ماٰذاٰ یُنْفِقُونَۖ قُلْ مآٰ اَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْواٰلِدَیْنِ وَالْاَقْرَبٖینَ وَالْیَتاٰمٰی وَالْمَساٰكٖینِ وَابْنِ السَّبٖیلِۗ وَماٰ تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ بِهٖ عَلٖیمٌ٢١٥كُتِبَ عَلَیْكُمُ الْقِتاٰلُ وَهُوَ كُرْهٌ لَكُمْۖ وَعَسٰٓی اَنْ تَكْرَهُوا شَیْئًا وَهُوَ خَیْرٌ لَكُمْۖ وَعَسٰٓی اَنْ تُحِبُّوا شَیْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْۗ وَاللّٰهُ یَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لاٰ تَعْلَمُونَ٢١٦یَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَراٰمِ قِتاٰلٍ فٖیهِۖ قُلْ قِتاٰلٌ فٖیهِ كَبٖیرٌۚ وَصَدٌّ عَنْ سَبٖیلِ اللّٰهِ وَكُفْرٌ بِهٖ وَالْمَسْجِدِ الْحَراٰمِ وَاِخْراٰجُ اَهْلِهٖ مِنْهُ اَكْبَرُ عِنْدَ اللّٰهِۚ وَالْفِتْنَةُ اَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِۗ وَلاٰ یَزاٰلُونَ یُقاٰتِلُونَكُمْ حَتّٰی یَرُدُّوكُمْ عَنْ دٖینِكُمْ اِنِ اسْتَطاٰعُواۚ وَمَنْ یَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دٖینِهٖ فَیَمُتْ وَهُوَ كاٰفِرٌ فَاُولٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْماٰلُهُمْ فِی الدُّنْیاٰ وَالْءاٰخِرَةِۖ وَاُولٰٓئِكَ اَصْحاٰبُ النّاٰرِۖ هُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٢١٧اِنَّ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَالَّذٖینَ هاٰجَرُوا وَجاٰهَدُوا فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ اُولٰٓئِكَ یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّٰهِۚ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَحٖیمٌ٢١٨یَسْـئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِۖ قُلْ فٖیهِمآٰ اِثْمٌ كَبٖیرٌ وَمَناٰفِعُ لِلنّاٰسِ وَاِثْمُهُمآٰ اَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِماٰۗ وَیَسْئَلُونَكَ ماٰذاٰ یُنْفِقُونَۖ قُلِ الْعَفْوَۗ كَذٰلِكَ یُبَیِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْءاٰیاٰتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ٢١٩فِی الدُّنْیاٰ وَالْءاٰخِرَةِۗ وَیَسْئَلُونَكَ عَنِ الْیَتاٰمٰیۖ قُلْ اِصْلاٰحٌ لَهُمْ خَیْرٌۖ وَاِنْ تُخاٰلِطُوهُمْ فَاِخْواٰنُكُمْۚ وَاللّٰهُ یَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِۚ وَلَوْ شآٰءَ اللّٰهُ لَاَعْنَتَكُمْۚ اِنَّ اللّٰهَ عَزٖیزٌ حَكٖیمٌ٢٢٠وَلاٰ تَنْكِحُوا الْمُشْرِكاٰتِ حَتّٰی یُؤْمِنَّۚ وَلَاَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِكَةٍ وَلَوْ اَعْجَبَتْكُمْۗ وَلاٰ تُنْكِحُوا الْمُشْرِكٖینَ حَتّٰی یُؤْمِنُواۚ وَلَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِكٍ وَلَوْ اَعْجَبَكُمْۗ اُولٰٓئِكَ یَدْعُونَ اِلَی النّاٰرِۖ وَاللّٰهُ یَدْعُوٓا اِلَی الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِاِذْنِهٖۖ وَیُبَیِّنُ ءاٰیاٰتِهٖ لِلنّاٰسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُونَ٢٢١وَیَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحٖیضِۖ قُلْ هُوَ اَذًی فَاعْتَزِلُوا النِّسآٰءَ فِی الْمَحٖیضِۖ وَلاٰ تَقْرَبُوهُنَّ حَتّٰی یَطْهُرْنَۖ فَاِذاٰ تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ اَمَرَكُمُ اللّٰهُۚ اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ التَّوّاٰبٖینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرٖینَ٢٢٢نِسآٰؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ اَنّٰی شِئْتُمْۖ وَقَدِّمُوا لِاَنْفُسِكُمْۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوٓا اَنَّكُمْ مُلاٰقُوهُۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنٖینَ٢٢٣وَلاٰ تَجْعَلُوا اللّٰهَ عُرْضَةً لِاَیْماٰنِكُمْ اَنْ تَبَرُّوا وَتَتَّقُوا وَتُصْلِحُوا بَیْنَ النّاٰسِۗ وَاللّٰهُ سَمٖیعٌ عَلٖیمٌ٢٢٤لاٰ یُؤاٰخِذُكُمُ اللّٰهُ بِاللَّغْوِ فٖیٓ اَیْماٰنِكُمْ وَلٰكِنْ یُؤاٰخِذُكُمْ بِماٰ كَسَبَتْ قُلُوبُكُمْۗ وَاللّٰهُ غَفُورٌ حَلٖیمٌ٢٢٥لِلَّذٖینَ یُؤْلُونَ مِنْ نِسآٰئِهِمْ تَرَبُّصُ اَرْبَعَةِ اَشْهُرٍۖ فَاِنْ فآٰءُوا فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحٖیمٌ٢٢٦وَاِنْ عَزَمُوا الطَّلاٰقَ فَاِنَّ اللّٰهَ سَمٖیعٌ عَلٖیمٌ٢٢٧وَالْمُطَلَّقاٰتُ یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلاٰثَةَ قُرُوٓءٍۚ وَلاٰ یَحِلُّ لَهُنَّ اَنْ یَكْتُمْنَ ماٰ خَلَقَ اللّٰهُ فٖیٓ اَرْحاٰمِهِنَّ اِنْ كُنَّ یُؤْمِنَّ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْءاٰخِرِۚ وَبُعُولَتُهُنَّ اَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فٖی ذٰلِكَ اِنْ اَراٰدُوٓا اِصْلاٰحًاۚ وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذٖی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِۚ وَلِلرِّجاٰلِ عَلَیْهِنَّ دَرَجَةٌۗ وَاللّٰهُ عَزٖیزٌ حَكٖیمٌ٢٢٨ٱَلطَّلاٰقُ مَرَّتاٰنِۖ فَاِمْساٰكٌ بِمَعْرُوفٍ اَوْ تَسْرٖیحٌ بِاِحْساٰنٍۗ وَلاٰ یَحِلُّ لَكُمْ اَنْ تَأْخُذُوا مِمّآٰ ءاٰتَیْتُمُوهُنَّ شَیْئًا اِلّآٰ اَنْ یَخاٰفآٰ اَلّاٰ یُقٖیماٰ حُدُودَ اللّٰهِۖ فَاِنْ خِفْتُمْ اَلّاٰ یُقٖیماٰ حُدُودَ اللّٰهِ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْهِماٰ فٖیمَا افْتَدَتْ بِهٖۗ تِلْكَ حُدُودُ اللّٰهِ فَلاٰ تَعْتَدُوهاٰۚ وَمَنْ یَتَعَدَّ حُدُودَ اللّٰهِ فَاُولٰٓئِكَ هُمُ الظّاٰلِمُونَ٢٢٩فَاِنْ طَلَّقَهاٰ فَلاٰ تَحِلُّ لَهُۥ مِنْ بَعْدُ حَتّٰی تَنْكِحَ زَوْجًا غَیْرَهُۥۗ فَاِنْ طَلَّقَهاٰ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْهِمآٰ اَنْ یَتَراٰجَعآٰ اِنْ ظَنّآٰ اَنْ یُقٖیماٰ حُدُودَ اللّٰهِۗ وَتِلْكَ حُدُودُ اللّٰهِ یُبَیِّنُهاٰ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ٢٣٠وَاِذاٰ طَلَّقْتُمُ النِّسآٰءَ فَبَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَاَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ اَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍۚ وَلاٰ تُمْسِكُوهُنَّ ضِراٰرًا لِتَعْتَدُواۚ وَمَنْ یَفْعَلْ ذٰلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُۥۚ وَلاٰ تَتَّخِذُوٓا ءاٰیاٰتِ اللّٰهِ هُزُوًاۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ وَمآٰ اَنْزَلَ عَلَیْكُمْ مِنَ الْكِتاٰبِ وَالْحِكْمَةِ یَعِظُكُمْ بِهٖۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلٖیمٌ٢٣١وَاِذاٰ طَلَّقْتُمُ النِّسآٰءَ فَبَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَلاٰ تَعْضُلُوهُنَّ اَنْ یَنْكِحْنَ اَزْواٰجَهُنَّ اِذاٰ تَراٰضَوْا بَیْنَهُمْ بِالْمَعْرُوفِۗ ذٰلِكَ یُوعَظُ بِهٖ مَنْ كاٰنَ مِنْكُمْ یُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْءاٰخِرِۗ ذٰلِكُمْ اَزْكٰی لَكُمْ وَاَطْهَرُۗ وَاللّٰهُ یَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لاٰ تَعْلَمُونَ٢٣٢وَالْواٰلِداٰتُ یُرْضِعْنَ اَوْلاٰدَهُنَّ حَوْلَیْنِ كاٰمِلَیْنِۖ لِمَنْ اَراٰدَ اَنْ یُتِمَّ الرَّضاٰعَةَۚ وَعَلَی الْمَوْلُودِ لَهُۥ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِۚ لاٰ تُكَلَّفُ نَفْسٌ اِلّاٰ وُسْعَهاٰۚ لاٰ تُضآٰرَّ واٰلِدَةٌ بِوَلَدِهاٰ وَلاٰ مَوْلُودٌ لَهُۥ بِوَلَدِهٖۚ وَعَلَی الْواٰرِثِ مِثْلُ ذٰلِكَۗ فَاِنْ اَراٰداٰ فِصاٰلًا عَنْ تَراٰضٍ مِنْهُماٰ وَتَشاٰوُرٍ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْهِماٰۗ وَاِنْ اَرَدْتُمْ اَنْ تَسْتَرْضِعُوٓا اَوْلاٰدَكُمْ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْكُمْ اِذاٰ سَلَّمْتُمْ مآٰ ءاٰتَیْتُمْ بِالْمَعْرُوفِۗ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ بِماٰ تَعْمَلُونَ بَصٖیرٌ٢٣٣وَالَّذٖینَ یُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَیَذَرُونَ اَزْواٰجًا یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ اَرْبَعَةَ اَشْهُرٍ وَعَشْرًاۖ فَاِذاٰ بَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْكُمْ فٖیماٰ فَعَلْنَ فٖیٓ اَنْفُسِهِنَّ بِالْمَعْرُوفِۗ وَاللّٰهُ بِماٰ تَعْمَلُونَ خَبٖیرٌ٢٣٤وَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْكُمْ فٖیماٰ عَرَّضْتُمْ بِهٖ مِنْ خِطْبَةِ النِّسآٰءِ اَوْ اَكْنَنْتُمْ فٖیٓ اَنْفُسِكُمْۚ عَلِمَ اللّٰهُ اَنَّكُمْ سَتَذْكُرُونَهُنَّ وَلٰكِنْ لاٰ تُواٰعِدُوهُنَّ سِرًّا اِلّآٰ اَنْ تَقُولُوا قَوْلًا مَعْرُوفًاۚ وَلاٰ تَعْزِمُوا عُقْدَةَ النِّكاٰحِ حَتّٰی یَبْلُغَ الْكِتاٰبُ اَجَلَهُۥۚ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ ماٰ فٖیٓ اَنْفُسِكُمْ فَاحْذَرُوهُۚ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ حَلٖیمٌ٢٣٥لاٰ جُناٰحَ عَلَیْكُمْ اِنْ طَلَّقْتُمُ النِّسآٰءَ ماٰ لَمْ تَمَسُّوهُنَّ اَوْ تَفْرِضُوا لَهُنَّ فَرٖیضَةًۚ وَمَتِّعُوهُنَّ عَلَی الْمُوسِعِ قَدَرُهُۥ وَعَلَی الْمُقْتِرِ قَدَرُهُۥ مَتاٰعًا بِالْمَعْرُوفِۖ حَقًّا عَلَی الْمُحْسِنٖینَ٢٣٦وَاِنْ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ اَنْ تَمَسُّوهُنَّ وَقَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرٖیضَةً فَنِصْفُ ماٰ فَرَضْتُمْ اِلّآٰ اَنْ یَعْفُونَ اَوْ یَعْفُوَا الَّذٖی بِیَدِهٖ عُقْدَةُ النِّكاٰحِۚ وَاَنْ تَعْفُوٓا اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰیۚ وَلاٰ تَنْسَوُا الْفَضْلَ بَیْنَكُمْۚ اِنَّ اللّٰهَ بِماٰ تَعْمَلُونَ بَصٖیرٌ٢٣٧حاٰفِظُوا عَلَی الصَّلَواٰتِ وَالصَّلٰوةِ الْوُسْطٰی وَقُومُوا لِلّٰهِ قاٰنِتٖینَ٢٣٨فَاِنْ خِفْتُمْ فَرِجاٰلًا اَوْ رُكْباٰنًا فَاِذآٰ اَمِنْتُمْ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ كَماٰ عَلَّمَكُمْ ماٰ لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ٢٣٩وَالَّذٖینَ یُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَیَذَرُونَ اَزْواٰجًا وَصِیَّةً لِاَزْواٰجِهِمْ مَتاٰعًا اِلَی الْحَوْلِ غَیْرَ اِخْراٰجٍۚ فَاِنْ خَرَجْنَ فَلاٰ جُناٰحَ عَلَیْكُمْ فٖی ماٰ فَعَلْنَ فٖیٓ اَنْفُسِهِنَّ مِنْ مَعْرُوفٍۗ وَاللّٰهُ عَزٖیزٌ حَكٖیمٌ٢٤٠وَلِلْمُطَلَّقاٰتِ مَتاٰعٌ بِالْمَعْرُوفِۖ حَقًّا عَلَی الْمُتَّقٖینَ٢٤١كَذٰلِكَ یُبَیِّنُ اللّٰهُ لَكُمْ ءاٰیاٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ٢٤٢اَلَمْ تَرَ اِلَی الَّذٖینَ خَرَجُوا مِنْ دِیاٰرِهِمْ وَهُمْ اُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقاٰلَ لَهُمُ اللّٰهُ مُوتُوا ثُمَّ اَحْیاٰهُمْۚ اِنَّ اللّٰهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَی النّاٰسِ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النّاٰسِ لاٰ یَشْكُرُونَ٢٤٣وَقاٰتِلُوا فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ سَمٖیعٌ عَلٖیمٌ٢٤٤مَنْ ذَا الَّذٖی یُقْرِضُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضاٰعِفَهُۥ لَهُۥٓ اَضْعاٰفًا كَثٖیرَةًۚ وَاللّٰهُ یَقْبِضُ وَیَبْسُطُ وَاِلَیْهِ تُرْجَعُونَ٢٤٥اَلَمْ تَرَ اِلَی الْمَلَاِ مِنْ بَنٖیٓ اِسْرآٰئٖیلَ مِنْ بَعْدِ مُوسٰٓی اِذْ قاٰلُوا لِنَبِیٍّ لَهُمُ ابْعَثْ لَناٰ مَلِكًا نُقاٰتِلْ فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِۖ قاٰلَ هَلْ عَسَیْتُمْ اِنْ كُتِبَ عَلَیْكُمُ الْقِتاٰلُ اَلّاٰ تُقاٰتِلُواۖ قاٰلُوا وَماٰ لَنآٰ اَلّاٰ نُقاٰتِلَ فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ وَقَدْ اُخْرِجْناٰ مِنْ دِیاٰرِناٰ وَاَبْنآٰئِناٰۖ فَلَمّاٰ كُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتاٰلُ تَوَلَّوْا اِلّاٰ قَلٖیلًا مِنْهُمْۗ وَاللّٰهُ عَلٖیمٌ بِالظّاٰلِمٖینَ٢٤٦وَقاٰلَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ اِنَّ اللّٰهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طاٰلُوتَ مَلِكًاۚ قاٰلُوٓا اَنّٰی یَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَیْناٰ وَنَحْنُ اَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ یُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْماٰلِۚ قاٰلَ اِنَّ اللّٰهَ اصْطَفٰىهُ عَلَیْكُمْ وَزاٰدَهُۥ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَالْجِسْمِۖ وَاللّٰهُ یُؤْتٖی مُلْكَهُۥ مَنْ یَشآٰءُۚ وَاللّٰهُ واٰسِعٌ عَلٖیمٌ٢٤٧وَقاٰلَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ اِنَّ ءاٰیَةَ مُلْكِهٖٓ اَنْ یَأْتِیَكُمُ التّاٰبُوتُ فٖیهِ سَكٖینَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَبَقِیَّةٌ مِمّاٰ تَرَكَ ءاٰلُ مُوسٰی وَءاٰلُ هاٰرُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلآٰئِكَةُۚ اِنَّ فٖی ذٰلِكَ لَءاٰیَةً لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنٖینَ٢٤٨فَلَمّاٰ فَصَلَ طاٰلُوتُ بِالْجُنُودِ قاٰلَ اِنَّ اللّٰهَ مُبْتَلٖیكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنّٖی وَمَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَاِنَّهُۥ مِنّٖیٓ اِلّاٰ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهٖۚ فَشَرِبُوا مِنْهُ اِلّاٰ قَلٖیلًا مِنْهُمْۚ فَلَمّاٰ جاٰوَزَهُۥ هُوَ وَالَّذٖینَ ءاٰمَنُوا مَعَهُۥ قاٰلُوا لاٰ طاٰقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجاٰلُوتَ وَجُنُودِهٖۚ قاٰلَ الَّذٖینَ یَظُنُّونَ اَنَّهُمْ مُلاٰقُوا اللّٰهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلٖیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثٖیرَةً بِاِذْنِ اللّٰهِۚ وَاللّٰهُ مَعَ الصّاٰبِرٖینَ٢٤٩وَلَمّاٰ بَرَزُوا لِجاٰلُوتَ وَجُنُودِهٖ قاٰلُوا رَبَّنآٰ اَفْرِغْ عَلَیْناٰ صَبْرًا وَثَبِّتْ اَقْداٰمَناٰ وَانْصُرْناٰ عَلَی الْقَوْمِ الْكاٰفِرٖینَ٢٥٠فَهَزَمُوهُمْ بِاِذْنِ اللّٰهِ وَقَتَلَ داٰوُۥدُ جاٰلُوتَ وَءاٰتٰىهُ اللّٰهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُۥ مِمّاٰ یَشآٰءُۗ وَلَوْلاٰ دَفْعُ اللّٰهِ النّاٰسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْاَرْضُ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْعاٰلَمٖینَ٢٥١تِلْكَ ءاٰیاٰتُ اللّٰهِ نَتْلُوهاٰ عَلَیْكَ بِالْحَقِّۚ وَاِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلٖینَ٢٥٢ تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْناٰ بَعْضَهُمْ عَلٰی بَعْضٍۘ مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللّٰهُۖ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاٰتٍۚ وَءاٰتَیْناٰ عٖیسَی ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّناٰتِ وَاَیَّدْناٰهُ بِرُوحِ الْقُدُسِۗ وَلَوْ شآٰءَ اللّٰهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذٖینَ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ بَعْدِ ماٰ جآٰءَتْهُمُ الْبَیِّناٰتُ وَلٰكِنِ اخْتَلَفُوا فَمِنْهُمْ مَنْ ءاٰمَنَ وَمِنْهُمْ مَنْ كَفَرَۚ وَلَوْ شآٰءَ اللّٰهُ مَا اقْتَتَلُوا وَلٰكِنَّ اللّٰهَ یَفْعَلُ ماٰ یُرٖیدُ٢٥٣یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوٓا اَنْفِقُوا مِمّاٰ رَزَقْناٰكُمْ مِنْ قَبْلِ اَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لاٰ بَیْعٌ فٖیهِ وَلاٰ خُلَّةٌ وَلاٰ شَفاٰعَةٌۗ وَالْكاٰفِرُونَ هُمُ الظّاٰلِمُونَ٢٥٤ٱَللّٰهُ لآٰ اِلٰهَ اِلّاٰ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُۚ لاٰ تَأْخُذُهُۥ سِنَةٌ وَلاٰ نَوْمٌۚ لَهُۥ ماٰ فِی السَّمٰواٰتِ وَماٰ فِی الْاَرْضِۗ مَنْ ذَا الَّذٖی یَشْفَعُ عِنْدَهُۥٓ اِلّاٰ بِاِذْنِهٖۚ یَعْلَمُ ماٰ بَیْنَ اَیْدٖیهِمْ وَماٰ خَلْفَهُمْۖ وَلاٰ یُحٖیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهٖٓ اِلّاٰ بِماٰ شآٰءَۚ وَسِعَ كُرْسِیُّهُ السَّمٰواٰتِ وَالْاَرْضَۖ وَلاٰ یَـئُودُهُۥ حِفْظُهُماٰۚ وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظٖیمُ٢٥٥لآٰ اِكْراٰهَ فِی الدّٖینِۖ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّۚ فَمَنْ یَكْفُرْ بِالطّاٰغُوتِ وَیُؤْمِنْ بِاللّٰهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقٰی لَا انْفِصاٰمَ لَهاٰۗ وَاللّٰهُ سَمٖیعٌ عَلٖیمٌ٢٥٦ٱَللّٰهُ وَلِیُّ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماٰتِ اِلَی النُّورِۖ وَالَّذٖینَ كَفَرُوٓا اَوْلِیآٰؤُهُمُ الطّاٰغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ اِلَی الظُّلُماٰتِۗ اُولٰٓئِكَ اَصْحاٰبُ النّاٰرِۖ هُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٢٥٧اَلَمْ تَرَ اِلَی الَّذٖی حآٰجَّ اِبْراٰهٖیمَ فٖی رَبِّهٖٓ اَنْ ءاٰتٰىهُ اللّٰهُ الْمُلْكَ اِذْ قاٰلَ اِبْراٰهٖیمُ رَبِّیَ الَّذٖی یُحْیٖی وَیُمٖیتُ قاٰلَ اَنَا اُحْیٖی وَاُمٖیتُۖ قاٰلَ اِبْراٰهٖیمُ فَاِنَّ اللّٰهَ یَأْتٖی بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِهاٰ مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذٖی كَفَرَۗ وَاللّٰهُ لاٰ یَهْدِی الْقَوْمَ الظّاٰلِمٖینَ٢٥٨اَوْ كَالَّذٖی مَرَّ عَلٰی قَرْیَةٍ وَهِیَ خاٰوِیَةٌ عَلٰی عُرُوشِهاٰ قاٰلَ اَنّٰی یُحْیٖی هٰذِهِ اللّٰهُ بَعْدَ مَوْتِهاٰۖ فَاَماٰتَهُ اللّٰهُ مِائَةَ عاٰمٍ ثُمَّ بَعَثَهُۥۖ قاٰلَ كَمْ لَبِثْتَۖ قاٰلَ لَبِثْتُ یَوْمًا اَوْ بَعْضَ یَوْمٍۖ قاٰلَ بَلْ لَبِثْتَ مِائَةَ عاٰمٍ فَانْظُرْ اِلٰی طَعاٰمِكَ وَشَراٰبِكَ لَمْ یَتَسَنَّهْۖ وَانْظُرْ اِلٰی حِماٰرِكَ وَلِنَجْعَلَكَ ءاٰیَةً لِلنّاٰسِۖ وَانْظُرْ اِلَی الْعِظاٰمِ كَیْفَ نُنْشِزُهاٰ ثُمَّ نَكْسُوهاٰ لَحْمًاۚ فَلَمّاٰ تَبَیَّنَ لَهُۥ قاٰلَ اَعْلَمُ اَنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدٖیرٌ٢٥٩وَاِذْ قاٰلَ اِبْراٰهٖیمُ رَبِّ اَرِنٖی كَیْفَ تُحْیِی الْمَوْتٰیۖ قاٰلَ اَوَلَمْ تُؤْمِنْۖ قاٰلَ بَلٰی وَلٰكِنْ لِیَطْمَئِنَّ قَلْبٖیۖ قاٰلَ فَخُذْ اَرْبَعَةً مِنَ الطَّیْرِ فَصُرْهُنَّ اِلَیْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلٰی كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءًا ثُمَّ ادْعُهُنَّ یَأْتٖینَكَ سَعْیًاۚ وَاعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ عَزٖیزٌ حَكٖیمٌ٢٦٠مَثَلُ الَّذٖینَ یُنْفِقُونَ اَمْواٰلَهُمْ فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ اَنْبَتَتْ سَبْعَ سَناٰبِلَ فٖی كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍۗ وَاللّٰهُ یُضاٰعِفُ لِمَنْ یَشآٰءُۗ وَاللّٰهُ واٰسِعٌ عَلٖیمٌ٢٦١ٱَلَّذٖینَ یُنْفِقُونَ اَمْواٰلَهُمْ فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ ثُمَّ لاٰ یُتْبِعُونَ مآٰ اَنْفَقُوا مَنًّا وَلآٰ اَذًی لَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ٢٦٢قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَمَغْفِرَةٌ خَیْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ یَتْبَعُهآٰ اَذًیۗ وَاللّٰهُ غَنِیٌّ حَلٖیمٌ٢٦٣یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا لاٰ تُبْطِلُوا صَدَقاٰتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْاَذٰی كَالَّذٖی یُنْفِقُ ماٰلَهُۥ رِئآٰءَ النّاٰسِ وَلاٰ یُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْءاٰخِرِۖ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ صَفْواٰنٍ عَلَیْهِ تُراٰبٌ فَاَصاٰبَهُۥ واٰبِلٌ فَتَرَكَهُۥ صَلْدًاۖ لاٰ یَقْدِرُونَ عَلٰی شَیْءٍ مِمّاٰ كَسَبُواۗ وَاللّٰهُ لاٰ یَهْدِی الْقَوْمَ الْكاٰفِرٖینَ٢٦٤وَمَثَلُ الَّذٖینَ یُنْفِقُونَ اَمْواٰلَهُمُ ابْتِغآٰءَ مَرْضاٰتِ اللّٰهِ وَتَثْبٖیتًا مِنْ اَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ اَصاٰبَهاٰ واٰبِلٌ فَـأٰتَتْ اُكُلَهاٰ ضِعْفَیْنِ فَاِنْ لَمْ یُصِبْهاٰ واٰبِلٌ فَطَلٌّۗ وَاللّٰهُ بِماٰ تَعْمَلُونَ بَصٖیرٌ٢٦٥اَیَوَدُّ اَحَدُكُمْ اَنْ تَكُونَ لَهُۥ جَنَّةٌ مِنْ نَخٖیلٍ وَاَعْناٰبٍ تَجْرٖی مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهاٰرُ لَهُۥ فٖیهاٰ مِنْ كُلِّ الثَّمَراٰتِ وَاَصاٰبَهُ الْكِبَرُ وَلَهُۥ ذُرِّیَّةٌ ضُعَفآٰءُ فَاَصاٰبَهآٰ اِعْصاٰرٌ فٖیهِ ناٰرٌ فَاحْتَرَقَتْۗ كَذٰلِكَ یُبَیِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْءاٰیاٰتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ٢٦٦یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوٓا اَنْفِقُوا مِنْ طَیِّباٰتِ ماٰ كَسَبْتُمْ وَمِمّآٰ اَخْرَجْناٰ لَكُمْ مِنَ الْاَرْضِۖ وَلاٰ تَیَمَّمُوا الْخَبٖیثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَلَسْتُمْ بأٰخِذٖیهِ اِلّآٰ اَنْ تُغْمِضُوا فٖیهِۚ وَاعْلَمُوٓا اَنَّ اللّٰهَ غَنِیٌّ حَمٖیدٌ٢٦٧ٱَلشَّیْطاٰنُ یَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشآٰءِۖ وَاللّٰهُ یَعِدُكُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَفَضْلًاۗ وَاللّٰهُ واٰسِعٌ عَلٖیمٌ٢٦٨یُؤْتِی الْحِكْمَةَ مَنْ یَشآٰءُۚ وَمَنْ یُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اُوتِیَ خَیْرًا كَثٖیرًاۗ وَماٰ یَذَّكَّرُ اِلّآٰ اُولُوا الْاَلْباٰبِ٢٦٩وَمآٰ اَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ اَوْ نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُهُۥۗ وَماٰ لِلظّاٰلِمٖینَ مِنْ اَنْصاٰرٍ٢٧٠اِنْ تُبْدُوا الصَّدَقاٰتِ فَنِعِمّاٰ هِیَۖ وَاِنْ تُخْفُوهاٰ وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرآٰءَ فَهُوَ خَیْرٌ لَكُمْۚ وَیُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَیِّئاٰتِكُمْۗ وَاللّٰهُ بِماٰ تَعْمَلُونَ خَبٖیرٌ٢٧١لَیْسَ عَلَیْكَ هُدٰىهُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ یَهْدٖی مَنْ یَشآٰءُۗ وَماٰ تُنْفِقُوا مِنْ خَیْرٍ فَلِاَنْفُسِكُمْۚ وَماٰ تُنْفِقُونَ اِلَّا ابْتِغآٰءَ وَجْهِ اللّٰهِۚ وَماٰ تُنْفِقُوا مِنْ خَیْرٍ یُوَفَّ اِلَیْكُمْ وَاَنْتُمْ لاٰ تُظْلَمُونَ٢٧٢لِلْفُقَرآٰءِ الَّذٖینَ اُحْصِرُوا فٖی سَبٖیلِ اللّٰهِ لاٰ یَسْتَطٖیعُونَ ضَرْبًا فِی الْاَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجاٰهِلُ اَغْنِیآٰءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسٖیماٰهُمْ لاٰ یَسْئَلُونَ النّاٰسَ اِلْحاٰفًاۗ وَماٰ تُنْفِقُوا مِنْ خَیْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ بِهٖ عَلٖیمٌ٢٧٣ٱَلَّذٖینَ یُنْفِقُونَ اَمْواٰلَهُمْ بِالَّیْلِ وَالنَّهاٰرِ سِرًّا وَعَلاٰنِیَةً فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ٢٧٤ٱَلَّذٖینَ یَأْكُلُونَ الرِّبٰوا لاٰ یَقُومُونَ اِلّاٰ كَماٰ یَقُومُ الَّذٖی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطاٰنُ مِنَ الْمَسِّۚ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قاٰلُوٓا اِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبٰواۗ وَاَحَلَّ اللّٰهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبٰواۚ فَمَنْ جآٰءَهُۥ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهٖ فَانْتَهٰی فَلَهُۥ ماٰ سَلَفَ وَاَمْرُهُۥٓ اِلَی اللّٰهِۖ وَمَنْ عاٰدَ فَاُولٰٓئِكَ اَصْحاٰبُ النّاٰرِۖ هُمْ فٖیهاٰ خاٰلِدُونَ٢٧٥یَمْحَقُ اللّٰهُ الرِّبٰوا وَیُرْبِی الصَّدَقاٰتِۗ وَاللّٰهُ لاٰ یُحِبُّ كُلَّ كَفّاٰرٍ اَثٖیمٍ ٢٧٦اِنَّ الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصّاٰلِحاٰتِ وَاَقاٰمُوا الصَّلٰوةَ وَءاٰتَوُا الزَّكٰوةَ لَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ ٢٧٧یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَذَرُوا ماٰ بَقِیَ مِنَ الرِّبٰٓوااِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنٖینَ ٢٧٨فَاِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِهٖۖ وَاِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ اَمْواٰلِكُمْ لاٰ تَظْلِمُونَ وَلاٰ تُظْلَمُونَ ٢٧٩وَاِنْ كاٰنَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ اِلٰی مَیْسَرَةٍۚ وَاَنْ تَصَدَّقُوا خَیْرٌ لَكُمْۖ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ٢٨٠وَاتَّقُوا یَوْمًا تُرْجَعُونَ فٖیهِ اِلَی اللّٰهِۖ ثُمَّ تُوَفّٰی كُلُّ نَفْسٍ ماٰ كَسَبَتْ وَهُمْ لاٰ یُظْلَمُونَ٢٨١یآٰ اَیُّهَا الَّذٖینَ ءاٰمَنُوٓا اِذاٰ تَداٰیَنْتُمْ بِدَیْنٍ اِلٰٓی اَجَلٍ مُسَمًّی فَاكْتُبُوهُۚ وَلْیَكْتُبْ بَیْنَكُمْ كاٰتِبٌ بِالْعَدْلِۚ وَلاٰ یَأْبَ كاٰتِبٌ اَنْ یَكْتُبَ كَماٰ عَلَّمَهُ اللّٰهُۚ فَلْیَكْتُبْ وَلْیُمْلِلِ الَّذٖی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللّٰهَ رَبَّهُۥ وَلاٰ یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئًاۚ فَاِنْ كاٰنَ الَّذٖی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفٖیهًا اَوْ ضَعٖیفًا اَوْ لاٰ یَسْتَطٖیعُ اَنْ یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهُۥ بِالْعَدْلِۚ وَاسْتَشْهِدُوا شَهٖیدَیْنِ مِنْ رِجاٰلِكُمْۖ فَاِنْ لَمْ یَكُوناٰ رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَاَتاٰنِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدآٰءِ اَنْ تَضِلَّ اِحْدٰىهُماٰ فَتُذَكِّرَ اِحْدٰىهُمَا الْاُخْرٰیۚ وَلاٰ یَأْبَ الشُّهَدآٰءُ اِذاٰ ماٰ دُعُواۚ وَلاٰ تَسْاَمُوٓا اَنْ تَكْتُبُوهُ صَغٖیرًا اَوْ كَبٖیرًا اِلٰٓی اَجَلِهٖۚ ذٰلِكُمْ اَقْسَطُ عِنْدَ اللّٰهِ وَاَقْوَمُ لِلشَّهاٰدَةِ وَاَدْنٰٓی اَلّاٰ تَرْتاٰبُوٓا اِلّآٰ اَنْ تَكُونَ تِجاٰرَةً حاٰضِرَةً تُدٖیرُونَهاٰ بَیْنَكُمْ فَلَیْسَ عَلَیْكُمْ جُناٰحٌ اَلّاٰ تَكْتُبُوهاٰۗ وَاَشْهِدُوٓا اِذاٰ تَباٰیَعْتُمْۚ وَلاٰ یُضآٰرَّ كاٰتِبٌ وَلاٰ شَهٖیدٌۚ وَاِنْ تَفْعَلُوا فَاِنَّهُۥ فُسُوقٌ بِكُمْۗ وَاتَّقُوا اللّٰهَۖ وَیُعَلِّمُكُمُ اللّٰهُۗ وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلٖیمٌ ٢٨٢وَاِنْ كُنْتُمْ عَلٰی سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُوا كاٰتِبًا فَرِهاٰنٌ مَقْبُوضَةٌۖ فَاِنْ اَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضًا فَلْیُؤَدِّ الَّذِی اؤْتُمِنَ اَماٰنَتَهُۥ وَلْیَتَّقِ اللّٰهَ رَبَّهُۥۗ وَلاٰ تَكْتُمُوا الشَّهاٰدَةَۚ وَمَنْ یَكْتُمْهاٰ فَاِنَّهُۥٓ ءاٰثِمٌ قَلْبُهُۥۗ وَاللّٰهُ بِماٰ تَعْمَلُونَ عَلٖیمٌ ٢٨٣لِلّٰهِ ماٰ فِی السَّمٰواٰتِ وَماٰ فِی الْاَرْضِۗ وَاِنْ تُبْدُوا ماٰ فٖیٓ اَنْفُسِكُمْ اَوْ تُخْفُوهُ یُحاٰسِبْكُمْ بِهِ اللّٰهُۖ فَیَغْفِرُ لِمَنْ یَشآٰءُ وَیُعَذِّبُ مَنْ یَشآٰءُۗ وَاللّٰهُ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدٖیرٌ ٢٨٤ءاٰمَنَ الرَّسُولُ بِمآٰ اُنْزِلَ اِلَیْهِ مِنْ رَبِّهٖ وَالْمُؤْمِنُونَۚ كُلٌّ ءاٰمَنَ بِاللّٰهِ وَمَلآٰئِكَتِهٖ وَكُتُبِهٖ وَرُسُلِهٖ لاٰ نُفَرِّقُ بَیْنَ اَحَدٍ مِنْ رُسُلِهٖۚ وَقاٰلُوا سَمِعْناٰ وَاَطَعْناٰۖ غُفْراٰنَكَ رَبَّناٰ وَاِلَیْكَ الْمَصٖیرُ ٢٨٥لاٰ یُكَلِّفُ اللّٰهُ نَفْسًا اِلّاٰ وُسْعَهاٰۚ لَهاٰ ماٰ كَسَبَتْ وَعَلَیْهاٰ مَا اكْتَسَبَتْۗ رَبَّناٰ لاٰ تُؤاٰخِذْنآٰ اِنْ نَسٖینآٰ اَوْ اَخْطَأْناٰۚ رَبَّناٰ وَلاٰ تَحْمِلْ عَلَیْنآٰ اِصْرًا كَماٰ حَمَلْتَهُۥ عَلَی الَّذٖینَ مِنْ قَبْلِناٰۚ رَبَّناٰ وَلاٰ تُحَمِّلْناٰ ماٰ لاٰ طاٰقَةَ لَناٰ بِهٖۖ وَاعْفُ عَنّاٰ وَاغْفِرْ لَناٰ وَارْحَمْنآٰۚ اَنْتَ مَوْلٰىناٰ فَانْصُرْناٰ عَلَی الْقَوْمِ الْكاٰفِرٖینَ ٢٨٦

سوره بقرةمدنی286به نام خداوند بخشنده بخشایشگرالم (بزرگ است خداوندی که این کتاب عظیم را، از حروف ساده الفبا به وجود آورده). 1آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است. 2(پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب [=آنچه از حس پوشیده و پنهان است‌] ایمان می‌آورند؛ و نماز را برپا می‌دارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند. 3و آنان که به آنچه بر تو نازل شده، و آنچه پیش از تو (بر پیامبران پیشین) نازل گردیده، ایمان می‌آورند؛ و به رستاخیز یقین دارند. 4آنان بر طریق هدایت پروردگارشانند؛ و آنان رستگارانند. 5کسانی که کافر شدند، برای آنان تفاوت نمی‌کند که آنان را (از عذاب الهی) بترسانی یا نترسانی؛ ایمان نخواهند آورد. 6خدا بر دلها و گوشهای آنان مهر نهاده؛ و بر چشمهایشان پرده‌ای افکنده شده؛ و عذاب بزرگی در انتظار آنهاست. 7گروهی از مردم کسانی هستند که می‌گویند: «به خدا و روز رستاخیز ایمان آورده‌ایم.» در حالی که ایمان ندارند. 8می‌خواهند خدا و مؤمنان را فریب دهند؛ در حالی که جز خودشان را فریب نمی‌دهند؛ (اما) نمی‌فهمند. 9در دلهای آنان یک نوع بیماری است؛ خداوند بر بیماری آنان افزوده؛ و به خاطر دروغهایی که میگفتند، عذاب دردناکی در انتظار آنهاست. 10و هنگامی که به آنان گفته شود: «در زمین فساد نکنید» می‌گویند: «ما فقط اصلاح‌کننده‌ایم»! 11آگاه باشید! اینها همان مفسدانند؛ ولی نمی‌فهمند. 12و هنگامی که به آنان گفته شود: «همانند (سایر) مردم ایمان بیاورید!» می‌گویند: «آیا همچون ابلهان ایمان بیاوریم؟!» بدانید اینها همان ابلهانند ولی نمی‌دانند! 13و هنگامی که افراد باایمان را ملاقات می‌کنند، و می‌گویند: «ما ایمان آورده‌ایم!» (ولی) هنگامی که با شیطانهای خود خلوت می‌کنند، می‌گویند: «ما با شمائیم! ما فقط (آنها را) مسخره می‌کنیم!» 14خداوند آنان را استهزا می‌کند؛ و آنها را در طغیانشان نگه می‌دارد، تا سرگردان شوند. 15آنان کسانی هستند که «هدایت» را به «گمراهی» فروخته‌اند؛ و (این) تجارت آنها سودی نداده؛ و هدایت نیافته‌اند. 16آنان [= منافقان‌] همانند کسی هستند که آتشی افروخته (تا در بیابان تاریک، راه خود را پیدا کند)، ولی هنگامی که آتش اطراف او را روشن ساخت، خداوند (طوفانی می‌فرستد و) آن را خاموش می‌کند؛ و در تاریکیهای وحشتناکی که چشم کار نمی‌کند، آنها را رها می‌سازد. 17آنها کران، گنگها و کورانند؛ لذا (از راه خطا) بازنمی‌گردند! 18یا همچون بارانی از آسمان، که در شب تاریک همراه با رعد و برق و صاعقه (بر سر رهگذران) ببارد. آنها از ترس مرگ، انگشتانشان را در گوشهای خود می‌گذارند؛ تا صدای صاعقه را نشنوند. و خداوند به کافران احاطه دارد (و در قبضه قدرت او هستند). 19(روشنائی خیره کننده) برق، نزدیک است چشمانشان را برباید. هر زمان که (برق جستن می‌کند، و صفحه بیابان را) برای آنها روشن می‌سازد، (چند گامی) در پرتو آن راه می‌روند؛ و چون خاموش می‌شود، توقف می‌کنند. و اگر خدا بخواهد، گوش و چشم آنها را از بین می‌برد؛ چرا که خداوند بر هر چیز تواناست. 20ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید. 21آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین‌] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوه‌ها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که می‌دانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریده‌اند، و نه شما را روزی می‌دهند). 22و اگر در باره آنچه بر بنده خود [= پیامبر] نازل کرده‌ایم شک و تردید دارید، (دست کم) یک سوره همانند آن بیاورید؛ و گواهان خود را - غیر خدا - برای این کار، فرا خوانید اگر راست می‌گویید! 23پس اگر چنین نکنید - که هرگز نخواهید کرد - از آتشی بترسید که هیزم آن، بدنهای مردم (گنهکار) و سنگها [= بتها] است، و برای کافران، آماده شده است! 24به کسانی که ایمان آورده، و کارهای شایسته انجام داده‌اند، بشارت ده که باغهایی از بهشت برای آنهاست که نهرها از زیر درختانش جاریست. هر زمان که میوه‌ای از آن، به آنان داده شود، می‌گویند: «این همان است که قبلا به ما روزی داده شده بود. (ولی اینها چقدر از آنها بهتر و عالیتر است.)» و میوه‌هایی که برای آنها آورده می‌شود، همه (از نظر خوبی و زیبایی) یکسانند. و برای آنان همسرانی پاک و پاکیزه است، و جاودانه در آن خواهند بود. 25خداوند از این که (به موجودات ظاهرا کوچکی مانند) پشه، و حتی کمتر از آن، مثال بزند شرم نمی‌کند. (در این میان) آنان که ایمان آورده‌اند، می‌دانند که آن، حقیقتی است از طرف پروردگارشان؛ و اما آنها که راه کفر را پیموده‌اند، (این موضوع را بهانه کرده) می‌گویند: «منظور خداوند از این مثل چه بوده است؟!» (آری،) خدا جمع زیادی را با آن گمراه، و گروه بسیاری را هدایت می‌کند؛ ولی تنها فاسقان را با آن گمراه می‌سازد! 26فاسقان کسانی هستند که پیمان خدا را، پس از محکم ساختن آن، میشکنند؛ و پیوندهایی را که خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده، و در روی زمین فساد میکنند؛ اینها زیانکارانند. 27چگونه به خداوند کافر می‌شوید؟! در حالی که شما مردگان (و اجسام بی‌روحی) بودید، و او شما را زنده کرد؛ سپس شما را می‌میراند؛ و بار دیگر شما را زنده می‌کند؛ سپس به سوی او بازگردانده می‌شوید. (بنابر این، نه حیات و زندگی شما از شماست، و نه مرگتان؛ آنچه دارید از خداست). 28او خدایی است که همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفرید؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود؛ و او به هر چیز آگاه است. 29(به خاطر بیاور) هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان گفت: «من در روی زمین، جانشینی [= نماینده‌ای‌] قرار خواهم داد.» فرشتگان گفتند: «پروردگارا!» آیا کسی را در آن قرار می‌دهی که فساد و خونریزی کند؟! (زیرا موجودات زمینی دیگر، که قبل از این آدم وجود داشتند نیز، به فساد و خونریزی آلوده شدند. اگر هدف از آفرینش این انسان، عبادت است،) ما تسبیح و حمد تو را بجا می‌آوریم، و تو را تقدیس می‌کنیم.» پروردگار فرمود: «من حقایقی را می‌دانم که شما نمی‌دانید.» 30سپس علم اسماء [= علم اسرار آفرینش و نامگذاری موجودات‌] را همگی به آدم آموخت. بعد آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: «اگر راست می‌گویید، اسامی اینها را به من خبر دهید!» 31فرشتگان عرض کردند: «منزهی تو! ما چیزی جز آنچه به ما تعلیم داده‌ای، نمی‌دانیم؛ تو دانا و حکیمی.» 32فرمود: «ای آدم! آنان را از اسامی (و اسرار) این موجودات آگاه کن.» هنگامی که آنان را آگاه کرد، خداوند فرمود: «آیا به شما نگفتم که من، غیب آسمانها و زمین را میدانم؟! و نیز میدانم آنچه را شما آشکار میکنید، و آنچه را پنهان میداشتید!» 33و (یاد کن) هنگامی را که به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده و خضوع کنید!» همگی سجده کردند؛ جز ابلیس که سر باز زد، و تکبر ورزید، (و به خاطر نافرمانی و تکبرش) از کافران شد. 34و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن؛ و از (نعمتهای) آن، از هر جا می‌خواهید، گوارا بخورید؛ (اما) نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد. 35پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد. و (در این هنگام) به آنها گفتیم: «همگی (به زمین) فرود آیید! در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود. و برای شما در زمین، تا مدت معینی قرارگاه و وسیله بهره برداری خواهد بود.» 36سپس آدم از پروردگارش کلماتی دریافت داشت؛ (و با آنها توبه کرد.) و خداوند توبه او را پذیرفت؛ چرا که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است. 37گفتیم: «همگی از آن، فرود آیید! هرگاه هدایتی از طرف من برای شما آمد، کسانی که از آن پیروی کنند، نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین شوند.» 38و کسانی که کافر شدند، و آیات ما را دروغ پنداشتند اهل دوزخند؛ و همیشه در آن خواهند بود. 39ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بسته‌اید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید! 40و به آنچه نازل کرده‌ام [= قرآن‌] ایمان بیاورید! که نشانه‌های آن، با آنچه در کتابهای شماست، مطابقت دارد؛ و نخستین کافر به آن نباشید! و آیات مرا به بهای ناچیزی نفروشید! (و به خاطر درآمد مختصری، نشانه‌های قرآن و پیامبر اسلام را، که در کتب شما موجود است، پنهان نکنید!) و تنها از من (و مخالفت دستورهایم) بترسید (نه از مردم)! 41و حق را با باطل نیامیزید! و حقیقت را با اینکه می‌دانید کتمان نکنید! 42و نماز را بپا دارید، و زکات را بپردازید، و همراه رکوع کنندگان رکوع کنید (و نماز را با جماعت بگزارید)! 43 آیا مردم را به نیکی (و ایمان به پیامبری که صفات او آشکارا در تورات آمده) دعوت می‌کنید، اما خودتان را فراموش می‌نمایید؛ با اینکه شما کتاب (آسمانی) را می‌خوانید! آیا نمی‌اندیشید؟! 44از صبر و نماز یاری جوئید؛ (و با استقامت و مهار هوسهای درونی و توجه به پروردگار، نیرو بگیرید؛) و این کار، جز برای خاشعان، گران است. 45آنها کسانی هستند که می‌دانند دیدارکننده پروردگار خویشند، و به سوی او بازمی‌گردند. 46ای بنی اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به خاطر بیاورید؛ و (نیز به یاد آورید که) من، شما را بر جهانیان، برتری بخشیدم. 47و از آن روز بترسید که کسی مجازات دیگری را نمی‌پذیرد و نه از او شفاعت پذیرفته می‌شود؛ و نه غرامت از او قبول خواهد شد؛ و نه یاری می‌شوند. 48و (نیز به یاد آورید) آن زمان که شما را از چنگال فرعونیان رهایی بخشیدیم؛ که همواره شما را به بدترین صورت آزار می‌دادند: پسران شما را سر می‌بریدند؛ و زنان شما را (برای کنیزی) زنده نگه می‌داشتند. و در اینها، آزمایش بزرگی از طرف پروردگارتان برای شما بود. 49و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که دریا را برای شما شکافتیم؛ و شما را نجات دادیم؛ و فرعونیان را غرق ساختیم؛ در حالی که شما تماشا می‌کردید. 50و (به یاد آورید) هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم؛ (و او، برای گرفتن فرمانهای الهی، به میعادگاه آمد؛) سپس شما گوساله را بعد از او (معبود خود) انتخاب نمودید؛ در حالی که ستمکار بودید. 51سپس شما را بعد از آن بخشیدیم؛ شاید شکر (این نعمت را) بجا آورید. 52و (نیز به خاطر آورید) هنگامی را که به موسی، کتاب و وسیله تشخیص (حق از باطل) را دادیم؛ تا هدایت شوید. 53و زمانی را که موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من! شما با انتخاب گوساله (برای پرستش) به خود ستم کردید! پس توبه کنید؛ و به سوی خالق خود باز گردید! و خود را [=یکدیگر را] به قتل برسانید! این کار، برای شما در پیشگاه پروردگارتان بهتر است.» سپس خداوند توبه شما را پذیرفت؛ زیرا که او توبه‌پذیر و رحیم است. 54و (نیز به یاد آورید) هنگامی را که گفتید: «ای موسی! ما هرگز به تو ایمان نخواهیم آورد؛ مگر اینکه خدا را آشکارا (با چشم خود) ببینیم!» پس صاعقه شما را گرفت؛ در حالی که تماشا می‌کردید. 55سپس شما را پس از مرگتان، حیات بخشیدیم؛ شاید شکر (نعمت او را) بجا آورید. 56و ابر را بر شما سایبان قرار دادیم؛ و «من» [= شیره مخصوص و لذیذ درختان] و «سلوی» [= مرغان مخصوص شبیه کبوتر] را بر شما فرستادیم؛ (و گفتیم:) «از نعمتهای پاکیزه‌ای که به شما روزی داده‌ایم بخورید!» (ولی شما کفران کردید!) آنها به ما ستم نکردند؛ بلکه به خود ستم می‌نمودند. 57و (به خاطر بیاورید) زمانی را که گفتیم: «در این شهر [= بیت المقدس‌] وارد شوید! و از نعمتهای فراوان آن، هر چه می‌خواهید بخورید! و از در (معبد بیت المقدس) با خضوع و خشوع وارد گردید! و بگویید: «خداوندا! گناهان ما را بریز!» تا خطاهای شما را ببخشیم؛ و به نیکوکاران پاداش بیشتری خواهیم داد.» 58اما افراد ستمگر، این سخن را که به آنها گفته شده بود، تغییر دادند؛ (و به جای آن، جمله استهزاآمیزی گفتند؛) لذا بر ستمگران، در برابر این نافرمانی، عذابی از آسمان فرستادیم. 59و (به یاد آورید) زمانی را که موسی برای قوم خویش، آب طلبید، به او دستور دادیم: «عصای خود را بر آن سنگ مخصوص بزن!» ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشید؛ آن‌گونه که هر یک (از طوایف دوازده‌گانه بنی اسرائیل)، چشمه مخصوص خود را می‌شناختند! (و گفتیم:) «از روزیهای الهی بخورید و بیاشامید! و در زمین فساد نکنید!» 60و (نیز به خاطر بیاورید) زمانی را که گفتید: «ای موسی! هرگز حاضر نیستیم به یک نوع غذا اکتفا کنیم! از خدای خود بخواه که از آنچه زمین می‌رویاند، از سبزیجات و خیار و سیر و عدس و پیازش، برای ما فراهم سازد.» موسی گفت: «آیا غذای پست‌تر را به جای غذای بهتر انتخاب می‌کنید؟! (اکنون که چنین است، بکوشید از این بیابان) در شهری فرود آئید؛ زیرا هر چه خواستید، در آنجا برای شما هست.» و (مهر) ذلت و نیاز، بر پیشانی آنها زده شد؛ و باز گرفتار خشم خدائی شدند؛ چرا که آنان نسبت به آیات الهی، کفر می‌ورزیدند؛ و پیامبران را به ناحق می‌کشتند. اینها به خاطر آن بود که گناهکار و متجاوز بودند. 61کسانی که (به پیامبر اسلام) ایمان آورده‌اند، و کسانی که به آئین یهود گرویدند و نصاری و صابئان [= پیروان یحیی‌] هر گاه به خدا و روز رستاخیز ایمان آورند، و عمل صالح انجام دهند، پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است؛ و هیچ‌گونه ترس و اندوهی برای آنها نیست. (هر کدام از پیروان ادیان الهی، که در عصر و زمان خود، بر طبق وظایف و فرمان دین عمل کرده‌اند، مأجور و رستگارند.) 62و (به یاد آورید) زمانی را که از شما پیمان گرفتیم؛ و کوه طور را بالای سر شما قرار دادیم؛ (و به شما گفتیم:) «آنچه را (از آیات و دستورهای خداوند) به شما داده‌ایم، با قدرت بگیرید؛ و آنچه را در آن است به یاد داشته باشید (و به آن عمل کنید)؛ شاید پرهیزکار شوید!» 63سپس شما پس از این، روگردان شدید؛ و اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود، از زیانکاران بودید. 64به طور قطع از حال کسانی از شما، که در روز شنبه نافرمانی و گناه کردند، آگاه شده‌اید! ما به آنها گفتیم: «به صورت بوزینه‌هایی طردشده درآیید!» 65ما این کیفر را درس عبرتی برای مردم آن زمان و نسلهای بعد از آنان، و پند و اندرزی برای پرهیزکاران قرار دادیم. 66و (به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: «خداوند به شما دستور می‌دهد ماده‌گاوی را ذبح کنید (و قطعه‌ای از بدن آن را به مقتولی که قاتل او شناخته نشده بزنید، تا زنده شود و قاتل خویش را معرفی کند؛ و غوغا خاموش گردد.)» گفتند: «آیا ما را مسخره می‌کنی؟» (موسی) گفت: «به خدا پناه می‌برم از اینکه از جاهلان باشم!» 67گفتند: «(پس) از خدای خود بخواه که برای ما روشن کند این ماده‌گاو چگونه ماده‌گاوی باشد؟» گفت: خداوند می‌فرماید: «ماده‌گاوی است که نه پیر و از کار افتاده باشد، و نه بکر و جوان؛ بلکه میان این دو باشد. آنچه به شما دستور داده شده، (هر چه زودتر) انجام دهید.» 68گفتند: «از پروردگار خود بخواه که برای ما روشن سازد رنگ آن چگونه باشد؟ «گفت: خداوند می‌گوید: «گاوی باشد زرد یکدست، که رنگ آن، بینندگان را شاد و مسرور سازد.» 69گفتند: «از خدایت بخواه برای ما روشن کند که چگونه گاوی باید باشد؟ زیرا این گاو برای ما مبهم شده! و اگر خدا بخواهد ما هدایت خواهیم شد!» 70گفت: خداوند می‌فرماید: «گاوی باشد که نه برای شخم زدن رام شده؛ و نه برای زراعت آبکشی کند؛ از هر عیبی برکنار باشد، و حتی هیچ‌گونه رنگ دیگری در آن نباشد.» گفتند: «الان حق مطلب را آوردی!» سپس (چنان گاوی را پیدا کردند و) آن را سر بریدند؛ ولی مایل نبودند این کار را انجام دهند. 71و (به یاد آورید) هنگامی را که فردی را به قتل رساندید؛ سپس درباره (قاتل) او به نزاع پرداختید؛ و خداوند آنچه را مخفی می‌داشتید، آشکار می‌سازد. 72سپس گفتیم: «قسمتی از گاو را به مقتول بزنید! (تا زنده شود، و قاتل را معرفی کند.) خداوند این‌گونه مردگان را زنده می‌کند؛ و آیات خود را به شما نشان می‌دهد؛ شاید اندیشه کنید!» 73سپس دلهای شما بعد از این واقعه سخت شد؛ همچون سنگ، یا سخت‌تر! چرا که پاره‌ای از سنگها می‌شکافد، و از آن نهرها جاری می‌شود؛ و پاره‌ای از آنها شکاف برمی‌دارد، و آب از آن تراوش می‌کند؛ و پاره‌ای از خوف خدا (از فراز کوه) به زیر می‌افتد؛ (اما دلهای شما، نه از خوف خدا می‌تپد، و نه سرچشمه علم و دانش و عواطف انسانی است!) و خداوند از اعمال شما غافل نیست. 74 آیا انتظار دارید به (آئین) شما ایمان بیاورند، با اینکه عده‌ای از آنان، سخنان خدا را می‌شنیدند و پس از فهمیدن، آن را تحریف می‌کردند، در حالی که علم و اطلاع داشتند؟! 75و هنگامی که مؤمنان را ملاقات کنند، می‌گویند: «ایمان آورده‌ایم.» ولی هنگامی که با یکدیگر خلوت می‌کنند، (بعضی به بعضی دیگر اعتراض کرده،) می‌گویند: «چرا مطالبی را که خداوند (در باره صفات پیامبر اسلام) برای شما بیان کرد، به مسلمانان بازگو می‌کنید تا (روز رستاخیز) در پیشگاه خدا، بر ضد شما به آن استدلال کنند؟! آیا نمی‌فهمید؟!» 76آیا اینها نمی‌دانند خداوند آنچه را پنهان می‌دارند یا آشکار می‌کنند می‌داند؟! 77و پاره‌ای از آنان عوامانی هستند که کتاب خدا را جز یک مشت خیالات و آرزوها نمی‌دانند؛ و تنها به پندارهایشان دل بسته‌اند. 78پس وای بر آنها که نوشته‌ای با دست خود می‌نویسند، سپس می‌گویند: «این، از طرف خداست.» تا آن را به بهای کمی بفروشند. پس وای بر آنها از آنچه با دست خود نوشتند؛ و وای بر آنان از آنچه از این راه به دست می‌آورند! 79و گفتند: «هرگز آتش دوزخ، جز چند روزی، به ما نخواهد رسید.» بگو: «آیا پیمانی از خدا گرفته‌اید؟! -و خداوند هرگز از پیمانش تخلف نمی‌ورزد- یا چیزی را که نمی‌دانید به خدا نسبت می‌دهید»؟! 80آری، کسانی که کسب گناه کنند، و آثار گناه، سراسر وجودشان را بپوشاند، آنها اهل آتشند؛ و جاودانه در آن خواهند بود. 81و آنها که ایمان آورده، و کارهای شایسته انجام داده‌اند، آنان اهل بهشتند؛ و همیشه در آن خواهند ماند. 82و (به یاد آورید) زمانی را که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند یگانه را پرستش نکنید؛ و به پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و بینوایان نیکی کنید؛ و به مردم نیک بگویید؛ نماز را برپا دارید؛ و زکات بدهید. سپس (با اینکه پیمان بسته بودید) همه شما -جز عده کمی- سرپیچی کردید؛ و (از وفای به پیمان خود) روی‌گردان شدید. 83و هنگامی را که از شما پیمان گرفتیم که خون هم را نریزید؛ و یکدیگر را از سرزمین خود، بیرون نکنید. سپس شما اقرار کردید؛ (و بر این پیمان) گواه بودید. 84اما این شما هستید که یکدیگر را می‌کشید و جمعی از خودتان را از سرزمینشان بیرون می‌کنید؛ و در این گناه و تجاوز، به یکدیگر کمک می‌نمایید؛ (و اینها همه نقض پیمانی است که با خدا بسته‌اید) در حالی که اگر بعضی از آنها به صورت اسیران نزد شما آیند، فدیه می‌دهید و آنان را آزاد می‌سازید! با اینکه بیرون ساختن آنان بر شما حرام بود. آیا به بعضی از دستورات کتاب آسمانی ایمان می‌آورید، و به بعضی کافر می‌شوید؟! برای کسی از شما که این عمل (تبعیض در میان احکام و قوانین الهی) را انجام دهد، جز رسوایی در این جهان، چیزی نخواهد بود، و روز رستاخیز به شدیدترین عذابها گرفتار می‌شوند. و خداوند از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست. 85اینها همان کسانند که آخرت را به زندگی دنیا فروخته‌اند؛ از این رو عذاب آنها تخفیف داده نمی‌شود؛ و کسی آنها را یاری نخواهد کرد. 86ما به موسی کتاب (تورات) دادیم؛ و بعد از او، پیامبرانی پشت سر هم فرستادیم؛ و به عیسی بن مریم دلایل روشن دادیم؛ و او را به وسیله روح القدس تأیید کردیم. آیا چنین نیست که هر زمان، پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد، در برابر او تکبر کردید (و از ایمان آوردن به او خودداری نمودید)؛ پس عده‌ای را تکذیب کرده، و جمعی را به قتل رساندید؟! 87و (آنها از روی استهزا) گفتند: دلهای ما در غلاف است! (و ما از گفته تو چیزی نمی‌فهمیم. آری، همین طور است!) خداوند آنها را به خاطر کفرشان، از رحمت خود دور ساخته، (به همین دلیل، چیزی درک نمی‌کنند؛) و کمتر ایمان می‌آورند. 88و هنگامی که از طرف خداوند، کتابی برای آنها آمد که موافق نشانه‌هایی بود که با خود داشتند، و پیش از این، به خود نوید پیروزی بر کافران می‌دادند (که با کمک آن، بر دشمنان پیروز گردند.) با این همه، هنگامی که این کتاب، و پیامبری را که از قبل شناخته بودند نزد آنها آمد، به او کافر شدند؛ لعنت خدا بر کافران باد! 89ولی آنها در مقابل بهای بدی، خود را فروختند؛ که به ناروا، به آیاتی که خدا فرستاده بود، کافر شدند. و معترض بودند، چرا خداوند به فضل خویش، بر هر کس از بندگانش بخواهد، آیات خود را نازل می‌کند؟! از این رو به خشمی بعد از خشمی (از سوی خدا) گرفتار شدند. و برای کافران مجازاتی خوارکننده است. 90و هنگامی که به آنها گفته شود: «به آنچه خداوند نازل فرموده، ایمان بیاورید!» می‌گویند: «ما به چیزی ایمان می‌آوریم که بر خود ما نازل شده است.» و به غیر آن، کافر می‌شوند؛ در حالی که حق است؛ و آیاتی را که بر آنها نازل شده، تصدیق می‌کند. بگو: «اگر (راست می‌گویید، و به آیاتی که بر خودتان نازل شده) ایمان دارید، پس چرا پیامبران خدا را پیش از این، به قتل می‌رساندید؟!» 91و (نیز) موسی آن همه معجزات را برای شما آورد، و شما پس از (غیبت) او، گوساله را انتخاب کردید؛ در حالی که ستمگر بودید. 92و (به یاد آورید) زمانی را که از شما پیمان گرفتیم؛ و کوه طور را بالای سر شما برافراشتیم؛ (و گفتیم:) «این دستوراتی را که به شما داده‌ایم محکم بگیرید، و درست بشنوید!» آنها گفتند: «شنیدیم؛ ولی مخالفت کردیم.» و دلهای آنها، بر اثر کفرشان، با محبت گوساله آمیخته شد. بگو: «ایمان شما، چه فرمان بدی به شما می‌دهد، اگر ایمان دارید!» 93بگو: «اگر آن (چنان که مدعی هستید) سرای دیگر در نزد خدا، مخصوص شماست نه سایر مردم، پس آرزوی مرگ کنید اگر راست می‌گویید!» 94ولی آنها، به خاطر اعمال بدی که پیش از خود فرستاده‌اند، هرگز آرزوی مرگ نخواهند کرد؛ و خداوند از ستمگران آگاه است. 95و آنها را حریص‌ترین مردم -حتی حریصتر از مشرکان- بر زندگی (این دنیا، و اندوختن ثروت) خواهی یافت؛ (تا آنجا) که هر یک از آنها آرزو دارد هزار سال عمر به او داده شود! در حالی که این عمر طولانی، او را از کیفر (الهی) باز نخواهد داشت. و خداوند به اعمال آنها بیناست. 96(آنها می‌گویند: «چون فرشته‌ای که وحی را بر تو نازل می‌کند، جبرئیل است، و ما با جبرئیل دشمن هستیم، به تو ایمان نمی‌آوریم!») بگو: «کسی که دشمن جبرئیل باشد (در حقیقت دشمن خداست) چرا که او به فرمان خدا، قرآن را بر قلب تو نازل کرده است؛ در حالی که کتب آسمانی پیشین را تصدیق می‌کند؛ و هدایت و بشارت است برای مؤمنان.» 97کسی که دشمن خدا و فرشتگان و رسولان او و جبرئیل و میکائیل باشد (کافر است؛ و) خداوند دشمن کافران است. 98ما نشانه‌های روشنی برای تو فرستادیم؛ و جز فاسقان کسی به آنها کفر نمی‌ورزد. 99و آیا چنین نیست که هر بار آنها [=یهود] پیمانی (با خدا و پیامبر) بستند، جمعی آن را دور افکندند (و مخالفت کردند.) آری، بیشتر آنان ایمان نمی‌آورند. 100و هنگامی که فرستاده‌ای از سوی خدا به سراغشان آمد، و با نشانه‌هایی که نزد آنها بود مطابقت داشت، جمعی از آنان که به آنها کتاب (آسمانی) داده شده بود، کتاب خدا را پشت سر افکندند؛ گویی هیچ از آن خبر ندارند!! 101و (یهود) از آنچه شیاطین در عصر سلیمان بر مردم می‌خواندند پیروی کردند. سلیمان هرگز (دست به سحر نیالود؛ و) کافر نشد؛ ولی شیاطین کفر ورزیدند؛ و به مردم سحر آموختند. و (نیز یهود) از آنچه بر دو فرشته بابل «هاروت» و «ماروت»، نازل شد پیروی کردند. (آن دو، راه سحر کردن را، برای آشنایی با طرز ابطال آن، به مردم یاد می‌دادند. و) به هیچ کس چیزی یاد نمی‌دادند، مگر اینکه از پیش به او می‌گفتند: «ما وسیله آزمایشیم کافر نشو! (و از این تعلیمات، سوء استفاده نکن!)» ولی آنها از آن دو فرشته، مطالبی را می‌آموختند که بتوانند به وسیله آن، میان مرد و همسرش جدایی بیفکنند؛ ولی هیچ گاه نمی‌توانند بدون اجازه خداوند، به انسانی زیان برسانند. آنها قسمتهایی را فرامی‌گرفتند که به آنان زیان می‌رسانید و نفعی نمی‌داد. و مسلما می‌دانستند هر کسی خریدار این گونه متاع باشد، در آخرت بهره‌ای نخواهد داشت. و چه زشت و ناپسند بود آنچه خود را به آن فروختند، اگر می‌دانستند!! 102و اگر آنها ایمان می‌آوردند و پرهیزکاری پیشه می‌کردند، پاداشی که نزد خداست، برای آنان بهتر بود، اگر آگاهی داشتند!! 103ای افراد باایمان! (هنگامی که از پیغمبر تقاضای مهلت برای درک آیات قرآن می‌کنید) نگویید: «راعنا»؛ بلکه بگویید: «انظرنا». (زیرا کلمه اول، هم به معنی «ما را مهلت بده!»، و هم به معنی «ما را تحمیق کن!» می‌باشد؛ و دستاویزی برای دشمنان است.) و (آنچه به شما دستور داده می‌شود) بشنوید! و برای کافران (و استهزاکنندگان) عذاب دردناکی است. 104کافران اهل کتاب، و (همچنین) مشرکان، دوست ندارند که از سوی خداوند، خیر و برکتی بر شما نازل گردد؛ در حالی که خداوند، رحمت خود را به هر کس بخواهد، اختصاص می‌دهد؛ و خداوند، صاحب فضل بزرگ است. 105 هر حکمی را نسخ کنیم، و یا نسخ آن را به تأخیر اندازیم، بهتر از آن، یا همانند آن را می‌آوریم. آیا نمی‌دانستی که خداوند بر هر چیز توانا است؟! 106آیا نمی‌دانستی که حکومت آسمانها و زمین، از آن خداست؟! (و حق دارد هر گونه تغییر و تبدیلی در احکام خود طبق مصالح بدهد؟!) و جز خدا، ولی و یاوری برای شما نیست. (و اوست که مصلحت شما را می‌داند و تعیین می‌کند). 107آیا می‌خواهید از پیامبر خود، همان تقاضای (نامعقولی را) بکنید که پیش از این، از موسی کردند؟! (و با این بهانه‌جویی‌ها، از ایمان آوردن سر باز زدند.) کسی که کفر را به جای ایمان بپذیرد، از راه مستقیم (عقل و فطرت) گمراه شده است. 108بسیاری از اهل کتاب، از روی حسد -که در وجود آنها ریشه دوانده- آرزو می‌کردند شما را بعد از اسلام و ایمان، به حال کفر باز گردانند؛ با اینکه حق برای آنها کاملا روشن شده است. شما آنها را عفو کنید و گذشت نمایید؛ تا خداوند فرمان خودش (فرمان جهاد) را بفرستد؛ خداوند بر هر چیزی تواناست. 109و نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید؛ و هر کار خیری را برای خود از پیش می‌فرستید، آن را نزد خدا (در سرای دیگر) خواهید یافت؛ خداوند به اعمال شما بیناست. 110آنها گفتند: «هیچ کس، جز یهود یا نصاری، هرگز داخل بهشت نخواهد شد.» این آرزوی آنهاست! بگو: «اگر راست می‌گویید، دلیل خود را (بر این موضوع) بیاورید!» 111آری، کسی که روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است؛ نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین می‌شوند. (بنابر این، بهشت خدا در انحصار هیچ گروهی نیست.) 112یهودیان گفتند: «مسیحیان هیچ موقعیتی (نزد خدا) ندارند»، و مسیحیان نیز گفتند: «یهودیان هیچ موقعیتی ندارند (و بر باطلند)»؛ در حالی که هر دو دسته، کتاب آسمانی را می‌خوانند (و باید از این گونه تعصبها برکنار باشند) افراد نادان (دیگر، همچون مشرکان) نیز، سخنی همانند سخن آنها داشتند! خداوند، روز قیامت، در باره آنچه در آن اختلاف داشتند، داوری می‌کند. 113کیست ستمکارتر از آن کس که از بردن نام خدا در مساجد او جلوگیری کرد و سعی در ویرانی آنها نمود؟! شایسته نیست آنان، جز با ترس و وحشت، وارد این (کانونهای عبادت) شوند. بهره آنها در دنیا (فقط) رسوایی است و در سرای دیگر، عذاب عظیم (الهی)!! 114مشرق و مغرب، از آن خداست! و به هر سو رو کنید، خدا آنجاست! خداوند بی‌نیاز و داناست! 115و (یهود و نصاری و مشرکان) گفتند: «خداوند، فرزندی برای خود انتخاب کرده است»! -منزه است او- بلکه آنچه در آسمانها و زمین است، از آن اوست؛ و همه در برابر او خاضعند! 116هستی بخش آسمانها و زمین اوست! و هنگامی که فرمان وجود چیزی را صادر کند، تنها می‌گوید: «موجود باش!» و آن، فوری موجود می‌شود. 117افراد ناآگاه گفتند: «چرا خدا با ما سخن نمی‌گوید؟! و یا چرا آیه و نشانه‌ای برای خود ما نمی‌آید؟!» پیشینیان آنها نیز، همین گونه سخن می‌گفتند؛ دلها و افکارشان مشابه یکدیگر است؛ ولی ما (به اندازه کافی) آیات و نشانه‌ها را برای اهل یقین (و حقیقت‌جویان) روشن ساخته‌ایم. 118ما تو را به حق، برای بشارت و بیم دادن (مردم جهان) فرستادیم؛ و تو مسئول (گمراهی) دوزخیان (پس از ابلاغ رسالت) نیستی! 119هرگز یهود و نصاری از تو راضی نخواهند شد، (تا به طور کامل، تسلیم خواسته‌های آنها شوی، و) از آیین (تحریف یافته) آنان، پیروی کنی. بگو: «هدایت، تنها هدایت الهی است!» و اگر از هوی و هوسهای آنان پیروی کنی، بعد از آنکه آگاه شده‌ای، هیچ سرپرست و یاوری از سوی خدا برای تو نخواهد بود. 120کسانی که کتاب آسمانی به آنها داده‌ایم [= یهود و نصاری‌] آن را چنان که شایسته آن است می‌خوانند؛ آنها به پیامبر اسلام ایمان می‌آورند؛ و کسانی که به او کافر شوند، زیانکارند. 121ای بنی اسرائیل! نعمت مرا، که به شما ارزانی داشتم، به یاد آورید! و (نیز به خاطر آورید) که من شما را بر جهانیان برتری بخشیدم! 122از روزی بترسید که هیچ کس از دیگری دفاع نمی‌کند؛ و هیچ‌گونه عوضی از او قبول نمی‌شود؛ و شفاعت، او را سود نمی‌دهد؛ و (از هیچ سوئی) یاری نمی‌شوند! 123(به خاطر آورید) هنگامی که خداوند، ابراهیم را با وسایل گوناگونی آزمود. و او به خوبی از عهده این آزمایشها برآمد. خداوند به او فرمود: «من تو را امام و پیشوای مردم قرار دادم!» ابراهیم عرض کرد: «از دودمان من (نیز امامانی قرار بده!)» خداوند فرمود: «پیمان من، به ستمکاران نمی‌رسد! (و تنها آن دسته از فرزندان تو که پاک و معصوم باشند، شایسته این مقامند)». 124و (به خاطر بیاورید) هنگامی که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم! و (برای تجدید خاطره،) از مقام ابراهیم، عبادتگاهی برای خود انتخاب کنید! و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که: «خانه مرا برای طواف‌کنندگان و مجاوران و رکوع‌کنندگان و سجده‌کنندگان، پاک و پاکیزه کنید!» 125و (به یاد آورید) هنگامی را که ابراهیم عرض کرد: «پروردگارا! این سرزمین را شهر امنی قرار ده! و اهل آن را -آنها که به خدا و روز بازپسین، ایمان آورده‌اند- از ثمرات (گوناگون)، روزی ده!» گفت: «(ما دعای تو را اجابت کردیم؛ و مؤمنان را از انواع برکات، بهره‌مند ساختیم؛) اما به آنها که کافر شدند، بهره کمی خواهیم داد؛ سپس آنها را به عذاب آتش می‌کشانیم؛ و چه بد سرانجامی دارند» 126و (نیز به یاد آورید) هنگامی را که ابراهیم و اسماعیل، پایه‌های خانه (کعبه) را بالا می‌بردند، (و می‌گفتند:) «پروردگارا! از ما بپذیر، که تو شنوا و دانایی! 127پروردگارا! ما را تسلیم فرمان خود قرار ده! و از دودمان ما، امتی که تسلیم فرمانت باشند، به وجود آور! و طرز عبادتمان را به ما نشان ده و توبه ما را بپذیر، که تو توبه‌پذیر و مهربانی! 128پروردگارا! در میان آنها پیامبری از خودشان برانگیز، تا آیات تو را بر آنان بخواند، و آنها را کتاب و حکمت بیاموزد، و پاکیزه کند؛ زیرا تو توانا و حکیمی (و بر این کار، قادری)!» 129جز افراد سفیه و نادان، چه کسی از آیین ابراهیم، (با آن پاکی و درخشندگی،) روی‌گردان خواهد شد؟! ما او را در این جهان برگزیدیم؛ و او در جهان دیگر، از صالحان است. 130در آن هنگام که پروردگارش به او گفت: اسلام بیاور! (و در برابر حق، تسلیم باش! او فرمان پروردگار را، از جان و دل پذیرفت؛ و) گفت: «در برابر پروردگار جهانیان، تسلیم شدم.» 131و ابراهیم و یعقوب (در واپسین لحظات عمر،) فرزندان خود را به این آیین، وصیت کردند؛ (و هر کدام به فرزندان خویش گفتند:) «فرزندان من! خداوند این آیین پاک را برای شما برگزیده است؛ و شما، جز به آیین اسلام [= تسلیم در برابر فرمان خدا] از دنیا نروید!» 132آیا هنگامی که مرگ یعقوب فرا رسید، شما حاضر بودید؟! در آن هنگام که به فرزندان خود گفت: «پس از من، چه چیز را می‌پرستید؟» گفتند: «خدای تو، و خدای پدرانت، ابراهیم و اسماعیل و اسحاق، خداوند یکتا را، و ما در برابر او تسلیم هستیم.» 133آنها امتی بودند که درگذشتند. اعمال آنان، مربوط به خودشان بود و اعمال شما نیز مربوط به خود شماست؛ و شما هیچ‌گاه مسئول اعمال آنها نخواهید بود. 134(اهل کتاب) گفتند: «یهودی یا مسیحی شوید، تا هدایت یابید!» بگو: «(این آیینهای تحریف شده، هرگز نمی‌تواند موجب هدایت گردد،) بلکه از آیین خالص ابراهیم پیروی کنید! و او هرگز از مشرکان نبود!» 135بگویید: «ما به خدا ایمان آورده‌ایم؛ و به آنچه بر ما نازل شده؛ و آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و پیامبران از فرزندان او نازل گردید، و (همچنین) آنچه به موسی و عیسی و پیامبران (دیگر) از طرف پروردگار داده شده است، و در میان هیچ یک از آنها جدایی قائل نمی‌شویم، و در برابر فرمان خدا تسلیم هستیم؛ (و تعصبات نژادی و اغراض شخصی، سبب نمی‌شود که بعضی را بپذیریم و بعضی را رها کنیم.)» 136اگر آنها نیز به مانند آنچه شما ایمان آورده‌اید ایمان بیاورند، هدایت یافته‌اند؛ و اگر سرپیچی کنند، از حق جدا شده‌اند و خداوند، شر آنها را از تو دفع می‌کند؛ و او شنونده و داناست. 137رنگ خدایی (بپذیرید! رنگ ایمان و توحید و اسلام؛) و چه رنگی از رنگ خدایی بهتر است؟! و ما تنها او را عبادت می‌کنیم. 138بگو: «آیا در باره خداوند با ما محاجه می‌کنید؟! در حالی که او، پروردگار ما و شماست؛ و اعمال ما از آن ما، و اعمال شما از آن شماست؛ و ما او را با اخلاص پرستش می‌کنیم، (و موحد خالصیم).» 139یا می‌گویید: «ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط، یهودی یا نصرانی بودند»؟! بگو: «شما بهتر می‌دانید یا خدا؟! (و با اینکه می‌دانید آنها یهودی یا نصرانی نبودند، چرا حقیقت را کتمان می‌کنید؟)» و چه کسی ستمکارتر است از آن کس که گواهی و شهادت الهی را که نزد اوست، کتمان می‌کند؟! و خدا از اعمال شما غافل نیست. 140(به هر حال) آنها امتی بودند که درگذشتند. آنچه کردند، برای خودشان است؛ و آنچه هم شما کرده‌اید، برای خودتان است؛ و شما مسئول اعمال آنها نیستید. 141 به زودی سبک‌مغزان از مردم می‌گویند: «چه چیز آنها [= مسلمانان‌] را، از قبله‌ای که بر آن بودند، بازگردانید؟!» بگو: «مشرق و مغرب، از آن خداست؛ خدا هر کس را بخواهد، به راه راست هدایت می‌کند.» 142همان‌گونه (که قبله شما، یک قبله میانه است) شما را نیز، امت میانه‌ای قرار دادیم (در حد اعتدال، میان افراط و تفریط؛) تا بر مردم گواه باشید؛ و پیامبر هم بر شما گواه است. و ما، آن قبله‌ای را که قبلا بر آن بودی، تنها برای این قرار دادیم که افرادی که از پیامبر پیروی می‌کنند، از آنها که به جاهلیت بازمی‌گردند، مشخص شوند. و مسلماً این حکم، جز بر کسانی که خداوند آنها را هدایت کرده، دشوار بود. (این را نیز بدانید که نمازهای شما در برابر قبله سابق، صحیح بوده است؛) و خدا هرگز ایمان [= نماز] شما را ضایع نمی‌گرداند؛ زیرا خداوند، نسبت به مردم، رحیم و مهربان است. 143نگاه‌های انتظارآمیز تو را به سوی آسمان (برای تعیین قبله نهایی) می‌بینیم! اکنون تو را به سوی قبله‌ای که از آن خشنود باشی، باز می‌گردانیم. پس روی خود را به سوی مسجد الحرام کن! و هر جا باشید، روی خود را به سوی آن بگردانید! و کسانی که کتاب آسمانی به آنها داده شده، بخوبی می‌دانند این فرمانِ حقی است که از ناحیه پروردگارشان صادر شده؛ (و در کتابهای خود خوانده‌اند که پیغمبر اسلام، به سوی دو قبله، نماز می‌خواند). و خداوند از اعمال آنها (در مخفی داشتن این آیات) غافل نیست! 144سوگند که اگر برای (این گروه از) اهل کتاب، هرگونه آیه (و نشانه و دلیلی) بیاوری، از قبله تو پیروی نخواهند کرد؛ و تو نیز، هیچ‌گاه از قبله آنان، پیروی نخواهی نمود. (آنها نباید تصور کنند که بار دیگر، تغییر قبله امکان‌پذیر است!) و حتی هیچ‌یک از آنها، پیروی از قبله دیگری نخواهد کرد! و اگر تو، پس از این آگاهی، متابعت هوسهای آنها کنی، مسلماً از ستمگران خواهی بود! 145کسانی که کتاب آسمانی به آنان داده‌ایم، او [= پیامبر] را همچون فرزندان خود می‌شناسند؛ (ولی) جمعی از آنان، حق را آگاهانه کتمان می‌کنند! 146این (فرمان تغییر قبله) حکمِ حقی از طرف پروردگار توست، بنابراین، هرگز از تردیدکنندگان در آن مباش! 147هر طایفه‌ای قبله‌ای دارد که خداوند آن را تعیین کرده است؛ (بنابراین، زیاد در باره قبله گفتگو نکنید! و به جای آن،) در نیکی‌ها و اعمال خیر، بر یکدیگر سبقت جویید! هر جا باشید، خداوند همه شما را (برای پاداش و کیفر در برابر اعمال نیک و بد، در روز رستاخیز،) حاضر می‌کند؛ زیرا او، بر هر کاری تواناست. 148از هر جا (و از هر شهر و نقطه‌ای) خارج شدی، (به هنگام نماز،) روی خود را به جانب «مسجد الحرام» کن! این دستور حقی از طرف پروردگار توست! و خداوند، از آنچه انجام می‌دهید، غافل نیست! 149و از هر جا خارج شدی، روی خود را به جانب مسجد الحرام کن! و هر جا بودید، روی خود را به سوی آن کنید! تا مردم، جز ظالمان (که دست از لجاجت برنمی‌دارند،) دلیلی بر ضدّ شما نداشته باشند؛ (زیرا از نشانه‌های پیامبر، که در کتب آسمانی پیشین آمده، این است که او، به سوی دو قبله، نماز می‌خواند.) از آنها نترسید! و (تنها) از من بترسید! (این تغییر قبله، به خاطر آن بود که) نعمت خود را بر شما تمام کنم، شاید هدایت شوید! 150همان‌گونه (که با تغییر قبله، نعمت خود را بر شما کامل کردیم،) رسولی از خودتان در میان شما فرستادیم؛ تا آیات ما را بر شما بخواند؛ و شما را پاک کند؛ و به شما، کتاب و حکمت بیاموزد؛ و آنچه را نمی‌دانستید، به شما یاد دهد. 151پس به یاد من باشید، تا به یاد شما باشم! و شکر مرا گویید و (در برابر نعمتهایم) کفران نکنید! 152ای افرادی که ایمان آورده‌اید! از صبر (و استقامت) و نماز، کمک بگیرید! (زیرا) خداوند با صابران است. 153و به آنها که در راه خدا کشته می‌شوند، مرده نگویید! بلکه آنان زنده‌اند، ولی شما نمی‌فهمید! 154قطعاً همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، و کاهش در مالها و جانها و میوه‌ها، آزمایش می‌کنیم؛ و بشارت ده به استقامت‌کنندگان! 155آنها که هر گاه مصیبتی به ایشان می‌رسد، می‌گویند: «ما از آنِ خدائیم؛ و به سوی او بازمی‌گردیم!» 156اینها، همانها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده؛ و آنها هستند هدایت‌یافتگان! 157«صفا» و «مروه» از شعائر (و نشانه‌های) خداست! بنابراین، کسانی که حجِ خانه خدا و یا عمره انجام می‌دهند، مانعی نیست که بر آن دو طواف کنند؛ (و سعیِ صفا و مروه انجام دهند. و هرگز اعمال بی‌رویّه مشرکان، که بتهایی بر این دو کوه نصب کرده بودند، از موقعیّت این دو مکان مقدّس نمی‌کاهد!) و کسی که فرمان خدا را در انجام کارهای نیک اطاعت کند، خداوند (در برابر عمل او) شکرگزار، و (از افعال وی) آگاه است. 158کسانی که دلایل روشن، و وسیله هدایتی را که نازل کرده‌ایم، بعد از آنکه در کتاب برای مردم بیان نمودیم، کتمان کنند، خدا آنها را لعنت می‌کند؛ و همه لعن‌کنندگان نیز، آنها را لعن می‌کنند؛ 159مگر آنها که توبه و بازگشت کردند، و (اعمال بد خود را، با اعمال نیک،) اصلاح نمودند، (و آنچه را کتمان کرده بودند؛ آشکار ساختند؛) من توبه آنها را می‌پذیرم؛ که من توّاب و رحیمم. 160کسانی که کافر شدند، و در حالِ کفر از دنیا رفتند، لعنت خداوند و فرشتگان و همه مردم بر آنها خواهد بود! 161همیشه در آن (لعن و دوری از رحمت پروردگار) باقی می‌مانند؛ نه در عذاب آنان تخفیف داده می‌شود، و نه مهلتی خواهند داشت! 162و خدای شما، خداوند یگانه‌ای است، که غیر از او معبودی نیست! اوست بخشنده و مهربان (و دارای رحمت عام و خاصّ)! 163در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و شد شب و روز، و کشتیهایی که در دریا به سود مردم در حرکتند، و آبی که خداوند از آسمان نازل کرده، و با آن، زمین را پس از مرگ، زنده نموده، و انواع جنبندگان را در آن گسترده، و (همچنین) در تغییر مسیر بادها و ابرهایی که میان زمین و آسمان مسخرند، نشانه‌هایی است (از ذات پاک خدا و یگانگی او) برای مردمی که عقل دارند و می‌اندیشند! 164بعضی از مردم، معبودهایی غیر از خداوند برای خود انتخاب می‌کنند؛ و آنها را همچون خدا دوست می‌دارند. امّا آنها که ایمان دارند، عشقشان به خدا، (از مشرکان نسبت به معبودهاشان،) شدیدتر است. و آنها که ستم کردند، (و معبودی غیر خدا برگزیدند،) هنگامی که عذاب (الهی) را مشاهده کنند، خواهند دانست که تمامِ قدرت، از آنِ خداست؛ و خدا دارای مجازات شدید است؛ (نه معبودهای خیالی که از آنها می‌هراسند.) 165در آن هنگام، رهبران (گمراه و گمراه‌کننده) از پیروانِ خود، بیزاری می‌جویند؛ و کیفر خدا را مشاهده می‌کنند؛ و دستشان از همه جا کوتاه می‌شود. 166و (در این هنگام) پیروان می‌گویند: «کاش بار دیگر به دنیا برمی‌گشتیم، تا از آنها [= پیشوایان گمراه‌] بیزاری جوییم، آن چنان که آنان (امروز) از ما بیزاری جستند! (آری،) خداوند این چنین اعمال آنها را به صورت حسرت‌زایی به آنان نشان می‌دهد؛ و هرگز از آتش (دوزخ) خارج نخواهند شد! 167ای مردم! از آنچه در زمین است، حلال و پاکیزه بخورید! و از گامهای شیطان، پیروی نکنید! چه اینکه او، دشمن آشکار شماست! 168او شما را فقط به بدیها و کار زشت فرمان می‌دهد؛ (و نیز دستور می‌دهد) آنچه را که نمی‌دانید، به خدا نسبت دهید. 169و هنگامی که به آنها گفته شود: «از آنچه خدا نازل کرده است، پیروی کنید!» می‌گویند: «نه، ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم، پیروی می‌نماییم.» آیا اگر پدران آنها، چیزی نمی‌فهمیدند و هدایت نیافتند (باز از آنها پیروی خواهند کرد)؟! 170مَثَل (تو در دعوت) کافران، بسان کسی است که (گوسفندان و حیوانات را برای نجات از چنگال خطر،) صدا می‌زند؛ ولی آنها چیزی جز سر و صدا نمی‌شنوند؛ (و حقیقت و مفهوم گفتار او را درک نمی‌کنند. این کافران، در واقع) کر و لال و نابینا هستند؛ از این رو چیزی نمی‌فهمند! 171ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از نعمتهای پاکیزه‌ای که به شما روزی داده‌ایم، بخورید و شکر خدا را بجا آورید؛ اگر او را پرستش می‌کنید! 172خداوند، تنها (گوشت) مردار، خون، گوشت خوک و آنچه را نام غیرِ خدا به هنگام ذبح بر آن گفته شود، حرام کرده است. (ولی) آن کس که مجبور شود، در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد، گناهی بر او نیست؛ (و می‌تواند برای حفظ جان خود، در موقع ضرورت، از آن بخورد؛) خداوند بخشنده و مهربان است. 173کسانی که کتمان می‌کنند آنچه را خدا از کتاب نازل کرده، و آن را به بهای کمی می‌فروشند، آنها جز آتش چیزی نمی‌خورند؛ (و هدایا و اموالی که از این رهگذر به دست می‌آورند، در حقیقت آتش سوزانی است.) و خداوند، روز قیامت، با آنها سخن نمی‌گوید؛ و آنان را پاکیزه نمی‌کند؛ و برای آنها عذاب دردناکی است. 174اینان، همانهایی هستند که گمراهی را با هدایت، و عذاب را با آمرزش، مبادله کرده‌اند؛ راستی چقدر در برابر عذاب خداوند، شکیبا هستند!! 175اینها، به خاطر آن است که خداوند، کتاب (آسمانی) را به حق، (و توأم با نشانه‌ها و دلایل روشن،) نازل کرده؛ و آنها که در آن اختلاف می‌کنند، (و با کتمان و تحریف، اختلاف به وجود می‌آورند،) در شکاف و (پراکندگی) عمیقی قرار دارند. 176 نیکی، (تنها) این نیست که (به هنگام نماز،) رویِ خود را به سوی مشرق و (یا) مغرب کنید؛ (و تمام گفتگوی شما، در باره قبله و تغییر آن باشد؛ و همه وقت خود را مصروف آن سازید؛) بلکه نیکی (و نیکوکار) کسی است که به خدا، و روز رستاخیز، و فرشتگان، و کتاب (آسمانی)، و پیامبران، ایمان آورده؛ و مال (خود) را، با همه علاقه‌ای که به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان، انفاق می‌کند؛ نماز را برپا می‌دارد و زکات را می‌پردازد؛ و (همچنین) کسانی که به عهد خود -به هنگامی که عهد بستند-وفا می‌کنند؛ و در برابر محرومیتها و بیماریها و در میدان جنگ، استقامت به خرج می‌دهند؛ اینها کسانی هستند که راست می‌گویند؛ و (گفتارشان با اعتقادشان هماهنگ است؛) و اینها هستند پرهیزکاران! 177ای افرادی که ایمان آورده‌اید! حکم قصاص در مورد کشتگان، بر شما نوشته شده است: آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده، و زن در برابر زن، پس اگر کسی از سوی برادر (دینی) خود، چیزی به او بخشیده شود، (و حکم قصاص او، تبدیل به خونبها گردد،) باید از راه پسندیده پیروی کند. (و صاحب خون، حال پرداخت کننده دیه را در نظر بگیرد.) و او [= قاتل‌] نیز، به نیکی دیه را (به ولی مقتول) بپردازد؛ (و در آن، مسامحه نکند.) این، تخفیف و رحمتی است از ناحیه پروردگار شما! و کسی که بعد از آن، تجاوز کند، عذاب دردناکی خواهد داشت. 178و برای شما در قصاص، حیات و زندگی است، ای صاحبان خِرد! شاید شما تقوا پیشه کنید. 179بر شما نوشته شده: «هنگامی که یکی از شما را مرگ فرا رسد، اگر چیز خوبی [= مالی‌] از خود به جای گذارده، برای پدر و مادر و نزدیکان، بطور شایسته وصیت کند! این حقّی است بر پرهیزکاران!» 180پس کسانی که بعد از شنیدنش آن را تغییر دهند، گناه آن، تنها بر کسانی است که آن (وصیّت) را تغییر می‌دهند؛ خداوند، شنوا و داناست. 181و کسی که از انحرافِ وصیت کننده (و تمایل یک‌جانبه او به بعض ورثه)، یا از گناه او (که مبادا وصیّت به کار خلافی کند) بترسد، و میان آنها را اصلاح دهد، گناهی بر او نیست؛ (و مشمولِ حکم تبدیلِ وصیّت نمی‌باشد.) خداوند، آمرزنده و مهربان است. 182ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید. 183چند روز معدودی را (باید روزه بدارید!) و هر کس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد) و بر کسانی که روزه برای آنها طاقت‌فرساست؛ (همچون بیماران مزمن، و پیرمردان و پیرزنان،) لازم است کفّاره بدهند: مسکینی را اطعام کنند؛ و کسی که کارِ خیری انجام دهد، برای او بهتر است؛ و روزه داشتن برای شما بهتر است اگر بدانید! 184(روزه، در چند روز معدودِ) ماهِ رمضان است؛ ماهی که قرآن، برای راهنمایی مردم، و نشانه‌های هدایت، و فرق میان حق و باطل، در آن نازل شده است. پس آن کس از شما که در ماه رمضان در حضر باشد، روزه بدارد! و آن کس که بیمار یا در سفر است، روزهای دیگری را به جای آن، روزه بگیرد! خداوند، راحتی شما را می‌خواهد، نه زحمت شما را! هدف این است که این روزها را تکمیل کنید؛ و خدا را بر اینکه شما را هدایت کرده، بزرگ بشمرید؛ باشد که شکرگزاری کنید! 185و هنگامی که بندگان من، از تو در باره من سؤال کنند، (بگو:) من نزدیکم! دعای دعا کننده را، به هنگامی که مرا می‌خواند، پاسخ می‌گویم! پس باید دعوت مرا بپذیرند، و به من ایمان بیاورند، تا راه یابند (و به مقصد برسند)! 186آمیزش جنسی با همسرانتان، در شبِ روزهایی که روزه می‌گیرید، حلال است. آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها (هر دو زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید). خداوند می‌دانست که شما به خود خیانت می‌کردید؛ (و این کارِ ممنوع را انجام می‌دادید؛) پس توبه شما را پذیرفت و شما را بخشید. اکنون با آنها آمیزش کنید، و آنچه را خدا برای شما مقرر داشته، طلب نمایید! و بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید صبح، از رشته سیاه (شب) برای شما آشکار گردد! سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید! و در حالی که در مساجد به اعتکاف پرداخته‌اید، با زنان آمیزش نکنید! این، مرزهای الهی است؛ پس به آن نزدیک نشوید! خداوند، این چنین آیات خود را برای مردم، روشن می‌سازد، باشد که پرهیزکار گردند! 187و اموال یکدیگر را به باطل (و ناحق) در میان خود نخورید! و برای خوردن بخشی از اموال مردم به گناه، (قسمتی از) آن را (به عنوان رشوه) به قضات ندهید، در حالی که می‌دانید (این کار، گناه است)! 188در باره «هلالهای ماه» از تو سؤال می‌کنند؛ بگو: «آنها، بیان اوقات (و تقویم طبیعی) برای (نظامِ زندگیِ) مردم و (تعیینِ وقتِ) حج است». و (آن چنان که در جاهلیّت مرسوم بود که به هنگام حج، که جامه احرام می‌پوشیدند، از درِ خانه وارد نمی‌شدند، و از نقبِ پشتِ خانه وارد می‌شدند، نکنید!) کارِ نیک، آن نیست که از پشتِ خانه‌ها وارد شوید؛ بلکه نیکی این است که پرهیزگار باشید! و از درِ خانه‌ها وارد شوید و تقوا پیشه کنید، تا رستگار گردید! 189و در راه خدا، با کسانی که با شما می‌جنگند، نبرد کنید! و از حدّ تجاوز نکنید، که خدا تعدّی‌کنندگان را دوست نمی‌دارد! 190و آنها را [= بت پرستانی که از هیچ گونه جنایتی ابا ندارند] هر کجا یافتید، به قتل برسانید! و از آن جا که شما را بیرون ساختند [= مکه‌]، آنها را بیرون کنید! و فتنه (و بت پرستی) از کشتار هم بدتر است! و با آنها، در نزد مسجد الحرام (در منطقه حرم)، جنگ نکنید! مگر اینکه در آن جا با شما بجنگند. پس اگر (در آن جا) با شما پیکار کردند، آنها را به قتل برسانید! چنین است جزای کافران! 191و اگر خودداری کردند، خداوند آمرزنده و مهربان است. 192و با آنها پیکار کنید! تا فتنه (و بت پرستی، و سلب آزادی از مردم،) باقی نماند؛ و دین، مخصوص خدا گردد. پس اگر (از روش نادرست خود) دست برداشتند، (مزاحم آنها نشوید! زیرا) تعدّی جز بر ستمکاران روا نیست. 193ماهِ حرام، در برابر ماهِ حرام! (اگر دشمنان، احترام آن را شکستند، و در آن با شما جنگیدند، شما نیز حق دارید مقابله به مثل کنید.) و تمام حرامها، (قابلِ) قصاص است. و (به طور کلّی) هر کس به شما تجاوز کرد، همانند آن بر او تعدّی کنید! و از خدا بپرهیزید (و زیاده روی ننمایید)! و بدانید خدا با پرهیزکاران است! 194و در راهِ خدا، انفاق کنید! و (با ترک انفاق،) خود را به دست خود، به هلاکت نیفکنید! و نیکی کنید! که خداوند، نیکوکاران را دوست می‌دارد. 195و حج و عمره را برای خدا به اتمام برسانید! و اگر محصور شدید، (و مانعی مانند ترس از دشمن یا بیماری، اجازه نداد که پس از احرام‌بستن، وارد مکه شوید،) آنچه از قربانی فراهم شود (ذبح کنید، و از احرام خارج شوید)! و سرهای خود را نتراشید، تا قربانی به محلش برسد (و در قربانگاه ذبح شود)! و اگر کسی از شما بیمار بود، و یا ناراحتی در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد،) باید فدیه و کفّاره‌ای از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندی بدهد! و هنگامی که (از بیماری و دشمن) در امان بودید، هر کس با ختم عمره، حج را آغاز کند، آنچه از قربانی برای او میسّر است (ذبح کند)! و هر که نیافت، سه روز در ایام حج، و هفت روز هنگامی که باز می‌گردید، روزه بدارد! این، ده روز کامل است. (البته) این برای کسی است که خانواده او، نزد مسجد الحرام نباشد [= اهل مکّه و اطرافِ آن نباشد]. و از خدا بپرهیزید! و بدانید که او، سخت‌کیفر است! 196حج، در ماه‌های معینی است! و کسانی که (با بستن احرام، و شروع به مناسک حج،) حج را بر خود فرض کرده‌اند، (باید بدانند که) در حج، آمیزش جنسی با زنان، و گناه و جدال نیست! و آنچه از کارهای نیک انجام دهید، خدا آن را می‌داند. و زاد و توشه تهیه کنید، که بهترین زاد و توشه، پرهیزکاری است! و از من بپرهیزید ای خردمندان! 197گناهی بر شما نیست که از فضلِ پروردگارتان (و از منافع اقتصادی در ایّام حج) طلب کنید (که یکی از منافع حج، پی ریزیِ یک اقتصادِ صحیح است). و هنگامی که از «عرفات» کوچ کردید، خدا را نزد «مشعَر الحرام» یاد کنید! او را یاد کنید همان‌طور که شما را هدایت نمود و قطعاً شما پیش از این، از گمراهان بودید. 198سپس از همان‌جا که مردم کوچ می‌کنند، (به سوی سرزمین منی) کوچ کنید! و از خداوند، آمرزش بطلبید، که خدا آمرزنده مهربان است! 199و هنگامی که مناسکِ (حج) ِ خود را انجام دادید، خدا را یاد کنید، همانند یادآوری از پدرانتان (آن‌گونه که رسم آن زمان بود) بلکه از آن هم بیشتر! (در این مراسم، مردم دو گروهند:) بعضی از مردم می‌گویند: «خداوندا! به ما در دنیا، (*نیکی*) عطا کن!» ولی در آخرت، بهره‌ای ندارند. 200و بعضی می‌گویند: «پروردگارا! به ما در دنیا (*نیکی*) عطا کن! و در آخرت نیز (*نیکی*) مرحمت فرما! و ما را از عذابِ آتش نگاه دار!» 201آنها از کار (و دعای) خود، نصیب و بهره‌ای دارند؛ و خداوند، سریع الحساب است. 202 و خدا را در روزهای معیّنی یاد کنید! (روزهای 11 و 12 و 13 ماه ذی حجه). و هر کس شتاب کند، (و ذکر خدا را) در دو روز انجام دهد، گناهی بر او نیست، و هر که تأخیر کند، (و سه روز انجام دهد نیز) گناهی بر او نیست؛ برای کسی که تقوا پیشه کند. و از خدا بپرهیزید! و بدانید شما به سوی او محشور خواهید شد! 203و از مردم، کسانی هستند که گفتار آنان، در زندگی دنیا مایه اعجاب تو می‌شود؛ (در ظاهر، اظهار محبّت شدید می‌کنند) و خدا را بر آنچه در دل دارند گواه می‌گیرند. (این در حالی است که) آنان، سرسخت‌ترین دشمنانند. 204(نشانه آن، این است که) هنگامی که روی برمی‌گردانند (و از نزد تو خارج می‌شوند)، در راه فساد در زمین، کوشش می‌کنند، و زراعتها و چهارپایان را نابود می‌سازند؛ (با اینکه می‌دانند) خدا فساد را دوست نمی‌دارد. 205و هنگامی که به آنها گفته شود: «از خدا بترسید!» (لجاجت آنان بیشتر می‌شود)، و لجاجت و تعصب، آنها را به گناه می‌کشاند. آتش دوزخ برای آنان کافی است؛ و چه بد جایگاهی است! 206بعضی از مردم (با ایمان و فداکار، همچون علی (ع) در «لیلة المبیت» به هنگام خفتن در جایگاه پیغمبر ص)، جان خود را به خاطر خشنودی خدا می‌فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است. 207ای کسانی که ایمان آورده‌اید همگی در صلح و آشتی درآیید! و از گامهای شیطان، پیروی نکنید؛ که او دشمن آشکار شماست‌ 208و اگر بعد از این همه نشانه‌های روشن، که برای شما آمده است، لغزش کردید (و گمراه شدید)، بدانید (از چنگال عدالت خدا، فرار نتوانید کرد؛) که خداوند، توانا و حکیم است. 209آیا (پیروان فرمان شیطان، پس از این همه نشانه‌ها و برنامه‌های روشن) انتظار دارند که خداوند و فرشتگان، در سایه‌هائی از ابرها به سوی آنان بیایند (و دلایل تازه‌ای در اختیارشان بگذارند؟! با اینکه چنین چیزی محال است!) و همه چیز انجام شده، و همه کارها به سوی خدا بازمی‌گردد. 210از بنی اسرائیل بپرس: «چه اندازه نشانه‌های روشن به آنها دادیم؟» (ولی آنان، نعمتها و امکانات مادی و معنوی را که خداوند در اختیارشان گذاشته بود، در راه غلط به کار گرفتند.) و کسی که نعمت خدا را، پس از آن که به سراغش آمد، تبدیل کند (و در مسیر خلاف به کار گیرد، گرفتار عذاب شدید الهی خواهد شد) که خداوند شدید العقاب است. 211زندگی دنیا برای کافران زینت داده شده است، از این‌رو افراد باایمان را (که گاهی دستشان تهی است)، مسخره می‌کنند؛ در حالی که پرهیزگاران در قیامت، بالاتر از آنان هستند؛ (چراکه ارزشهای حقیقی در آنجا آشکار می‌گردد، و صورت عینی به خود می‌گیرد؛) و خداوند، هر کس را بخواهد بدون حساب روزی می‌دهد. 212مردم (در آغاز) یک دسته بودند؛ (و تضادی در میان آنها وجود نداشت. بتدریج جوامع و طبقات پدید آمد و اختلافات و تضادهایی در میان آنها پیدا شد، در این حال) خداوند، پیامبران را برانگیخت؛ تا مردم را بشارت و بیم دهند و کتاب آسمانی، که به سوی حق دعوت می‌کرد، با آنها نازل نمود؛ تا در میان مردم، در آنچه اختلاف داشتند، داوری کند. (افراد باایمان، در آن اختلاف نکردند؛) تنها (گروهی از) کسانی که کتاب را دریافت داشته بودند، و نشانه‌های روشن به آنها رسیده بود، به خاطر انحراف از حق و ستمگری، در آن اختلاف کردند. خداوند، آنهایی را که ایمان آورده بودند، به حقیقت آنچه مورد اختلاف بود، به فرمان خودش، رهبری نمود. (امّا افراد بی‌ایمان، همچنان در گمراهی و اختلاف، باقی ماندند.) و خدا، هر کس را بخواهد، به راه راست هدایت می‌کند. 213آیا گمان کردید داخل بهشت می‌شوید، بی‌آنکه حوادثی همچون حوادث گذشتگان به شما برسد؟! همانان که گرفتاریها و ناراحتیها به آنها رسید، و آن چنان ناراحت شدند که پیامبر و افرادی که ایمان آورده بودند گفتند: «پس یاری خدا کی خواهد آمد؟!» (در این هنگام، تقاضای یاری از او کردند، و به آنها گفته شد:) آگاه باشید، یاریِ خدا نزدیک است! 214از تو سؤال می‌کنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: «هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌کنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است. (لازم نیست تظاهر کنید، او می‌داند). 215جهاد در راه خدا، بر شما مقرّر شد؛ در حالی که برایتان ناخوشایند است. چه بسا چیزی را خوش نداشته باشید، حال آن که خیرِ شما در آن است. و یا چیزی را دوست داشته باشید، حال آنکه شرِّ شما در آن است. و خدا می‌داند، و شما نمی‌دانید. 216از تو، در باره جنگ کردن در ماه حرام، سؤال می‌کنند؛ بگو: «جنگ در آن، (گناهی) بزرگ است؛ ولی جلوگیری از راه خدا (و گرایش مردم به آیین حق) و کفر ورزیدن نسبت به او و هتک احترام مسجد الحرام، و اخراج ساکنان آن، نزد خداوند مهمتر از آن است؛ و ایجاد فتنه، (و محیط نامساعد، که مردم را به کفر، تشویق و از ایمان بازمی‌دارد) حتّی از قتل بالاتر است. و مشرکان، پیوسته با شما می‌جنگند، تا اگر بتوانند شما را از آیینتان برگردانند؛ ولی کسی که از آیینش برگردد، و در حال کفر بمیرد، تمام اعمال نیک (گذشته) او، در دنیا و آخرت، برباد می‌رود؛ و آنان اهل دوزخند؛ و همیشه در آن خواهند بود. 217کسانی که ایمان آورده و کسانی که هجرت کرده و در راه خدا جهاد نموده‌اند، آنها امید به رحمت پروردگار دارند و خداوند آمرزنده و مهربان است. 218در باره شراب و قمار از تو سؤال می‌کنند، بگو: «در آنها گناه و زیان بزرگی است؛ و منافعی (از نظر مادی) برای مردم در بردارد؛ (ولی) گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو می‌پرسند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از مازاد نیازمندی خود.» اینچنین خداوند آیات را برای شما روشن می‌سازد، شاید اندیشه کنید! 219(تا اندیشه کنید) درباره دنیا و آخرت! و از تو در باره یتیمان سؤال می‌کنند، بگو: «اصلاح کار آنان بهتر است. و اگر زندگی خود را با زندگی آنان بیامیزید، (مانعی ندارد؛) آنها برادر (دینی) شما هستند.» (و همچون یک برادر با آنها رفتار کنید!) خداوند، مفسدان را از مصلحان، بازمی‌شناسد. و اگر خدا بخواهد، شما را به زحمت می‌اندازد؛ (و دستور می‌دهد در عین سرپرستی یتیمان، زندگی و اموال آنها را بکلی از اموال خود، جدا سازید؛ ولی خداوند چنین نمی‌کند؛) زیرا او توانا و حکیم است. 220و با زنان مشرک و بت‌پرست، تا ایمان نیاورده‌اند، ازدواج نکنید! (اگر چه جز به ازدواج با کنیزان، دسترسی نداشته باشید؛ زیرا) کنیز باایمان، از زن آزاد بت‌پرست، بهتر است؛ هر چند (زیبایی، یا ثروت، یا موقعیت او) شما را به شگفتی آورد. و زنان خود را به ازدواج مردان بت‌پرست، تا ایمان نیاورده‌اند، در نیاورید! (اگر چه ناچار شوید آنها را به همسری غلامان باایمان درآورید؛ زیرا) یک غلام باایمان، از یک مرد آزاد بت‌پرست، بهتر است؛ هر چند (مال و موقعیت و زیبایی او،) شما را به شگفتی آورد. آنها دعوت به سوی آتش می‌کنند؛ و خدا دعوت به بهشت و آمرزش به فرمان خود می‌نماید، و آیات خویش را برای مردم روشن می‌سازد؛ شاید متذکر شوند! 221و از تو، در باره خون حیض سؤال می‌کنند، بگو: «چیز زیانبار و آلوده‌ای است؛ از این‌رو در حالت قاعدگی، از آنان کناره‌گیری کنید! و با آنها نزدیکی ننماید، تا پاک شوند! و هنگامی که پاک شدند، از طریقی که خدا به شما فرمان داده، با آنها آمیزش کنید! خداوند، توبه‌کنندگان را دوست دارد، و پاکان را (نیز) دوست دارد. 222زنان شما، محل بذرافشانی شما هستند؛ پس هر زمان که بخواهید، می‌توانید با آنها آمیزش کنید. و (سعی نمائید از این فرصت بهره گرفته، با پرورش فرزندان صالح) اثر نیکی برای خود، از پیش بفرستید! و از خدا بپرهیزید و بدانید او را ملاقات خواهید کرد و به مؤمنان، بشارت ده! 223خدا را در معرض سوگندهای خود قرار ندهید! و برای اینکه نیکی کنید، و تقوا پیشه سازید، و در میان مردم اصلاح کنید (سوگند یاد ننمایید)! و خداوند شنوا و داناست. 224خداوند شما را به خاطر سوگندهایی که بدون توجه یاد می‌کنید، مؤاخذه نخواهد کرد، اما به آنچه دلهای شما کسب کرده، (و سوگندهایی که از روی اراده و اختیار، یاد می‌کنید،) مؤاخذه می‌کند. و خداوند، آمرزنده و بردبار است. 225کسانی که زنان خود را «ایلاء» می‌نمایند [= سوگند یاد می‌کنند که با آنها، آمیزش‌جنسی ننمایند،] حق دارند چهار ماه انتظار بکشند. (و در ضمن این چهار ماه، وضع خود را با همسر خویش، از نظر ادامه زندگی یا طلاق، روشن سازند.) اگر (در این فرصت،) بازگشت کنند، (چیزی بر آنها نیست؛ زیرا) خداوند، آمرزنده و مهربان است. 226و اگر تصمیم به جدایی گرفتند، (آن هم با شرایطش مانعی ندارد؛) خداوند شنوا و داناست. 227زنان مطلقه، باید به مدت سه مرتبه عادت ماهانه دیدن (و پاک شدن) انتظار بکشند! [= عده نگه دارند] و اگر به خدا و روز رستاخیز، ایمان دارند، برای آنها حلال نیست که آنچه را خدا در رحمهایشان آفریده، کتمان کنند. و همسرانشان، برای بازگرداندن آنها (و از سرگرفتن زندگی زناشویی) در این مدت، (از دیگران) سزاوارترند؛ در صورتی که (براستی) خواهان اصلاح باشند. و برای آنان، همانند وظایفی که بر دوش آنهاست، حقوق شایسته‌ای قرار داده شده؛ و مردان بر آنان برتری دارند؛ و خداوند توانا و حکیم است. 228طلاق، (طلاقی که رجوع و بازگشت دارد،) دو مرتبه است؛ (و در هر مرتبه،) باید به طور شایسته همسر خود را نگاهداری کند (و آشتی نماید)، یا با نیکی او را رها سازد (و از او جدا شود). و برای شما حلال نیست که چیزی از آنچه به آنها داده‌اید، پس بگیرید؛ مگر اینکه دو همسر، بترسند که حدود الهی را برپا ندارند. اگر بترسید که حدود الهی را رعایت نکنند، مانعی برای آنها نیست که زن، فدیه و عوضی بپردازد (و طلاق بگیرد). اینها حدود و مرزهای الهی است؛ از آن، تجاوز نکنید! و هر کس از آن تجاوز کند، ستمگر است. 229اگر (بعد از دو طلاق و رجوع، بار دیگر) او را طلاق داد، از آن به بعد، زن بر او حلال نخواهد بود؛ مگر اینکه همسر دیگری انتخاب کند (و با او، آمیزش‌جنسی نماید. در این صورت،) اگر (همسر دوم) او را طلاق گفت، گناهی ندارد که بازگشت کنند؛ (و با همسر اول، دوباره ازدواج نماید؛) در صورتی که امید داشته باشند که حدود الهی را محترم میشمرند. اینها حدود الهی است که (خدا) آن را برای گروهی که آگاهند، بیان می‌نماید. 230و هنگامی که زنان را طلاق دادید، و به آخرین روزهای «عدّه» رسیدند، یا به طرز صحیحی آنها را نگاه دارید (و آشتی کنید)، و یا به طرز پسندیده‌ای آنها را رها سازید! و هیچ‌گاه به خاطر زیان رساندن و تعدّی کردن، آنها را نگاه ندارید! و کسی که چنین کند، به خویشتن ستم کرده است. (و با این اعمال، و سوء استفاده از قوانین الهی،) آیات خدا را به استهزا نگیرید! و به یاد بیاورید نعمت خدا را بر خود، و کتاب آسمانی و علم و دانشی که بر شما نازل کرده، و شما را با آن، پند می‌دهد! و از خدا بپرهیزید! و بدانید خداوند از هر چیزی آگاه است (و از نیات کسانی که از قوانین او، سوء استفاده می‌کنند، با خبر است)! 231و هنگامی که زنان را طلاق دادید و عدّه خود را به پایان رساندند، مانع آنها نشوید که با همسران (سابق) خویش، ازدواج کنند! اگر در میان آنان، به طرز پسندیده‌ای تراضی برقرار گردد. این دستوری است که تنها افرادی از شما، که ایمان به خدا و روز قیامت دارند، از آن، پند می‌گیرند (و به آن، عمل می‌کنند). این (دستور)، برای رشد (خانواده‌های) شما مؤثرتر، و برای شستن آلودگیها مفیدتر است؛ و خدا می‌داند و شما نمی‌دانید. 232 مادران، فرزندان خود را دو سال تمام، شیر می‌دهند. (این) برای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را تکمیل کند. و بر آن کس که فرزند برای او متولّد شده [= پدر]، لازم است خوراک و پوشاک مادر را به طور شایسته (در مدت شیر دادن بپردازد؛ حتی اگر طلاق گرفته باشد.) هیچ کس موظّف به بیش از مقدار توانایی خود نیست! نه مادر (به خاطر اختلاف با پدر) حق ضرر زدن به کودک را دارد، و نه پدر. و بر وارث او نیز لازم است این کار را انجام دهد [= هزینه مادر را در دوران شیرخوارگی تأمین نماید]. و اگر آن دو، با رضایت یکدیگر و مشورت، بخواهند کودک را (زودتر) از شیر بازگیرند، گناهی بر آنها نیست. و اگر (با عدم توانایی، یا عدم موافقت مادر) خواستید دایه‌ای برای فرزندان خود بگیرید، گناهی بر شما نیست؛ به شرط اینکه حق گذشته مادر را به طور شایسته بپردازید. و از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید! و بدانید خدا، به آنچه انجام می‌دهید، بیناست! 233و کسانی که از شما می‌میرند و همسرانی باقی می‌گذارند، باید چهار ماه و ده روز، انتظار بکشند (و عدّه نگه دارند)! و هنگامی که به آخر مدتشان رسیدند، گناهی بر شما نیست که هر چه می‌خواهند، در باره خودشان به طور شایسته انجام دهند (و با مرد دلخواه خود، ازدواج کنند). و خدا به آنچه عمل می‌کنید، آگاه است. 234و گناهی بر شما نیست که به طور کنایه، (از زنانی که همسرانشان مرده‌اند) خواستگاری کنید، و یا در دل تصمیم بر این کار بگیرید (بدون اینکه آن را اظهار کنید). خداوند می‌دانست شما به یاد آنها خواهید افتاد؛ (و با خواسته طبیعی شما به شکل معقول، مخالف نیست؛) ولی پنهانی با آنها قرار زناشویی نگذارید، مگر اینکه به طرز پسندیده‌ای (به طور کنایه) اظهار کنید! (ولی در هر حال،) اقدام به ازدواج ننمایید، تا عدّه آنها سرآید! و بدانید خداوند آنچه را در دل دارید، می‌داند! از مخالفت او بپرهیزید! و بدانید خداوند، آمرزنده و بردبار است (و در مجازات بندگان، عجله نمی‌کند)! 235اگر زنان را قبل از آمیزش‌جنسی یا تعیین مهر، (به عللی) طلاق دهید، گناهی بر شما نیست. (و در این موقع،) آنها را (با هدیه‌ای مناسب،) بهره‌مند سازید! آن کس که توانایی دارد، به اندازه تواناییش، و آن کس که تنگدست است، به اندازه خودش، هدیه‌ای شایسته (که مناسب حال دهنده و گیرنده باشد) بدهد! و این بر نیکوکاران، الزامی است. 236و اگر آنان را، پیش از آن که با آنها تماس بگیرید و (آمیزش‌جنسی کنید) طلاق دهید، در حالی که مهری برای آنها تعیین کرده‌اید، (لازم است) نصف آنچه را تعیین کرده‌اید (به آنها بدهید) مگر اینکه آنها (حق خود را) ببخشند؛ یا (در صورتی که صغیر و سفیه باشند، ولیّ آنها، یعنی) آن کس که گره ازدواج به دست اوست، آن را ببخشد. و گذشت کردن شما (و بخشیدن تمام مهر به آنها) به پرهیزکاری نزدیکتر است، و گذشت و نیکوکاری را در میان خود فراموش نکنید، که خداوند به آنچه انجام می‌دهید، بیناست! 237در انجام همه نمازها، (به خصوص) نماز وسطی [= نماز ظهر] کوشا باشید! و از روی خضوع و اطاعت، برای خدا بپاخیزید! 238و اگر (به خاطر جنگ، یا خطر دیگری) بترسید، (نماز را) در حال پیاده یا سواره انجام دهید! اما هنگامی که امنیت خود را بازیافتید، خدا را یاد کنید! [= نماز را به صورت معمولی بخوانید!] همان‌گونه که خداوند، چیزهایی را که نمی‌دانستید، به شما تعلیم داد. 239و کسانی که از شما در آستانه مرگ قرارمی‌گیرند و همسرانی از خود به‌جا می‌گذارند، باید برای همسران خود وصیت کنند که تا یک سال، آنها را (با پرداختن هزینه زندگی) بهره‌مند سازند؛ به شرط اینکه آنها (از خانه شوهر) بیرون نروند (و اقدام به ازدواج مجدد نکنند). و اگر بیرون روند، (حقی در هزینه ندارند؛ ولی) گناهی بر شما نیست نسبت به آنچه در باره خود، به طور شایسته انجام می‌دهند. و خداوند، توانا و حکیم است. 240و برای زنان مطلقه، هدیه مناسبی لازم است (که از طرف شوهر، پرداخت گردد). این، حقی است بر مردان پرهیزکار. 241این چنین، خداوند آیات خود را برای شما شرح می‌دهد؛ شاید اندیشه کنید! 242آیا ندیدی جمعیتی را که از ترس مرگ، از خانه‌های خود فرار کردند؟ و آنان، هزارها نفر بودند (که به بهانه بیماری طاعون، از شرکت در میدان جهاد خودداری نمودند). خداوند به آنها گفت: بمیرید! (و به همان بیماری، که آن را بهانه قرار داده بودند، مردند.) سپس خدا آنها را زنده کرد؛ (و ماجرای زندگی آنها را درس عبرتی برای آیندگان قرار داد.) خداوند نسبت به بندگان خود احسان می‌کند؛ ولی بیشتر مردم، شکر (او را) بجا نمی‌آورند. 243و در راه خدا، پیکار کنید! و بدانید خداوند، شنوا و داناست. 244کیست که به خدا «قرض الحسنه‌ای» دهد، (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند،) تا آن را برای او، چندین برابر کند؟ و خداوند است (که روزی بندگان را) محدود یا گسترده می‌سازد؛ (و انفاق، هرگز باعث کمبود روزی آنها نمی‌شود). و به سوی او باز می‌گردید (و پاداش خود را خواهید گرفت). 245آیا مشاهده نکردی جمعی از بنی اسرائیل را بعد از موسی، که به پیامبر خود گفتند: «زمامدار (و فرماندهی) برای ما انتخاب کن! تا (زیر فرمان او) در راه خدا پیکار کنیم. پیامبر آنها گفت: «شاید اگر دستور پیکار به شما داده شود، (سرپیچی کنید، و) در راه خدا، جهاد و پیکار نکنید!» گفتند: «چگونه ممکن است در راه خدا پیکار نکنیم، در حالی که از خانه‌ها و فرزندانمان رانده شده‌ایم، (و شهرهای ما به وسیله دشمن اشغال، و فرزندان ما اسیر شده‌اند)؟!» اما هنگامی که دستور پیکار به آنها داده شد، جز عدّه کمی از آنان، همه سرپیچی کردند. و خداوند از ستمکاران، آگاه است. 246و پیامبرشان به آنها گفت: «خداوند (*طالوت*) را برای زمامداری شما مبعوث (و انتخاب) کرده است.» گفتند: «چگونه او بر ما حکومت کند، با اینکه ما از او شایسته‌تریم، و او ثروت زیادی ندارد؟!» گفت: «خدا او را بر شما برگزیده، و او را در علم و (قدرت) جسم، وسعت بخشیده است. خداوند، ملکش را به هر کس بخواهد، می‌بخشد؛ و احسان خداوند، وسیع است؛ و (از لیاقت افراد برای منصب‌ها) آگاه است.» 247و پیامبرشان به آنها گفت: «نشانه حکومت او، این است که (*صندوق عهد*) به سوی شما خواهد آمد. (همان صندوقی که) در آن، آرامشی از پروردگار شما، و یادگارهای خاندان موسی و هارون قرار دارد؛ در حالی که فرشتگان، آن را حمل می‌کنند. در این موضوع، نشانه‌ای (روشن) برای شماست؛ اگر ایمان داشته باشید.» 248و هنگامی که طالوت (به فرماندهی لشکر بنی اسرائیل منصوب شد، و) سپاهیان را با خود بیرون برد، به آنها گفت: «خداوند، شما را به وسیله یک نهر آب، آزمایش می‌کند؛ آنها (که به هنگام تشنگی،) از آن بنوشند، از من نیستند؛ و آنها که جز یک پیمانه با دست خود، بیشتر از آن نخورند، از من هستند» جز عده کمی، همگی از آن آب نوشیدند. سپس هنگامی که او، و افرادی که با او ایمان آورده بودند، (و از بوته آزمایش، سالم به‌در آمدند،) از آن نهر گذشتند، (از کمی نفرات خود، ناراحت شدند؛ و عده‌ای) گفتند: «امروز، ما توانایی مقابله با (*جالوت*) و سپاهیان او را نداریم.» اما آنها که می‌دانستند خدا را ملاقات خواهند کرد (و به روز رستاخیز، ایمان داشتند) گفتند: «چه بسیار گروه‌های کوچکی که به فرمان خدا، بر گروه‌های عظیمی پیروز شدند!» و خداوند، با صابران و استقامت‌کنندگان) است. 249و هنگامی که در برابر (*جالوت*) و سپاهیان او قرارگرفتند گفتند: «پروردگارا! پیمانه شکیبایی و استقامت را بر ما بریز! و قدمهای ما را ثابت بدار! و ما را بر جمعیّت کافران، پیروز بگردان! 250سپس به فرمان خدا، آنها سپاه دشمن را به هزیمت واداشتند. و «داوود» (نوجوان نیرومند و شجاعی که در لشکر «طالوت» بود)، «جالوت» را کشت؛ و خداوند، حکومت و دانش را به او بخشید؛ و از آنچه می‌خواست به او تعلیم داد. و اگر خداوند، بعضی از مردم را به وسیله بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، زمین را فساد فرامی‌گرفت، ولی خداوند نسبت به جهانیان، لطف و احسان دارد. 251اینها، آیات خداست که به حق، بر تو می‌خوانیم؛ و تو از رسولان (ما) هستی. 252 بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم؛ برخی از آنها، خدا با او سخن می‌گفت؛ و بعضی را درجاتی برتر داد؛ و به عیسی بن مریم، نشانه‌های روشن دادیم؛ و او را با «روح القدس» تأیید نمودیم؛ (ولی فضیلت و مقام آن پیامبران، مانع اختلاف امتها نشد.) و اگر خدا می‌خواست، کسانی که بعد از آنها بودند، پس از آن همه نشانه‌های روشن که برای آنها آمد، جنگ و ستیز نمی‌کردند؛ (اما خدا مردم را مجبور نساخته؛ و آنها را در پیمودن راه سعادت، آزاد گذارده است؛) ولی این امتها بودند که با هم اختلاف کردند؛ بعضی ایمان آوردند و بعضی کافر شدند؛ (و جنگ و خونریزی بروز کرد. و باز) اگر خدا می‌خواست، با هم پیکار نمی‌کردند؛ ولی خداوند، آنچه را می‌خواهد، (از روی حکمت) انجام می‌دهد (و هیچ‌کس را به قبول چیزی مجبور نمی‌کند). 253ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از آنچه به شما روزی داده‌ایم، انفاق کنید! پیش از آنکه روزی فرا رسد که در آن، نه خرید و فروش است (تا بتوانید سعادت و نجات از کیفر را برای خود خریداری کنید)، و نه دوستی (و رفاقتهای مادی سودی دارد)، و نه شفاعت؛ (زیرا شما شایسته شفاعت نخواهید بود.) و کافران، خود ستمگرند؛ (هم به خودشان ستم می‌کنند، هم به دیگران). 254هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانه زنده، که قائم به ذات خویش است، و موجودات دیگر، قائم به او هستند؛ هیچگاه خواب سبک و سنگینی او را فرانمی‌گیرد؛ (و لحظه‌ای از تدبیر جهان هستی، غافل نمی‌ماند؛) آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آن اوست؛ کیست که در نزد او، جز به فرمان او شفاعت کند؟! (بنابراین، شفاعت شفاعت‌کنندگان، برای آنها که شایسته شفاعتند، از مالکیت مطلقه او نمی‌کاهد.) آنچه را در پیش روی آنها [= بندگان‌] و پشت سرشان است می‌داند؛ (و گذشته و آینده، در پیشگاه علم او، یکسان است.) و کسی از علم او آگاه نمی‌گردد؛ جز به مقداری که او بخواهد. (اوست که به همه چیز آگاه است؛ و علم و دانش محدود دیگران، پرتوی از علم بی‌پایان و نامحدود اوست.) تخت (حکومت) او، آسمانها و زمین را دربرگرفته؛ و نگاهداری آن دو [= آسمان و زمین]، او را خسته نمیکند. بلندی مقام و عظمت، مخصوص اوست. 255در قبول دین، اکراهی نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافی، روشن شده است. بنابر این، کسی که به طاغوت [= بت و شیطان، و هر موجود طغیانگر] کافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محکمی چنگ زده است، که گسستن برای آن نیست. و خداوند، شنوا و داناست. 256خداوند، ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده‌اند؛ آنها را از ظلمتها، به سوی نور بیرون می‌برد. (اما) کسانی که کافر شدند، اولیای آنها طاغوتها هستند؛ که آنها را از نور، به سوی ظلمتها بیرون می‌برند؛ آنها اهل آتشند و همیشه در آن خواهند ماند. 257آیا ندیدی (و آگاهی نداری از) کسی [= نمرود] که با ابراهیم در باره پروردگارش محاجه و گفتگو کرد؟ زیرا خداوند به او حکومت داده بود؛ (و بر اثر کمی ظرفیت، از باده غرور سرمست شده بود؛) هنگامی که ابراهیم گفت: «خدای من آن کسی است که زنده می‌کند و می‌میراند.» او گفت: «من نیز زنده می‌کنم و می‌میرانم!» (و برای اثبات این کار و مشتبه‌ساختن بر مردم دستور داد دو زندانی را حاضر کردند، فرمان آزادی یکی و قتل دیگری را داد) ابراهیم گفت: «خداوند، خورشید را از افق مشرق می‌آورد؛ (اگر راست می‌گویی که حاکم بر جهان هستی تویی،) خورشید را از مغرب بیاور!» (در اینجا) آن مرد کافر، مبهوت و وامانده شد. و خداوند، قوم ستمگر را هدایت نمی‌کند. 258یا همانند کسی که از کنار یک آبادی (ویران شده) عبور کرد، در حالی که دیوارهای آن، به روی سقفها فرو ریخته بود، (و اجساد و استخوانهای اهل آن، در هر سو پراکنده بود؛ او با خود) گفت: «چگونه خدا اینها را پس از مرگ، زنده می‌کند؟!» (در این هنگام،) خدا او را یکصد سال میراند؛ سپس زنده کرد؛ و به او گفت: «چه‌قدر درنگ کردی؟» گفت: «یک روز؛ یا بخشی از یک روز.» فرمود: «نه، بلکه یکصد سال درنگ کردی! نگاه کن به غذا و نوشیدنی خود (که همراه داشتی، با گذشت سالها) هیچ‌گونه تغییر نیافته است! (خدایی که یک چنین مواد فاسدشدنی را در طول این مدت، حفظ کرده، بر همه چیز قادر است!) ولی به الاغ خود نگاه کن (که چگونه از هم متلاشی شده! این زنده شدن تو پس از مرگ، هم برای اطمینان خاطر توست، و هم) برای اینکه تو را نشانه‌ای برای مردم (در مورد معاد) قرار دهیم. (اکنون) به استخوانها (ی مرکب سواری خود نگاه کن که چگونه آنها را برداشته، به هم پیوند می‌دهیم، و گوشت بر آن می‌پوشانیم!» هنگامی که (این حقایق) بر او آشکار شد، گفت: «می‌دانم خدا بر هر کاری توانا است». 259و (به خاطر بیاور) هنگامی را که ابراهیم گفت: «خدایا! به من نشان بده چگونه مردگان را زنده می‌کنی؟» فرمود: «مگر ایمان نیاورده‌ای؟!» عرض کرد: «آری، ولی می‌خواهم قلبم آرامش یابد.» فرمود: «در این صورت، چهار نوع از مرغان را انتخاب کن! و آنها را (پس از ذبح کردن،) قطعه قطعه کن (و در هم بیامیز)! سپس بر هر کوهی، قسمتی از آن را قرار بده، بعد آنها را بخوان، به سرعت به سوی تو می‌آیند! و بدان خداوند قادر و حکیم است؛ (هم از ذرات بدن مردگان آگاه است، و هم توانایی بر جمع آنها دارد)». 260کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند، همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند؛ که در هر خوشه، یکصد دانه باشد؛ و خداوند آن را برای هر کس بخواهد (و شایستگی داشته باشد)، دو یا چند برابر می‌کند؛ و خدا (از نظر قدرت و رحمت،) وسیع، و (به همه چیز) داناست. 261کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند، سپس به دنبال انفاقی که کرده‌اند، منت نمی‌گذارند و آزاری نمی‌رسانند، پاداش آنها نزد پروردگارشان (محفوظ) است؛ و نه ترسی دارند، و نه غمگین می‌شوند. 262گفتار پسندیده (در برابر نیازمندان)، و عفو (و گذشت از خشونتهای آنها)، از بخششی که آزاری به دنبال آن باشد، بهتر است؛ و خداوند، بی‌نیاز و بردبار است. 263ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بخششهای خود را با منت و آزار، باطل نسازید! همانند کسی که مال خود را برای نشان دادن به مردم، انفاق می‌کند؛ و به خدا و روز رستاخیز، ایمان نمی‌آورد؛ (کار او) همچون قطعه سنگی است که بر آن، (قشر نازکی از) خاک باشد؛ (و بذرهایی در آن افشانده شود؛) و رگبار باران به آن برسد، (و همه خاکها و بذرها را بشوید،) و آن را صاف (و خالی از خاک و بذر) رها کند. آنها از کاری که انجام داده‌اند، چیزی به دست نمی‌آورند؛ و خداوند، جمعیت کافران را هدایت نمی‌کند. 264و (کار) کسانی که اموال خود را برای خشنودی خدا، و تثبیت (ملکات انسانی در) روح خود، انفاق می‌کنند، همچون باغی است که در نقطه بلندی باشد، و بارانهای درشت به آن برسد، (و از هوای آزاد و نور آفتاب، به حد کافی بهره گیرد،) و میوه خود را دو چندان دهد (که همیشه شاداب و با طراوت است.) و اگر باران درشت به آن نرسد، بارانی نرم به آن می‌رسد. و خداوند به آنچه انجام می‌دهید، بیناست. 265آیا کسی از شما دوست دارد که باغی از درختان خرما و انگور داشته باشد که از زیر درختان آن، نهرها بگذرد، و برای او در آن (باغ)، از هر گونه میوه‌ای وجود داشته باشد، در حالی که به سن پیری رسیده و فرزندانی (کوچک و) ضعیف دارد؛ (در این هنگام،) گردبادی (کوبنده)، که در آن آتش (سوزانی) است، به آن برخورد کند و شعله‌ور گردد و بسوزد؟! (همین‌طور است حال کسانی که انفاقهای خود را، با ریا و منت و آزار، باطل می‌کنند.) این چنین خداوند آیات خود را برای شما آشکار می‌سازد؛ شاید بیندیشید (و با اندیشه، راه حق را بیابید)! 266ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از قسمتهای پاکیزه اموالی که (از طریق تجارت) به دست آورده‌اید، و از آنچه از زمین برای شما خارج ساخته‌ایم (از منابع و معادن و درختان و گیاهان)، انفاق کنید! و برای انفاق، به سراغ قسمتهای ناپاک نروید در حالی که خود شما، (به هنگام پذیرش اموال،) حاضر نیستید آنها را بپذیرید؛ مگر از روی اغماض و کراهت! و بدانید خداوند، بی‌نیاز و شایسته ستایش است. 267شیطان، شما را (به هنگام انفاق،) وعده فقر و تهیدستی می‌دهد؛ و به فحشا (و زشتیها) امر می‌کند؛ ولی خداوند وعده «آمرزش» و «فزونی» به شما می‌دهد؛ و خداوند، قدرتش وسیع، و (به هر چیز) داناست. (به همین دلیل، به وعده‌های خود، وفا می‌کند.) 268(خدا) دانش و حکمت را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) می‌دهد؛ و به هر کس دانش داده شود، خیر فراوانی داده شده است. و جز خردمندان، (این حقایق را درک نمی‌کنند، و) متذکر نمی‌گردند. 269و هر چیز را که انفاق می‌کنید، یا (اموالی را که) نذر کرده‌اید (در راه خدا انفاق کنید)، خداوند آنها را می‌داند. و ستمگران یاوری ندارند. 270اگر انفاقها را آشکار کنید، خوب است! و اگر آنها را مخفی ساخته و به نیازمندان بدهید، برای شما بهتر است! و قسمتی از گناهان شما را می‌پوشاند؛ (و در پرتو بخشش در راه خدا، بخشوده خواهید شد.) و خداوند به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است. 271 هدایت آنها (به‌طور اجبار،) بر تو نیست؛ (بنابر این، ترک انفاق به غیر مسلمانان، برای اجبار به اسلام، صحیح نیست؛) ولی خداوند، هر که را بخواهد (و شایسته بداند)، هدایت می‌کند. و آنچه را از خوبیها و اموال انفاق می‌کنید، برای خودتان است؛ (ولی) جز برای رضای خدا، انفاق نکنید! و آنچه از خوبیها انفاق می‌کنید، (پاداش آن) به طور کامل به شما داده می‌شود؛ و به شما ستم نخواهد شد. 272(انفاقِ شما، مخصوصاً باید) برای نیازمندانی باشد که در راه خدا، در تنگنا قرار گرفته‌اند؛ (و توجّه به آیین خدا، آنها را از وطنهای خویش آواره ساخته؛ و شرکت در میدانِ جهاد، به آنها اجازه نمی‌دهد تا برای تأمین هزینه زندگی، دست به کسب و تجارتی بزنند؛) نمی‌توانند مسافرتی کنند (و سرمایه‌ای به دست آورند؛) و از شدّت خویشتن‌داری، افراد ناآگاه آنها را بی‌نیاز می‌پندارند؛ امّا آنها را از چهره‌هایشان می‌شناسی؛ و هرگز با اصرار چیزی از مردم نمی‌خواهند. (این است مشخّصات آنها!) و هر چیز خوبی در راه خدا انفاق کنید، خداوند از آن آگاه است. 273آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق می‌کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است؛ نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین می‌شوند. 274کسانی که ربا می‌خورند، (در قیامت) برنمی‌خیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماسّ شیطان، دیوانه شده (و نمی‌تواند تعادل خود را حفظ کند؛ گاهی زمین می‌خورد، گاهی بپا می‌خیزد). این، به خاطر آن است که گفتند: «داد و ستد هم مانند ربا است (و تفاوتی میان آن دو نیست.)» در حالی که خدا بیع را حلال کرده، و ربا را حرام! (زیرا فرق میان این دو، بسیار است.) و اگر کسی اندرز الهی به او رسد، و (از رباخواری) خودداری کند، سودهایی که در سابق [= قبل از نزول حکم تحریم‌] به دست آورده، مال اوست؛ (و این حکم، گذشته را شامل نمی‌گردد؛) و کار او به خدا واگذار می‌شود؛ (و گذشته او را خواهد بخشید.) امّا کسانی که بازگردند (و بار دیگر مرتکب این گناه شوند)، اهل آتشند؛ و همیشه در آن می‌مانند. 275خداوند، ربا را نابود می‌کند؛ و صدقات را افزایش می‌دهد! و خداوند، هیچ انسانِ ناسپاسِ گنهکاری را دوست نمی‌دارد. 276کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را برپا داشتند و زکات را پرداختند، اجرشان نزد پروردگارشان است؛ و نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین می‌شوند. 277ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، و آنچه از (مطالبات) ربا باقی مانده، رها کنید؛ اگر ایمان دارید! 278اگر (چنین) نمی‌کنید، بدانید خدا و رسولش، با شما پیکار خواهند کرد! و اگر توبه کنید، سرمایه‌های شما، از آنِ شماست [= اصل سرمایه، بدون سود]؛ نه ستم می‌کنید، و نه بر شما ستم وارد می‌شود. 279و اگر (بدهکار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانایی، مهلت دهید! (و در صورتی که براستی قدرت پرداخت را ندارد،) برای خدا به او ببخشید بهتر است؛ اگر (منافع این کار را) بدانید! 280و از روزی بپرهیزید (و بترسید) که در آن روز، شما را به سوی خدا بازمی‌گردانند؛ سپس به هر کس، آنچه انجام داده، به طور کامل باز پس داده می‌شود، و به آنها ستم نخواهد شد. (چون هر چه می‌بینند، نتایج اعمال خودشان است.) 281ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که بدهی مدّت‌داری (به خاطر وام یا داد و ستد) به یکدیگر پیدا کنید، آن را بنویسید! و باید نویسنده‌ای از روی عدالت، (سند را) در میان شما بنویسد! و کسی که قدرت بر نویسندگی دارد، نباید از نوشتن -همان طور که خدا به او تعلیم داده- خودداری کند! پس باید بنویسد، و آن کس که حق بر عهده اوست، باید املا کند، و از خدا که پروردگار اوست بپرهیزد، و چیزی را فروگذار ننماید! و اگر کسی که حق بر ذمه اوست، سفیه (یا از نظر عقل) ضعیف (و مجنون) است، یا (به خاطر لال بودن،) توانایی بر املاکردن ندارد، باید ولیّ او (به جای او،) با رعایت عدالت، املا کند! و دو نفر از مردان (عادل) خود را (بر این حقّ) شاهد بگیرید! و اگر دو مرد نبودند، یک مرد و دو زن، از کسانی که مورد رضایت و اطمینان شما هستند، انتخاب کنید! (و این دو زن، باید با هم شاهد قرار گیرند،) تا اگر یکی انحرافی یافت، دیگری به او یادآوری کند. و شهود نباید به هنگامی که آنها را (برای شهادت) دعوت می‌کنند، خودداری نمایند! و از نوشتن (بدهیِ خود،) چه کوچک باشد یا بزرگ، ملول نشوید (هر چه باشد بنویسید)! این، در نزد خدا به عدالت نزدیکتر، و برای شهادت مستقیم تر، و برای جلوگیری از تردید و شک (و نزاع و گفتگو) بهتر می‌باشد؛ مگر اینکه داد و ستد نقدی باشد که بین خود، دست به دست می‌کنید. در این صورت، گناهی بر شما نیست که آن را ننویسید. ولی هنگامی که خرید و فروش (نقدی) می‌کنید، شاهد بگیرید! و نباید به نویسنده و شاهد، (به خاطر حقگویی،) زیانی برسد (و تحت فشار قرار گیرند)! و اگر چنین کنید، از فرمان پروردگار خارج شده‌اید. از خدا بپرهیزید! و خداوند به شما تعلیم می‌دهد؛ خداوند به همه چیز داناست. 282و اگر در سفر بودید، و نویسنده‌ای نیافتید، گروگان بگیرید! (گروگانی که در اختیار طلبکار قرار گیرد.) و اگر به یکدیگر اطمینان (کامل) داشته باشید، (گروگان لازم نیست، و) باید کسی که امین شمرده شده (و بدون گروگان، چیزی از دیگری گرفته)، امانت (و بدهی خود را بموقع) بپردازد؛ و از خدایی که پروردگار اوست. بپرهیزد! و شهادت را کتمان نکنید! و هر کس آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. و خداوند، به آنچه انجام می‌دهید، داناست. 283آنچه در آسمانها و زمین است، از آنِ خداست. و (از این رو) اگر آنچه را در دل دارید، آشکار سازید یا پنهان، خداوند شما را بر طبق آن، محاسبه می‌کند. سپس هر کس را بخواهد (و شایستگی داشته باشد)، می‌بخشد؛ و هر کس را بخواهد (و مستحق باشد)، مجازات می‌کند. و خداوند به همه چیز قدرت دارد. 284پیامبر، به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است. (و او، به تمام سخنان خود، کاملاً مؤمن می‌باشد.) و همه مؤمنان (نیز)، به خدا و فرشتگان او و کتابها و فرستادگانش، ایمان آورده‌اند؛ (و می‌گویند:) ما در میان هیچ یک از پیامبران او، فرق نمی‌گذاریم (و به همه ایمان داریم). و (مؤمنان) گفتند: «ما شنیدیم و اطاعت کردیم. پروردگارا! (انتظارِ) آمرزش تو را (داریم)؛ و بازگشت (ما) به سوی توست.» 285خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمی‌کند. (انسان،) هر کار (نیکی) را انجام دهد، برای خود انجام داده؛ و هر کار (بدی) کند، به زیان خود کرده است. (مؤمنان می‌گویند:) پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، آن چنان که (به خاطر گناه و طغیان،) بر کسانی که پیش از ما بودند، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداریم، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی، پس ما را بر جمعیّت کافران، پیروز گردان! 286

اطلاعات بیشتر

توضیحاتی کوتاه درباره قرآن کریم موجود در این سایت.
  1. قرآن کریم موجود در سایت دارای 30 جزء می باشد.
  2. قرآن کریم موجود در سایت دارای 120 حزب می باشد.
  3. فونت پیش فرض قرآن کریم موجود در سایت توسط تیم توسه سایت Rojat.com طراحی شده است.
  4. متن قرآن توسط یکی از سایت های همکار آماده شده است که پس از کسب رضایت از تیم محترم این سایت لینک منبع قرار خواهد گرفت.

نمایش بر اساس:

سوره

جزء

حزب

قرآن کریم

قرآن کریم (با فونت خوانا)

سُورَةُ الْبَقَرَةِ

برای تمام مسلمانان و کسانی که بدنبال حقیقت هستندسایت رجعت

rojat.com

Rajat

امام زمان عجل اللّٰه تعالی فرجه الشریف

دعای فرج

تعجیل در فرج

سایت رجعت برای تمام مسلمانان

14 معصومصلواتحدیث

قرآن

قرآن کریم
قرآن مجید
قبله نما

اوقات شرعی

اذان

تقویم

قبله نما

اللّٰه اکبر

مسلمانان

کلام روز

سخن روز

سوالات دینی

آیات قرآن

سوره سُورَةُ الْبَقَرَةِ قرآن

حذب قرآن

جزء قرآن

متن کامل قرآن

متن قرآن صفحه